Obiekt stanowi przykład tzw. szkoły nowopruskiej oraz rozwiniętego kunsztu XVIII i XIX-wiecznej sztuki fortyfikacyjnej.

Historia

W roku 1864 opracowano projekty fortyfikacji i już w roku 1865 rozpoczęto ich budowę. Początkowo miała to być budowla wstępna prowizorycznego dzieła ziemnego, stanowiącego zaczątek właściwej inwestycji. W latach 1871-1873 dokonano rozbudowy fortu do obecnej postaci, jako standardowego schronu dla piechoty i artylerii. W tej roli fort służył do lat międzywojennych XX wieku. W roku 1934 obiekt zagospodarowano na magazyn sprzętu wojskowego. Po II wojnie światowej administrowało nim wojsko, m.in. do 2001 r. pełnił funkcję składnicy amunicji. Obecnie znajduje się w prywatnych rękach, a na jego terenie co roku odbywają się rekonstrukcje bitwy o Twierdzę Nysa.

Opis

Fort II usytuowano na lewym brzegu Nysy Kłodzkiej, na otwartym terenie ówczesnego poligonu. Jednowałowy fort standardowy dla piechoty i artylerii, wybudowano według projektu tzw. fortów Biehlera, jako dzieło zewnętrzne Twierdzy Nysa i wysunięto o ponad pół km w kierunku pn. do zespołu Obwałowań Wysokich.

Główną bryłę fortu założono na planie spłaszczonego pięcioboku ze załamaną tylną ścianą. Fort składa się z ceglano-kamiennych obiektów kazamatowych, oskarpowanych nasypami ziemnymi. Budynek główny oraz jego skrzydła osłonięto masywnymi nasypami, natomiast tylną ścianę (tzw. szyjową) zamyka mur z bramą zaopatrzoną w kratę forteczną. W osłaniającej obiekt suchej fosie, rozdzielonej wzdłuż tzw. murem Carnota, znajdują się cztery dwukondygnacyjne kaponiery. U podnóża wału czołowego osadzono główny schron z kazamatami mieszkalnymi i kuchennymi oraz warsztatami.

Kamienno-ceglane elewacje jednokondygnacyjnych schronów wychodzą na centralny dziedziniec wewnętrzny. Wnętrza fortu są sklepione i przykryte stropami na belkach stalowych. Na terenie fortu zachowały się nieliczne elementy oryginalnego wyposażenia, m.in.: częściowe elementy wyposażenia latryn, kaponiery, ślusarki bram, schronów, stolarki okiennej i zabytkowych okiennic oraz kraty i stalowe balustrady. Na dziedzińcu fortu znajduje się studnia forteczna.

Obiekt dostępny dla zwiedzających. W sezonie letnim (kwiecień-październik) udostępniony do zwiedzania po wcześniejszym kontakcie telefonicznym z informacją turystyczną w Bastionie św. Jadwigi w Nysie. www.twierdzanysa.com

Oprac. Aleksandra Ziółkowska, OT NID w Opolu, 09.12.2015 r.