grodzisko, st. 1 - Zabytek.pl
Adres
Kaszowo
Lokalizacja
woj. dolnośląskie, pow. milicki, gm. Milicz - obszar wiejski
Usytowanie i opis
Grodzisko położone jest w obrębie mezoregionu Kotliny Milickiej, około 2 km na zachód od wsi Kaszowo, między Miłosławicami a Kaszowem, w lesie, na południowym brzegu Baryczy.
Gród założono na planie koła, którego średnica wraz z rozsypiskiem wału wynosi około 70 m. Szerokość wału u podstawy miała prawdopodobnie 10-15 m, a zachowana wysokość 1-2 m. Od wschodu widoczne są pozostałości fosy szerokości do 15 m. W linii umocnień relikty bramy, poza nią fundamenty baszt.
Historia
Gród w Kaszowie został wzniesiony prawdopodobnie u schyłku X w. w obrębie istniejącej osady otwartej i funkcjonował do początku XI w., po czym uległ zniszczeniu w wyniku pożaru. Według badaczy powstanie założenia obronnego na terenie plemiennym Dziadoszan, Ślężan lub Trzebowian można wiązać z ekspansją na te tereny państwa Piastów. Wśród uczonych brak zgodności o które z wymienionych plemion chodzi. Z kolei pożar i opuszczenie grodu nie musiało być wynikiem akcji o charakterze militarnym. Spalenia grodu mogli dokonać jego mieszkańcy, którzy zgodnie z dyrektywami ekspansyjnymi państwa Mieszka I, przemieścili się na południe kolonizując kolejne tereny.
W czasach nowożytnych obiekt przekopano i częściowo zniwelowano wał. Od północy stanowisko było okresowo niszczone przez Barycz.
Stan i wyniki badań
Stanowisko w Kaszowie było znane archeologom już w okresie przedwojennym. Wówczas badania powierzchniowe prowadzili Max Hellmich i Joseph Gottschalk.
W latach 60. XX w. w związku z okresowym niszczeniem grodziska przez Barycz podejmowano ratownicze badania wykopaliskowe i sondażowe: 1962 - Andrzej Gałuszka, 1964 - Marta Młynarska, 1965 - Jerzy Lodowski, 1966-1969 - Zofia Hilczer Kurnatowska.
W trakcie badań wykopaliskowych ustalono rozplanowanie grodu, przebadano elementy jego umocnień a także pozyskano liczne fragmenty ceramiki.
Wał zbudowano w konstrukcji rusztowej, zwanej też przekładkową, wzmocnionej od zewnątrz od-sadzką. W linii umocnień odkryto relikty bramy i zlokalizowanej obok niej czworokątnej baszty o kamiennych podwalinach. Prawdopodobnie górna partia baszty była wykonana z drewna, o czym świadczyć mogą przepalone bele odkryte na fundamencie oraz w pobliżu. Przejście bramne obok baszty, szerokości 2 m i długości 4 m było zagłębione w podłożu i wybrukowane. Przejście przez wał tworzył pomost w postaci belek ułożonych na wzdłużnych legarach. W zachodniej części maj-danu, przy wale odkryto kamienne fundamenty dwóch budowli wieżowych. Zabudowa wnętrza grodu skupiała się wokół wałów, co jest charakterystyczne dla wczesnośredniowiecznych założeń obronnych. W pasie szerokości 4 - 7 m odkryto pozostałości domostw w postaci warstwy osadni-czej z dużą domieszką spalenizną. Wnętrze grodu stanowił pusty, niezabudowany plac.
Zabytek jest dostępny i oznakowany. Przez grodzisko przebiega niebieski szlak „Archeologiczny”.
oprac. Donata Trenkler, OT NID we Wrocławiu, 29-08-2017 r.
Rodzaj: grodzisko
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_A_02_AR.33132, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_AR.3087091