W jego wnętrzu zachowało się oryginalne barokowe wyposażenie.

Historia

Kuchary to niewielka wieś w gminie Gołuchów, położona 10 km na północny zachód od Kalisza, przy drodze do Poznania. Pierwszy raz miejscowość ta wymieniona została w źródłach pisanych w 1198 r. jako książęca osada służebna. Później stanowiła wieś królewską, którą król Kazimierz Wielki w 1358 r. przekazał (w wyniku zamiany dóbr) wraz z prawem patronatu tamtejszego kościoła, klasztorowi kanoników regularnych laterańskich w Kaliszu. Z informacji tej wynika, że już wówczas w Kucharach znajdowała się kościół, który był najprawdopodobniej fundacją monarszą z XIII w. Wieś należała do kanoników, do chwili kasaty klasztoru w 1810 r., ale niewielka jej część była w posiadaniu różnych rodzin szlacheckich. W XIX w. Kuchary należały do Jerliczów, Grabowskich i Czapskich (w latach 1838-1912). Od 1912 r. jej ostatnimi dziedzicami przed wybuchem II wojny światowej byli Wizowie. Po wojnie majątek znacjonalizowano.

O pierwszej świątyni nie posiadamy żadnych bliższych informacji. Wiemy jedynie, że parafia w 1521 r. wchodziła w skład dekanatu kaliskiego, a należały do niej także dwie pobliskie wsie: Popowo i Macew. Znamy też imiona kilku plebanów - Stanisława (1404), Wojciecha (1414), Mikołaja (1419), Marcina (1440-1445), Jana (1454-1457) i Swiętosława Golczewskiego(1462). Po zniesieniu kaliskiego klasztoru kanoników na mocy dekretu abpa Ignacego Raczyńskiego zarząd nad parafią powierzono proboszczom sąsiedniej parafii w Kucharkach. Ponowne erygowanie samodzielnej parafii nastąpiło w 1963 r. Drugi kościół, który przetrwał do dnia dzisiejszego, zbudowany został w 1686 r. z fundacji ks. Adama Niesobowicza, prepozyta kolegiaty zakonnej św. Mikołaja w Kaliszu. Nosi on wezwanie św. Bartłomieja Apostoła. Kościół był kilkakrotnie remontowany, a ostatnie szeroko zakrojone prace renowacyjno-konserwatorskie, przeprowadzone zostały w latach 2001-2014, wyniku których świątyni przywrócony jej dawny stan.

Opis

Kościół położony jest na niewielkim wzniesieniu, na owalnym placu, w centrum wsi. Wzniesiony z drewna w konstrukcji zrębowej i oszalowany. Składa się z nawy postawionej na planie zbliżonym do kwadratu, do której przylega węższe i nieco niższe prezbiterium, zamknięte trójbocznie. Od północy znajduje się przy nim zakrystia, a od południa do nawy dostawiona jest kruchta. Przy elewacji zachodniej wznosi się niska, drewniana wieża, zbudowana na planie kwadratu w konstrukcji słupowej, z kruchtą w przyziemiu i z namiotowym dachem pokrytym gontem, z blaszaną iglicą i krzyżem. Dach nad nawą jest dwuspadowy, z wieżyczką na sygnaturkę, z blaszanym hełmem także pokryty gontem. Wnętrze nakryte jest stropem kasetonowym. Chór muzyczny nadwieszony na profilowanych belkach. Otwór tęczowy wspiera się na profilowanych kroksztynach. Ściany prezbiterium i nawy pokrywają malowane wizerunki Świętych Apostołów. Wyposażenie wnętrza stanowią trzy wczesnobarokowe ołtarze, pochodzące z 1 poł. XVII w. W ołtarzu głównym umieszczony jest obraz przedstawiający Wniebowzięcie Matki Bożej adorowanej przez śś. Stanisława i Wojciecha z datą „1635”. Pod mensą znajduje się obraz ze sceną Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny. Z ołtarza tego pochodzi także obraz ilustrujący koronację Matki Bożej przez trójcę Przenajświętszą, który jest zawieszony na ścianie. Natomiast w ołtarzu bocznym z lewej strony znajduje się siedemnastowieczny wizerunek Matki Bożej z Dzieciątkiem w typie Matki Bożej Szkaplerznej, który w okresie Wielkiego Postu zasłaniany jest zasuwą przedstawiającą Chrystusa Ukrzyżowanego z 1 pol. XVIII w. Od dawnych czasów obraz Madonny z Kuchar otaczany jest szczególnym kultem, o czym świadczą zawieszone przy nim liczne tabliczki wotywne. W ołtarzu bocznym z prawej strony umieszczony jest obraz św. Bartłomieja Apostoła patrona świątyni i parafii z 2 poł. XVIII w. W kościele znajduje się także ambona, barokowa chrzcielnica w kształcie drzewa rajskiego z ok. 1660 r. oraz drewniany, szesnastowieczny relikwiarz w formie popiersia św. Mikołaja, w którym umieszczone są relikwie innego świętego, św. Walentego.

Dostępny w czasie mszy.

Oprac. Beata Marzęta, OT NID w Poznaniu, 04-05-2017 r.