wiatrak - Zabytek.pl
Adres
Kościan
Lokalizacja
woj. wielkopolskie, pow. kościański, gm. Kościan (gm. miejska)
Historia
Pierwotny wiatrak stał w Kościanie przy ul. Nowotki (zbudowany w 1714 r.) Do 1834 r. służył do mielenia kory dębowej na potrzeby garbarstwa, następnie prowadzono w nim przemiał zboża. W latach 1845 i 1858 był remontowany. W 1899 r. przeniesiony został do Czarkowa, które później weszło w obrębie Kościana. W 1949 r. przerobiono go na elektryczny młyn zbożowy. W 1977 r. wiatrak został przeniesiony na obecne miejsce i wyremontowany. Prace prowadził cieśla Michał Włodarkiewicz, od jego imienia wiatrak-galeria malarstwa i rzeźby nosi nazwę ‘Michał”
Opis
Wiatrak-koźlak ‘Michał” usytuowany jest w Kościanie przy obwodnicy na trasie Poznań-Leszno, na skwerze Krimmpen. Elementy konstrukcji nośnej - kozioł, słup główny, mącznica, wał napędowy z kołem Palecznym pochodzą z wiatraka z 1714 r., który znajdował się w Kościanie przy ul. Nowotki. Podstawę wiatraka stanowi pionowa oś (tzw. słup) osadzona na czterech skrzyżowanych balach i związana z nimi za pomocą zastrzałów tworząc tzw. kozioł. Kozioł wsparty na płaskim fundamencie betonowym stanowi część nieruchoma wiatraka. Ruchomą częścią wiatraka jest osadzony na koźle dwukondygnacyjny budynek, zbudowany na planie prostokąta zbliżonego do kwadratu (4,60 x4,40), poruszany przy pomocy dyszla zamocowanego w dolnej partii budynku. Wejście znajduje się na wysokości 1 kondygnacji, poprzedzone jest schodami i galerią. Całość nakryta jest dachem dwuspadowym ściętym od strony wietrznej. Konstrukcja ścian ramowa, oszalowana deskami, od strony wietrznej dodatkowo wzmocniona jest gontem. Dach krokwiowy. Na zewnątrz od strony wietrznej umieszczone są cztery śmigła typu pachtowego umocowane na głowicy wału napędowego.
Zwiedzając wiatrak, można przy okazji podejrzeć, jak powstają rzeźby - na drugim piętrze, tuż obok zachowanych mechanizmów do mielenia zboża, działa warsztat rzeźbiarski
Obiekt dostępny dla zwiedzających z zewnątrz, mieści się w nim Galeria Sztuki Wiatrak Michał Mariana Malickiego.
Oprac. Beata Marzęta, OT NID w Poznaniu, 17.10.2014 r.
Rodzaj: wiatrak
Styl architektoniczny: nieznana
Materiał budowy:
drewniane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_30_BL.41090, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_30_BL.9220