dwór, ob. szkoła podstawowa - Zabytek.pl
Adres
Morawica, 1
Lokalizacja
woj. małopolskie, pow. krakowski, gm. Liszki
Historia
Dawniej wieś Morawica należała do dóbr hrabstwa Tenczyn. Już w końcu XVIII wieku istniał tu dwór, który był siedzibą zarządcy klucza. W wieku XIX dobra te były własnością Potockich z Krzeszowic. W pobliżu dawnego dworu (nieco na południe od niego) zbudowano w latach 30. XX wieku nowy dwór - również siedzibę zarządcy. Ostatnim mieszkającym tam zarządcą był Jan Zarazik. Wiosną 1939 roku majątek morawicki odkupili od Potockich inż. Andrzej Jaworowski herbu Lubicz i jego żona Maria . Po wprowadzeniu w 1944r. reformy rolnej utracili swą posiadłość.
Została ona rozdzielona między robotników dworskich i ludność wsi. W Pałacu pierwotnie zamieszkiwało kilka rodzin. W późniejszych latach mieściła się w nim szkoła rolnicza. Miał też w nim swą siedzibę Urząd Gminy. Po jego likwidacji oddano Pałac do użytku szkole oraz wygospodarowano w nim miejsce na jedno mieszkanie.
Placówce nadano imię kpt. pil. Mieczysława Medweckiego, który zginął 1.IX 1939r. w rejonie Morawicy. Uroczystość odbyła się 10 października 1980 r.
Opis
Dwór usytuowany jest we wschodniej części wsi, na południowo-wschodnim stoku łagodnie wznoszącego się wzgórza, na którego szczycie znajduje się zespół kościelno-plebański. Dwór zwrócony frontem na południowy-wschód stoi w 2/3 wysokości podłużnej działki. Jest to budynek jednokondygnacyjny, podpiwniczony, z użytkowym poddaszem. Teren szkoły ogrodzony siatką na słupkach stalowych. W obrębie ogrodzenia znajdują się jeszcze budynek „stajenki” w pn. narożniku działki oraz nowy budynek szkolny w pd.-wschodniej części terenu.
Dwór ma charakter wolnostojącej willi, wybudowanej w tzw. „stylu dworkowym”. Został założony na planie prostokąta zbliżonego do kwadratu, z niewielkim ryzalitem w północno-wschodnim narożniku elewacji tylnej.
Fasada frontowa pięcioosiowa, z wyraźnie wyodrębnionymi trzema centralnymi osiami mieszczącymi portyk i facjatę zwieńczoną trójkątnym naczółkiem. Czterokolumnowy portyk wgłębny, założony został na planie spłaszczonego łuku odcinkowego. Nad nim taras z dekoracyjną betonową balustradą. Regularność fasady zakłócona głęboką wnęką we wschodniej osi. Elewacja tylna nieregularna. Jej wschodnią część zajmuje dwuosiowy ryzalit z półkolistym oknem w części szczytowej, ujętym w dekorację ciesielską, o charakterze nawiązującym do architektury „uzdrowiskowej”. Szczyt oddzielony gzymsem przerywanym. Elementami dekoracyjnymi fasad są zróżnicowane otwory okienne, ujęte w obramienia z wydatnymi nadprożami z motywem wolich oczu. Podobny motyw pojawia się w gzymsie koronującym. Malowniczość bryły podkreśla układ połaci dachowych - budynek posiada dach wielospadowy, powstały w wyniku połączenia dachu czterospadowego nad korpusem głównym z dachem naczółkowym kryjącym ryzalit. Osobne daszki posiadają mansardki oraz lukarna elewacji tylnej.
Wnętrza budynku niedostępne-mieści się w nim szkoła (oddział przedszkolny). Obiekt dostępny od zewnątrz.
Oprac. Grzegorz Młynarczyk, OT NID w Krakowie, 01-07-2015 r.
Rodzaj: dwór
Styl architektoniczny: inna
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_12_BK.192986, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_12_BK.365268