gmach III Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza - Zabytek.pl
gmach III Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza
Adres
Katowice, Adama Mickiewicza 11
Lokalizacja
woj. śląskie, pow. Katowice, gm. Katowice
Budynek wykazuje się wysokimi wartościami artystycznymi, jak również historycznymi.
Historia
W 1870 r. z inicjatywy Richarda Holzego zorganizowano pierwsze gimnazjum miejskie. Do 1873 r. jego siedziba mieściła się przy obecnej ul. Młyńskiej, następnie w latach 1873-1880 przeniesioną ją na dzisiejszą ulicę 3 Maja i ul. Słowackiego (w tym budynku mieści się obecnie szkoła im. M. Curie-Skłodowskiej). W związku ze wzrostem liczby uczniów gimnazjum podjęto decyzję o wybudowaniu nowego gmachu. Budynek ten został wzniesiony w latach 1898-1900 na ówczesnym Thiele-Winckler Platz przy obecnej ul. Mickiewicza. Został on zaprojektowany przez Józefa Perzika w stylu neogotyckim. 9 października 1900 r. odbył się uroczysty pochód do nowego gmachu. W latach 1911-1914 od strony ul. Słowackiego, po stronie zachodniej, dobudowano skrzydło, które łączyło gmach główny z salą gimnastyczną. Do I wojny światowej było to jedne liceum, w Katowicach. Do tego czasu szkoła nie miała także swojego patrona. Po plebiscycie nadano jej imię św. Kazimierza. W czasie II wojny światowej szkoła nie prowadziła działalności. Od 1945 r. ponownie były prowadzone zajęcia. W latach 1948-1949 placówkę przekształcono na szkołę podstawową i liceum ogólnokształcące nr 3. Od 1955 r. wprowadzono do szkoły koedukację. 13 maja 1959 r. placówka otrzymała nazwę Adama Mickiewicza. Oddzielenie szkoły podstawowej od liceum miało miejsce w 1967 r. i od tego czasu w budynku mieści się siedziba liceum.
Opis
Budynek został wzniesiony z czerwonej cegły, jest częściowo otynkowany, detale architektoniczne wykonano z kamienia. Obiekt jest trzykondygnacyjny, założony na planie zbliżonym do kształtu podkowy. Bryła jest zwarta. Całość przekrywa czterospadowy dach z wieżyczką pokryty dachówką. Fasada frontowa umieszczona jest od strony wschodniej. Jej część południową w partii przyziemia tworzy trójotworowy portal z archiwoltami zwieńczonymi łukiem w typie „ośli grzbiet” z ozdobną sterczyną. Mieści on główny otwór wejściowy: w części centralnej znajdują się dwuskrzydłowe drzwi z nadświetlem zamkniętym półkoliście, po bokach drzwi jednoskrzydłowe z analogicznym nadświetlem. W pozostałych kondygnacjach umieszczono rzędy prostokątnych okien zamkniętych półkoliście. Część północna elewacji frontowej opięta jest szkarpami. W części przyziemia umieszczono prostokątne okna. Powyżej znajduje się rząd okien zamkniętych półkoliście, część z nich jest zblendowana. Nad nimi umieszczono węższe okna. Między nimi, w części środkowej znajduje się kamienna płaskorzeźba z przedstawieniem herbu miasta i datą „1866”. W trzeciej kondygnacji mieści się jedno, duże okno wypełnione dekoracją o formie rozety. Elewacja zwieńczona jest gzymsem kostkowym. Po bokach fasady południowej znajdują się ryzality. Od strony wschodniej i zachodniej elewacji południowej znajdują ryzality. Ryzalit wschodni swoją szerokością obejmuje trzy okna. Zwieńczony jest trójkątnym szczytem zdobionym sterczynami. Ryzalit zachodni swoją szerokością obejmuje jedno okno. Nad nim umieszczono ozdobną kopułkę. Pozostała część przekrywa dach z lukarnami. Poszczególne kondygnacje stanowią rzędy prostokątnych zwieńczonych łukiem odcinkowym, oddzielonych od siebie pilastrami, na ostatnim piętrze podwójnych. Okna ujęte są w ozdobne obramienia. W elewacji zachodniej, na każdej z kondygnacji, znajdują się analogiczne okna jak na pozostałych fasadach. Na osi północnej, w części przyziemia znajduje się otwór wejściowy z ozdobnym portalem mieszczący jednoskrzydłowe drzwi z nadświetlem. Od strony płn.-zach. znajduje się jednokondygnacyjna przybudówka mieszcząca sale gimnastyczną nakryta dachem dwuspadowym z czerwoną dachówką. W części zachodniej elewacja zwieńczona ozdobnym szczytem. Umieszczono w niej trzy okna zamknięte łukiem odcinkowym. Od strony północnej fasada tynkowana, z rzędem okiem zamkniętych półkoliście.
Najbardziej reprezentującą częścią wnętrza jest dwukondygnacyjna aula zdobiona boazerią, sztukateriami, dekoracyjnie opracowanymi pilastrami oraz płaskorzeźbami. Na suficie znajduje się polichromia z przedstawieniem symbolizującym triumf wiedzy. W przedsionku zachowała się ceramiczna posadzka zdobiona motywami geometrycznymi, nisze przyścienne z dekoracją sztukatorską.
Obiekt jest dostępny z zewnątrz.
Oprac. Sabina Rotowska, OT NID w Katowicach, 04-01-2015 r.
Rodzaj: budynek użyteczności publicznej
Styl architektoniczny: neogotycki
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_24_BK.103013, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_24_BK.302922