Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. św. Barbary - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. św. Barbary


kościół XVIII w. Magnuszewice

Adres
Magnuszewice

Lokalizacja
woj. wielkopolskie, pow. jarociński, gm. Kotlin

Kościół jest cennym przykładem drewnianego budownictwa sakralnego, charakterystycznego dla południowej Wielkopolski.

Należy do nielicznej grupy świątyń trzynawowych z pozornym sklepieniem kolebkowym. Wyróżnia się widoczną konstrukcją zrębową oraz zachowanym wyposażeniem z przełomu XVIII-XIX w. Obok kościoła znajduje się drewniana dzwonnica. Zespół prezentuje walory architektoniczno - przestrzenne charakterystyczne dla krajobrazu wsi wielkopolskiej.

Historia

Parafia w Magnuszewicach wydzielona została w 1445 r. z parafii w Twardowie. Pierwotny drewniany kościół pw. św. Barbary Męczenniczki został wzniesiony w 1 poł. XV wieku z incjatywy miejscowego dziedzica Marcina Magnuszewskiego. Kościół erygował w 1445 r. arcybiskup Wincenty Kot. W aktach wizytacyjnych z lat 1603-7 kościół opisywany był, jako skromna „świątyńka” bez wezwania, będąca filią Twardowa. Wkrótce wzniesiony został nowy kościół parafialny pw. św. Barbary i Stanisława Bpa., który wg opisu z lat 1610-11 był budowlą konstrukcji szkieletowej z wydzielonym prezbiterium, drewnianym, z malowanym stropem i ceglaną posadzką. Przy kościele znajdowała sie dzwonnica wyposażona w dwa dzwony. Świątynia ta uległa zniszczeniu w 1679 roku. Nowo wybudowany drewniany kościół, wzniesiony przez miejscowego proboszcza Świętosława Zdzienieckiego spłonął w 1751 lub w 1752 roku. Wkrótce po pożarze, z fundacji ówczesnego dziedzica Piotra Radońskiego został wybudowany obecny kościół pw. św. Barbary. Przy kościele ok. 1816 roku wzniesiono drewnianą dzwonnicę.

Świątynia wielokrotnie była restaurowana. W 1811 roku właścicielka dóbr Anna z Rembowskich Moskorzewska przeprowadziła remont dachu i fasady kościoła. W latach 80-tych XIX wieku wzmocniono osłabioną więźbę i znacznie odchylone ściany. Założono wewnątrz kościoła żelazne ściągi, wymieniono oszalowanie, zlikwidowano boczne wejście od pn. i dobudowano od pd. kruchtę. W latach 1914-20 zakonserwowano pokrycie dachu, odnowiono wnętrze kościoła, przesunięto dzwonnicę z osi kościoła w kierunku pn. oraz wykonano nowe ceglane ogrodzenie. Ostatnie remonty miały miejsce w latach 1987 i 1990.

Opis

Magnuszewice wieś położona nad Lutynią, 2 km na zach. od Kotlina, przy drodze z Pleszewa do Goliny. Kościół parafialny pw. św. Barbany usytuowany w pn.- wsch. części wsi położony na płaskim, lekko wyniesionym terenie zajmuje wydzieloną działkę otoczoną, kamienno - drewnianym ogrodzeniem. Obok kościoła drewniana dzwonnica.

Kościół jest orientowany, wzniesiony na planie prostokąta z węższym zamkniętym trójbocznie prezbiterium. Do prezbiterium od strony północnej przylega zakrystia na rzucie trapezu; do nawy głównej od strony południowej niewielka kwadratowa kruchta. Korpus główny kościoła jest nakryty dachem dwuspadowym, nad prezbiterium wielopołaciowym. Wszystkie połacie dachu pokryte są gontem. Nad nawą góruje smukła wieżyczka sygnaturki, z prześwitem, nakryta dachem namiotowym zwieńczonym iglicą i krzyżem.

Budowla jest drewniana, konstrukcji zrębowej, oszalowany od strony pn. i górna częścią zach. szczytu w elewacji zach. i wieżyczką sygnaturki. Otwory okienne ujęte są w dekoracyjne obramienia. Wejście główne zaakcentowane zostało ozdobnym drewnianym portalem z dwoma półkolumnami o kapitelach nawiązujących do porządku korynckiego.

Wnętrze kościoła jest trzynawowe, nakryte pozornym sklepieniem kolebkowym z gurtami, wydzielone profilowanym gzymsem, który wsparto na dwóch rzędach słupów połączonych arkadami. Między prezbiterium i nawą znajduje się belka tęczowa z krucyfiksem. W przęsło nawy od strony zachodniej wbudowany został w XIX w. chór muzyczny. Sklepienia pokryte są skromną dekoracją malarską.

Zachowało się cenne wyposażenie kościoła obejmujące barokowe ołtarze, główny pochodzący z poł. XVIII w i dwa boczne z 2 poł. XVIII w., późnobarokową ambonę z figurami aniołków z 2 poł. XVIII w., rokokową chrzcielnicę z czarą w kształcie muszli z poł. XVIII wieku.

Dzwonnica wzniesiona w 1816 roku, w otoczeniu wcześniejszego kościoła usytuowana była na osi świątyni od strony zachodniej. W 1921 roku podczas remontu, przesunięta została w kierunku północnym.

Budowla drewniana konstrukcji słupowej na podmurówce z cegły. Wzniesiona na planie kwadratu z wejściem od wsch., jest wysokości równej nawie głównej kościoła z lekko zwężającymi się ścianami ku górze, nakryta dachem namiotowym, pokrytym gontem. Ściany dzwonnicy zostały oszalowane pionowo deskami na zakład.

Kościół dostępny do zwiedzania z zewnątrz i wewnątrz. Bliższe informacje na temat parafii oraz godziny Mszy Św. są podane na stronie internetowej Archidiecezji Gnieźnieńskiej: www.archidiecezja.pl

Oprac. Radomiła Banach, OT NID w Poznaniu, 13-10-2015 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  drewniane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_30_BK.161796, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_30_BK.62850