założenie dworsko-parkowe - Zabytek.pl
Adres
Niemieczkowo, 10
Lokalizacja
woj. wielkopolskie,
pow. obornicki,
gm. Oborniki - obszar wiejski
Znaczące wartości historyczne i naukowe zachowanych elementów konstrukcji i wystroju, rozplanowanie wnętrz oraz otoczenia dworu uzasadniają bezsprzeczną potrzebę jego ochrony.
Historia
Niemieczkowo po raz pierwszy wzmiankowane zostało w 1361 r. jako własność Jaroty Niemieczkowskiego herbu Przosna. W 3 ćw. XVI w. (1580 r.) jej właścicielami byli Krzysztof i Bartłomiej Niemieczkowscy. W 1757 r. wieś włączona została jako własność Raczyńskich do majątku Stobnica. Po założeniu w 1825 r. przez Atanazego Raczyńskiego Ordynacji Obrzyckiej z siedzibą w Gaju Małym, włączone do niej zostały m.in. majątki w Niemieczkowie i Osowie. Raczyńscy jako ordynaci obrzyccy pozostawali właścicielami Niemieczkowa do końca I wojny światowej, w latach 1918-1936 wieś Niemieczkowo była własnością Marii Tomaszewskiej. W 1936 r. Bank Rolny rozparcelował zadłużone dobra niemieczkowskie. W chwili obecnej dwór i park znajdują się w rękach prywatnych.
Według zachowanych przekazów źródłowych dwór wzniesiony został w 1730 roku przez osadników holenderskich. Brak informacji na temat późniejszych przekształceń budynku. Rozplanowanie budynku świadczy jedynie o dużym prawdopodobieństwie istnienia dawnego alkierza. W 1939 r. wyremontowano więźbę dachową. W 1969 r. przeprowadzono renowację wnętrz i adaptację niektórych z nich na pokoje gościnne. W 1995 r. wymienione zostały belki stropowe i przełożono dachówkę.
Park dworski założony został prawdopodobnie na przełomie XVIII i XIX wieku.
Opis
Wieś Niemieczkowo oddalona jest o 2 km od drogi prowadzącej z Obornik do Szamotuł i o 10 km na wschód od tych ostatnich. Zespół dworsko-parkowy położony jest nad wschodnim brzegiem rzeki Samicy, która jest dopływem Warty. Od południa do zespołu przylega teren dawnego folwarku. Dwór wzniesiony na planie prostokąta z dostawionym niższym skrzydłem od zachodu, którego dwuspadowy dach kryty jest papą. Murowany z gliny na kamienno-ceglanym cokole. Budynek jest całkowicie podpiwniczony - ściany i kolebkowe sklepienia piwnic pokryte są tynkiem wapiennym. Ściany budynku są tynkowane na zewnątrz i od wewnątrz. Drewniana konstrukcja więźby płatwiowo-kleszczowej wspiera wysoki i rozłożysty dach naczółkowy z okrągłymi facjatami w formie wolego oka na osi, kryty dachówką karpiówką. Na poddaszu wzniesiono ściany działowe o konstrukcji ryglowej wypełnionej cegłą.
Układ wnętrz jest trójtraktowy z centralną sienią na przestrzał, do której z fasady południowej prowadzi przylegający kolumnowy ganek, od północy - wychodzący na ogród taras. Część wschodnia dworu zachowała reprezentacyjny charakter, część zachodnia do której prowadzi długi korytarz zaadaptowana została na pokoje gościnne. Na szczególną uwagę zasługuje szereg zachowanych oryginalnych elementów - stolarki okiennej i drzwiowej z okuciami z kutego żelaza, wewnętrzne drzwiczki i kołnierze kominów oraz wywietrznik na dachu, piece kaflowe.
Otaczający dwór park o zróżnicowanym drzewostanie liściastym, w głównej części rozciągający się na północ i wschód, charakteryzuje się zmiennym ukształtowaniem terenu, który łagodnie obniża się w kierunku rzeki Samicy. Duży staw położony na południe od dworu malowniczo odgradza go od drogi dojazdowej, za którą położony jest folwark.
Obiekt dostępny dla zwiedzających po uzgodnieniu z właścicielami.
Oprac. Tomasz Łuczak, 04.11.2014 r.
Rodzaj: dwór
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_30_ZE.49994, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_30_ZE.10022