kościół ewangelicki, ob. rzymskokatolicki filialny pw. św. Franciszka - Zabytek.pl
kościół ewangelicki, ob. rzymskokatolicki filialny pw. św. Franciszka
Adres
Olszanowo, 3a
Lokalizacja
woj. pomorskie,
pow. człuchowski,
gm. Rzeczenica
Wzniesiony w XVII w., należy do najstarszych tego typu budowli na Pomorzu.
Historia
Wieś po raz pierwszy wzmiankowana w dokumentach w 1376 r. Najstarsza informacja o kościele - protestanckim - pochodzi z 2. poł. XVI wieku. Istniejącą do dzisiaj świątynię wzniesiono przed 1688 r. W końcu XVII w. Olszanowo było ośrodkiem dużej parafii. W 1947 r. świątynię przejęli katolicy. Obecnie stanowi filię parafii w Gwieździnie.
Opis
Kościół położony w południowej części wsi, na wyniesieniu, po północno-zachodniej stronie drogi. Orientowany. W bezpośrednim otoczeniu kościoła tereny zielone (łąki, nieużytki, zadrzewienia), w dalszym - zabudowania wsi. Działka kościelna ogrodzona betonowym ogrodzeniem. W obrębie posesji pojedyncze egzemplarze starodrzewu - pozostałość obsadzeń granicznych. Pierwotnie teren przykościelny pełnił funkcję cmentarza (nagrobki nie zachowały się).
Korpus kościoła w konstrukcji ryglowej, fachy wypełnione cegłą i otynkowane. Wieża w konstrukcji słupowo - ramowej, oszalowana deskami. Szczyt wsch. odeskowany w jodełkę. Budowla na rzucie prostokąta, jednoprzestrzenna, bez wyodrębnionego prezbiterium. Bryła prostopadłościenna, z wieżą po stronie zachodniej (wbudowaną w nawę). Od pd. przybudówka - zakrystia z 1985 roku. Nawa nakryta dachem dwuspadowym, wieża barokowym, baniastym hełmem z latarnią. Wejście do budowli w elewacji zachodniej. Otwory okienne zwieńczone łukami półkolistymi. Elewacje bez detalu architektonicznego, dekoracyjnie oddziałuje wyeksponowana konstrukcja budowli - szachownica słupów i rygli oraz skontrastowanie barw drewna z tynkowanymi polami fach.
We wnętrzu strop belkowy z fasetą, podbity podsufitką z płyt pilśniowych. Do ważniejszego zabytkowego wyposażenia należy barokowa ambona z XVII-XVIII w., rokokowy ołtarz z XVIII w., dzwon z 1781 r.
Zabytek dostępny. Kościół jest otwarty bezpośrednio przed i po nabożeństwach
Oprac. Beata Dygulska, OT NID w Gdańsku, 04.12.2014 r.
Rodzaj: kościół
Styl architektoniczny: nieznana
Materiał budowy:
mur pruski
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_22_BK.40977, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_22_BK.273545