Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. św. Mikołaja - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. św. Mikołaja


kościół 1881 - 1882 Koperniki

Adres
Koperniki

Lokalizacja
woj. opolskie, pow. nyski, gm. Nysa - obszar wiejski

Kościół pw.Św. Mikołaja w Kopernikach jest jednym z nielicznych kościołów Ziemi Nyskiej, w którym zachowane są cenne renesansowe zabytki sztuki sepulkralnej.

Wystrój wnętrza wzbogacają trzy neogotyckie ołtarze, w których umieszczono obrazy autorstwa: Josepha Fahnrotha, Ferdinanda Wintera i J.M. Heinischa.

Historia

Pierwsze informacje o kościele pochodzą już z 1272 roku, niestety brak jest wzmianki o jego formie architektonicznej. Wiadome jest, że aż do XIX wieku pierwotna budowla ulegała wielu przekształceniom. W latach 1881 - 1882 powstał kościół w obecnym już kształcie i stylu.

Opis

Kościół jest zlokalizowany na niewielkim wzniesieniu, w centralnej części miejscowości Koperniki. Zbudowany jest w stylu neogotyckim. Orientowany, murowany, na kamiennym cokole harmonizującym z czerwoną cegłą ceramiczną na elewacji. Dekoracja architektoniczna z cegły oraz tynkowanych blend zamkniętych łukiem ostrym. Wątek ceglanego muru jest kowadełkowy, od wewnątrz tynk zacierany na gładko. Budowla składa się z jednej nawy oraz z wyraźnie wyodrębnionego z bryły transeptu, łączącego trójbocznie zamknięte, niższe prezbiterium z resztą kościoła. Po obydwu stronach prezbiterium dobudowano jednokondygnacyjne, kwadratowe zakrystie. Fasadę zachodnią akcentuje wysoka, czworoboczna wieża zwieńczona ostrosłupowym hełmem. Transept i korpus nawy kryte są wysokimi, dwuspadowymi dachami. Więźba dachowa drewniana, wieszarowa. Szczyty elewacji transeptu i nawy są trójkątne, zdobione ostrołucznymi blendami. W fasadzie wieży znajduje się ceglany portal, uskokowo rozglifiony, ostrołukowy, zwieńczony trójkątnym szczytem. Okna jedno i dwudzielne zamknięte łukiem ostrym, jedno i dwudzielne z kamiennymi maswerkami oraz zwieńczone łukiem odcinkowym. Prezbiterium pokrywa jednoprzęsłowe sklepienie krzyżowo - żebrowe, nad nawą znajduje się otwarta więźba dachowa pokryta dekoracją malarską w postaci ornamentów roślinnych i geometrycznych, zaś transept kryty jest drewnianym stropem.

Wystrój wnętrza wzbogaca znajdująca się w prezbiterium polichromia, ale także cykl witraży, na który składają się kompozycje figuratywne i geometryczne. Do innych interesujących elementów wyposażenia należy zaliczyć nastawę ołtarzową boczną z obrazem przedstawiającym Matkę Boską Bolesną, pędzla J. Fahnrotha. W nawie symetrycznie ustawione pilastry, tworzące rytmiczną artykulację ścian i stanowiące wsparcie dla konstrukcji więźby. Transept otwarty do wewnątrz dwiema zakończonymi ostrym łukiem arkadami, łuk tęczowy także ma kształt ostrołuczny. W zachodniej części kościoła znajduje się prospekt organowy wsparty na ośmiu drewnianych słupach. Ze względu na to, że w murze kościoła umieszczono renesansowe epitafium, a w pobliskim jego otoczeniu są inne cenne nagrobki, obszar ten także został wpisany do rejestru zabytków. Budynek okala murowane, pełne ogrodzenie, w części zachodniej znajduje się wejście główne. Od strony północnej do kościoła można dostać się poprzez kamienną bramę dekorowaną murowaną cegłą ceramiczną, w części wschodniej i południowej ceglane, zdobione od strony wewnętrznej fryzem arkadkowym. W otaczającym kościół ogrodzeniu umieszczono trzy bramki murowane z cegły, w które wstawiono wykonane ze stali, ażurowe wrota.

Obraz Mater Dolorosa

W pracowni Josepha Fahnrotha wykonany został obraz do prawego ołtarza bocznego, noszącego wezwanie Matki Boskiej Bolesnej. Płótno to umieszczono w centralnej części przyściennej, architektonicznej szafy ołtarzowej. Po jego obu stronach w quasi-niszach zostały ustawione pełnoplastyczne figury św. Jadwigi Śląskiej z modelem trzebnickiego kościoła w dłoniach oraz św. Elżbiety Węgierskiej z naręczem róż, które wcześniej były bochenkami chleba dla ubogich.

Znajdujący się w retabulum obraz, sygnowany w lewym dolnym rogu przez Josepha Fahnrotha, zarówno formą wydłużonej prostokątnej ramy zwieńczonej łukiem ostrym, jak i samym przedstawieniem nawiązuje do neogotyckiej stylistyki całego kościoła. Matka Boska Bolesna została ukazana statycznie, frontalnie, na złoconym tle. Odziana w czerwoną sukienkę i niebieski płaszcz Madonna stoi na skalistej ziemi, a u jej stóp leżą narzędzia męki jej syna: korona cierniowa, miska z octem, gąbka oraz gwoździe. I chociaż pierś Matki Boskiej przenika miecz boleści, całe przedstawienie emanuje niezwykłym spokojem.

Zabytek dostępny.

Oprac. Magdalena Urbaniak, OT NID w Opolu, 17-05-2017 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: neogotycki

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_16_BK.23856, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_16_BK.18402