w. XIX. Jest istotnym elementem krajobrazu kulturowego wsi.

Historia

Tereny wsi Kocmyrzów od czasów średniowiecza były własnością prywatną . Wzmianka o Kocmyrzowie pochodząca z rejestru poborowego wo¬jewództwa krakowskiego z 1629 r. mówi nam, że właścicielem wsi był wtedy Sta¬nisław Witowski. W 1789 r. miejscowość liczyła 146 mieszkańców oraz 26 chałup,1 gospodarstwo bez ogro¬du. Posiadała też karczmę i dwór. W 1791 r. wieś znajdowała się w posiadaniu Antoniego Straszewskie¬go i liczyła 142 mieszkańców i 28 dymów. W I ćw.XIX w. właścicielem Kocmyrzowa był Michał Paszkowski. W 1825 r. córka Paszkowskiego wniosła w posagu wieś do małżeństwa z Kazimierzem Sadowskim.

W 1880 r. na obszarze gminnym w miejscowości znajdowały się 23 domy ,a na obsza¬rze dworskim 42. Kocmyrzów liczył 245 mieszkańców i znajdował się w posiadaniu Honoriusza Caetaniego ks. deTeano i Hersyli Lovatelli. W okresie międzywojennym do 1946 r., właścicielami dworu była rodzina Radwanów. Budynek powstawał w dwóch etapach. Część starsza (za¬chodnia) drewniana zbudowana zos-tała zapewne na początku XIX w., być może przez Mikołaja Paszkow¬skiego, jako skromny budynek, ra¬czej mało reprezentacyjny, bez cech stylowych. Skrzydło murowane do¬budowane zostało prawdopodobnie przez Kazimierza Sadowskiego w 2 ćw. I poł. XIX w. (zaznaczone jest na planie katastralnym z 1848 r.) Przekształceniu w II poł. XX w. uległa zwłaszcza część starsza (drewniana) w której wydzielono 3 mieszkania, wymieniono okna i dobudowano ganek od południa. Część murowana (wschodnia) przekształ¬cona w niewielkim stopniu, od północy wydzielono dwa pomieszczenia mieszkalne. W czasach powojennych we dworze działały Gromadzka Rada Narodowa, Gminna Biblioteka publiczna w Kocmyrzowie i Koło Gospodyń Wiejskich.

Opis

Budynek dawnego dworu usytuowany jest we wschodniej części wsi przy drodze lokalnej prowadzącej z centrum Kocmyrzowa do Czernichowa. Od centrum oddalony jest około 2 km. Obiekt położony na wyniesieniu terenu opadającego w kierunku południowym, po północnej stronie drogi do Czernichowa, oddalony około 250 m od jej ciągu. Znajduje się w środkowej części dziś nie istnieją¬cego założenia dworsko-folwarcznego o obrysie nieregularnego, wydłużonego wieloboku. W północnej i południowej części założenia położone były budynki folwarczne, a w pobliżu dworu znajdował się niewielki park krajobrazowy, któ¬rego pozostałością jest kilkanaście robini i trzy ok.200-letnie lipy ros¬nące w zachodniej części parku (dziś w polach).

Od południa założenie zamknięte było drogą i istniejącym do dzisiaj stawem hodowlanym położonym poniżej dworu i oddalonym od niego o około 150 m. Zachodnia część bu¬dynku ustawiona na osi wschód-zachód, a część wschodnia na osi północ-południe.

Bryła dworu masywna złożonej z dwóch prostopadłościennych, prostopadłych do siebie części. Część zachodnia parterowa z nie zagospodarowanym poddaszem. Pod umieszczoną centralnie sienią w tej części, piwnica złożona z dwóch niewielkich pomieszczeń. Wejście do sieni poprzedzone prostopadłościennym gankiem i scho¬dami pod którymi wejście do piwnicy. Część wschodnia parterowa, z nie zagospodarowanym poddaszem, posadowiona na wysokim podpiw¬niczeniu niwelującym znaczne nierówności terenu. Pod podestem schodów wejście do piwnicy. Przy narożniku części północnej od zachodu prostopadłościenny ganek. Dachy średnie w proporcji do wysokości ścian. Nad częścią zachodnią dwuspadowy nad częścią wschodnia wydłużony kopertowy.

Dwór i pozostałości parku nie ogrodzone dostępne od zewnątrz.

Oprac. Grzegorz Młynarczyk, OT NID w Krakowie, 01-08-2015 r.