Historia

Dworek powstał na polecenie kupca Johanna Heinricha Neumanna z Berlina, właściciela pałacu w pobliskim Krzymowie. Majątek w Krzymowie był dawnym lennem szlacheckiej rodziny von Sydow, w 1816 r. został zakupiony przez berlińskiego kupca, który zmodernizował i rozbudował zaplecze gospodarcze majątku i upiększył pałac w Krzymowie.

Nowy właściciel polecił wznieść klasycystyczny dworek w lesie, określany na mapach z końca XIX w. „Hanseberger Jadgschloss” - Leśniczówka Krzymów. Wnętrza niewielkiej budowli otrzymały stylowy wystrój i wyposażenie. Ściany salonu i jego pozorne sklepienie zostało wyklejone tapetami z iluzjonistyczną architekturą imitującą kolumny korynckie dźwigające belkowanie i sklepienie z kasetonami. W niszach nad kominkami były ustawione gipsowe kopie rzeźb antycznych przedstawiające posągi muz. Pokoje były wyposażone w biedermeierowskie meble z mahoniu, kryształowe żyrandole i stylową ceramikę. Tłem krajobrazowym dworu był niewielki park o charakterze leśnym. Johann Heinrich Neumann został w 1840 r. nobilitowany do stanu szlacheckiego. Dobra krzymowskie do 1945 r. należały do rodziny von Neumann.

Dwór wraz z otaczającym go parkiem po 1945 r. była zarządzana przez nadleśnictwo w Chojnie. Wnętrza dworu były użytkowane na mieszkania pracowników nadleśnictwa. W 1992 r. dwór wraz z najbliższym otoczeniem wydzielonym z terenu parku został sprzedany prywatnym właścicielom. Nowi właściciele w następnych latach przeprowadzili remont budynku i wyposażyli wnętrza w zabytkowe meble i sprzęty.

Opis

Osada leśna Kuropatniki jest oddalona ok. 1 km na zachód od miejscowości Krzymów, zabudowania są usytuowane po obu stronach drogi lokalnej Krzymów - Piasek. Klasycystyczny dwór jest położony po północnej stronie drogi, na polanie otoczonej parkiem leśnym, południową elewacją szczytową zwrócony do drogi. Wzniesiony na rzucie prostokąta z wydatnym gankiem akcentującym wschodnią elewację frontową. Budynek murowany z cegły, parterowy, częściowo podpiwniczony, z użytkowym poddaszem. Dach dwuspadowy kryty blachą. Elewacje symetryczne, ozdobione starannie opracowanym klasycystycznym detalem. Lico elewacji z wydzielonym cokołem, pokryte płaskim boniowaniem, zwieńczone gzymsem profilowanym, w północnej elewacji szczytowe - płaskim. Narożniki budynku ujęte toskańskimi pilastrami zakończone akroterionami ustawionymi na cokołach. Otwory okienne i drzwiowe ujęte profilowanymi opaskami o nadprożach zwieńczonych prostymi gzymsami. Elewacja frontowa zakomponowana ściśle symetrycznie, 7-osiowa, z wejściem głównym usytuowanym pośrodku. Trzy osie środkowe poprzedzone portykiem (gankiem) o czterech kolumnach toskańskich podtrzymujących tympanon. Elewacja szczytowa od strony drogi (południowa) zakomponowana z analogiczną symetrią i starannością jak fasada dworu. Na osi elewacji zaznaczono szeroką uskokową prostokątną niszę z wejściem, po bokach okna. W szczycie umieszczono na osi trzy okna zamknięte półkoliście, po bokach okna półkoliste. W górnej części szczytu umieszczono okulus doświetlający strych. Boki szczytu ozdobione schodkowaniem, szczyt wieńczy postument z palmetą. Północna elewacja boczna trzyosiowa z wejściem w skrajnej osi zachodniej oraz dwoma prostokątnymi blendami. Szczyt zakomponowany podobnie jak w elewacji południowej, z tym, że w dolnej jego części rozmieszczono dwie pary półkoliście zamkniętych okien. Elewacja tylna zachodnia 7-osiowa z wejściem w trzeciej osi od północy.

Wnętrza rozplanowano w układzie dwutraktowym, w trakcie frontowym znajdują się trzy pokoje połączone amfiladowo. Wejście główne prowadzi do najokazalszego pomieszczenia - salonu połączonego z bocznymi pokojami. Z oryginalnego wystroju salonu zachowało się pseudosklepienie oraz dwa kominki o paleniskach zamkniętych łukiem pełnym z nadstawami z konchowo sklepionymi niszami. Pokój po północnej stronie salonu pełni funkcję jadalni. Pokój południowy jest połączony z korytarzem z wydzieloną łazienką i zachodnim pokojem narożnym służącym obecnie jako biblioteka. W trakcie zachodnim mieści się pokój, kuchnia i schody na poddasze. Poddasze adaptowano na pokoje gościnne.

Własność prywatna.

Oprac. Anna Walkiewicz OT NID Szczecin, 10.10.2014 r.