Historia

Kraszewice po raz pierwszy wzmiankowane zostały w XIII wieku, natomiast w 1431 r. wymienione zostały jako wieś królewska należąca do starostwa grabowskiego. Od XVI do XVIII w. w okolicy rozwijało się bartnictwo, wyrób piwa i spirytusu. Od 1 poł. XV do pocz. XIX w. istniała tutaj huta żelaza wytapianego z rudy darniowej. W 1649 r. król Jan Kazimierz nadał starostwo grabowskie wraz z Kraszewicami Janowi Kazimierzowi Krasińskiemu. W 1655 r. wieś liczyła 617 mieszkańców. Przywilejem króla Augusta III Sasa Mocnego 17 lipca 1754 r. w Kraszewicach powstało samodzielne wójtostwo wyposażone we własny folwark, browar; młyn oraz karczmę.

Pierwotny kościół pw. św. Katarzyny wzmiankowany został w 1607 (1614?) r., natomiast parafię erygowano w 1872 roku. Obecny, neogotycki kościół pw. św. św. Apostołów Piotra i Pawła zbudowany został w latach 1882-1888 wg proj. arch. Józefa (?) Chrzanowskiego na miejscu poprzedniej, drewnianej świątyni wzniesionej w 1787 roku. Konsekrowany został 10 maja 1909 roku. W 1918 r. mieszkańcy wsi uczcili odzyskanie niepodległości przez Rzeczpospolitą poprzez posadzenie obok kościoła dębu zwanego Dębem Wolności. W 1934 r. zaobserwowano pierwsze pęknięcia ścian wzdłużnych kościoła. W 2 poł. XX w. wycięto otaczające kościół drzewa z powodu naruszania przez nie konstrukcji fundamentów oraz wymieniono oszklenie okien. W 2001 r. przeprowadzono remont organów. W 2002 r. wykonano dokumentację geotechniczną oraz projekt zabezpieczenia ścian kościoła przed dalszym pękaniem. W 2004 r. wymieniono cynkowe pokrycie dachu na blachę miedzianą.

Opis

Wieś gminna Kraszewice położona jest na lewym brzegu rzeki Łużycy w odległości ok. 7 km od na wsch. od Grabowa nad Prosną.

Kościół pw. św. św. Apostołów Piotra i Pawła umiejscowiony jest w pd. części miejscowości. Jest świątynią neogotycką, murowaną z cegły, nieorientowaną Fasadą skierowany jest w kierunku pn. wsch., a prezbiterium na pd. zachód. Do trójnawowego korpusu przylega od pn. wysoka wieża, natomiast od pd. węższe, czworobocznie zamknięte prezbiterium. Od wsch. do prezbiterium dobudowana została na planie kwadratu otwarta na wsch. nawę boczną kaplica, a od zach. — analogiczna zakrystia. Wieża w przyziemiu mieści kruchtę, prowadzącą do nawy głównej. Od wsch. przylega do niej druga, boczna kruchta, prowadząca bezpośrednio do wsch. nawy bocznej. Po drugiej, zach. stronie do wieży przylega kaplica otwierająca się na zach. nawę boczną. Nad dwuspadowym dachem, kryjącym kościół, wznosi się wieżyczka na sygnaturkę. Ściany kościoła opięte są szkarpami.

We wnętrzu znajduje się m. in. przeniesiony z dawnego kościoła barokowo-klasycystyczny ołtarz boczny z przełomu XVIII i XIX wieku. Chór muzyczny wsparty jest na czterech filarach.

Kościół otoczony jest przez ozdobne murowano-metalowe, kute ogrodzenie z neogotycką bramą główną flankowaną dwiema ostrołukowo sklepionymi furtkami.

Kościół dostępny dla zwiedzających z zewnątrz.

oprac. Tomasz Łuczak, 16-11-2015 r.