Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. Chrystusa Króla - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. Chrystusa Króla


kościół 2. poł. XIII w. Nowy Świętów

Adres
Nowy Świętów, 57a

Lokalizacja
woj. opolskie, pow. nyski, gm. Głuchołazy - obszar wiejski

Dzieje kościoła w Nowym Świętowie W latach 1270 - 1292 biskupem wrocławskim był Tomasz II.

Zachował się spis wiosek należących do niego. Dwa razy jest tam wymieniona wieś Swatow. Dwa razy, bo chodzi o Świętów Polski i Nowy. Zachował się dokument młodszy o kilka lat, z roku 1302. Jest w nim wzmianka o parafii i o kościele w Nowym Świętowie. A więc nasz kościół ma już ponad 700 lat! Zrąb budowli kościoła, który słusznie nazywamy „starym” pochodzi z tego właśnie czasu. Kamienny, z kwa­dratowym prezbiterium, prostokątną nawą i dobudowaną później zakrystią. Jest ona niewielka, a jako skarbiec miała tylko jedno okienko, przez które nie można by się przecisnąć. Od strony kościoła okute, niskie drzwi. Nad ołtarzową częścią starego kościoła zachowała się szczególnie ciekawa rzecz: strop jest kamienny! Wieży nie było. Wejście było od zachodu, czyli od strony obecnej plebanii. Nie było też kamiennych filarów wspierających mury. Od północy, wysoko małe okna - od zewnątrz doskonale widać ślady po nich. Strop był drewniany, wspierający się na solidnych belkach.

Wnętrze starego kościoła przebudowano po przeszło 400 latach, w roku 1719. Nawę świątyni nakryto nowym sklepieniem, ceglanym, kolebkowym na gurtach - zachowanym do dziś. Ciężar nowego sklepienia rozpierał mury. Aby nie runęły, dostawiono z zewnątrz kamienne filary przyporowe. Po północnej stronie kościoła stoją do dziś. Pomiędzy przyporami po stronie południowej dobudowano boczną kruchtę z wejściem od cmentarza, który otaczał kościół. Główne wejście otrzymało nowy kamienny portal, na którym uwieczniono datę. Portal ten razem z drzwiami zachował się - służy jako przejście pomiędzy starym kościołem i wieżą, której wtedy jeszcze nie było.

Szkoda, że nie można zobaczyć cennych malowideł, jakie kryją się pod ochronną białą farbą w starym kościele. Jest ich kilka warstw. Można natomiast zobaczyć efekt kolejnej przebudowy naszej świątyni. Otóż w roku 1764 przy zachodniej fasadzie dobudowano wieżę, zasłaniając dawne główne wejście.

Całe wieki kościół był poświęcony św. Małgorzacie, której święto obchodzone było 8 lipca. Przed dwustu laty kościół otrzymał nowy obraz swej patronki pędzla śląskiego malarza Franciszka Kynasta (po renowacji znajduje się w parafialnej kancelarii).

Mały kamienny kościółek od dawna był za ciasny. W roku 1937 zaczęto, rok później zakończono budowę nowego kościoła. Jego przestronną nawę dostawiono poprzecznie do starej świątyni likwidując przy tym cmentarz okalający kościół przez całe wieki. Zniknęła kruchta wejściowa od strony południowej. Przebito kamienne ściany - tak powstały prześwity łączące przestrzeń obu budowli - w górnej części tych prześwitów znajduje się chór. Ponieważ rozebrano przypory po stronie południowej, trzeba było spiąć mury starego kościoła grubymi, stalowymi strunami - widać je wysoko. Po stronie północnej wykuto w kamiennym murze nowe wejście szerokie tylko na tyle, na ile pozwoliła konstrukcja starych, kamiennych przypór - tym wejściem posługujemy się na codzień. Nie wszystko zostało dokończone przez dawnych parafian. Zdążono przed wybuchem wojny zmontować nowe, wyjątkowo udane organy, wykonane przez słynną firmę Berschdorf z Nysy. Figury na krzyżu przy głównym ołtarzu zostały sprawione już po wojnie przez nowych mieszkańców głuchołaskiej ziemi.

Nowy kościół konsekrował arcybiskup wrocławski kard. Adolf Bertram w roku 1938, poświęcając go Chrystusowi Królowi. Od tego czasu patronalne święto Parafii, zwane w Polsce odpustem, obchodzone jest w niedzielę Chrystusa Króla. W kalendarzu kościelnym przypada ona jako ostatnia niedziela roku liturgicznego, czyli w końcu listopada.

W skład Parafii wchodzą: Nowy Świętów z osiedlem spółdzielni mieszkaniowej, Wilamowice oraz Rudawa. Obecnie parafię zamieszkuje ok. 1400 osób. Łatwo do nas trafić, bo miejscowość leży przy drodze wojewódzkiej nr 411 prowadzącej z Nysy do Głuchołaz i dalej do przejść granicznych z Republiką Czeską do Bruntalu lub Šumperka

Nowy Świętów leży nad Białą Głuchołaską u stóp gór Opawskich (Czesi zwą je Jesionikami). Dobrze widoczna jest Biskupia Kopa - graniczna góra pomiędzy Polską a Republiką Czeską, pomiędzy historycznymi biskupstwami wrocławskim i ołomunieckim.

Parafia w Nowym Świętowie sięga początkami końca XIII wieku. Najstarsza wzmianka o wiosce pochodzi z roku 1274, najstarsza wzmianka o parafii z dokumentu wizytacyjnego z roku 1302. Nazwę miejscowości zapisano znakami alfabetu łacińskiego jako SWETOW - czyli Świętów. Wioska powstała jako kolonia ludności niemieckiej. Z tamtych czasów pochodzą najstarsze części kamiennego kościoła. W latach 1937-38 dobudowano nowy kościół, zachowując stary prawie niezmieniony. W roku 1945 na skutek powojennych przesiedleń miejsce dotychczasowej ludności niemieckiej zajęli Polacy z kresów wschodnich, z Podbeskidzia, a także z okolic Myszkowa (przemysł papierniczy). W skład Parafii wchodzą: Nowy Świętów z osiedlem spółdzielni mieszkaniowej, Wilamowice oraz Rudawa. Obecnie parafię zamieszkuje ok. 1400 osób. Łatwo do nas trafić, bo miejscowość leży przy drodze wojewódzkiej nr 411 prowadzącej z Nysy do Głuchołaz i dalej do przejść granicznych z Republiką Czeską do Bruntalu lub Šumperka.

Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Andrzej .

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: gotycki

Materiał budowy:  kamienne

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_16_BK.17600, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_16_BK.18997