W czasie swej kariery wirtuoza koncertował w wielu krajach. Był znakomitym kompozytorem; w jego twórczości dominują utwory fortepianowe z licznymi elementami polskiej muzyki ludowej. Dwór w Kąśnej Dolnej był jego domem w latach 1897-1903.

Historia

Kąśna Dolna leży na lewym brzegu rzeki Białej, w odległości ok. 2 km na zachód od Ciężkowic. Dwór pochodzi z początku XIX w., powstał ok. 1833. Właścicielem Kąśnej Dolnej był w tym czasie Paweł Gostkowski. W 1886, drogą spadku, dwór nabyła Barbara z Gostkowskich Jordan-Stojowska. W 1897 pełnomocnik Ignacego Paderewskiego Stanisław Roszkowski kupuje majątek ziemski w Kąśnej. Po wizycie Paderewskiego, wiosną 1898, dwór został przebudowany według życzeń nowego właściciela. W 1903 Kąśna zostaje sprzedana; nowym właścicielem zostaje Włodzimierz Kodrębski. W 1945 majątek i dwór zostają upaństwowione. W 1983 dworek przechodzi w zarząd Tarnowskiego Towarzystwa Muzycznego; w dworku organizowane są koncerty muzyki poważnej. W 1990 powstaje Centrum Paderewskiego Tarnów-Kąśna Dolna - nowy gospodarz kompleksu dworsko-parkowego. Rok później kończy się generalny remont.

Opis

Kompleks dworsko-parkowy w Kąśnej Dolnej położony jest na południe od drogi prowadzącej z Jastrzębiej do Ciężkowic. Dworek I. J. Paderewskiego wraz z parkiem leży na stoku wzgórza, które wznosi się w kierunku zachodnim. Przy drodze i dojeździe do dworku zachowały się zabudowania dawnej gorzelni. Na wschód od podjazdu znajduje się duży staw dworski. Tereny dworskie składały się z części gospodarczej, niewielkiego sadu, parku krajobrazowego, lasu, ogrodu warzywnego. Dwór jest budynkiem parterowym, murowanym, częściowo podpiwniczonym. Zbudowany na planie prostokąta, dwutraktowy z korytarzem między traktami i nieużytkowym poddaszem. Front skierowany jest na wschód. Przed fasadą otwarty ganek wsparty na kolumnach, zwieńczony zdwojoną attyką złożoną z pól prostokątnych rozdzielonych słupkami. Na umieszczony na kamiennej podmurówce tarasik prowadzą rozmieszczone symetrycznie po bokach schody. Portyk podpierają dwie półkolumny wtopione w mur - jest to rozwiązanie bardzo rzadko spotykane. Budowla pokryta jest dachem dwuspadowym. Dwór Paderewskiego został wyremontowany: urządzono sale muzealne, w których eksponowane są pamiątki po wielkim pianiście, kompozytorze, polityku, obywatelu świata kultury. Wnętrza dworu odzwierciedlają wygląd jaki posiadały za czasów I.J. Paderewskiego. Odtworzone zostały: salonik, pokój chiński, gabinet pana domu, sypialnia, salony (klasycystyczny oraz neorokokowy). W odbudowanym czworaku urządzono hotel - Dom Pracy Twórczej. Park krajobrazowy, zajmujący powierzchnię ok. 16 ha, zlokalizowany jest na stromiźnie wzgórza opadającego łagodnie w kierunku wschodnim. Historyczny teren parku krajobrazowego z dworem zamyka od północy, biegnąca wzdłuż jaru, droga obsadzona starodrzewem. Południową granicą parku jest symetryczna aleja lipowa, która dochodzi do lasu - naturalnej granicy południowo-zachodniej. Park powstawał w dwóch etapach. Cześć północno-wschodnia przed dworem ma charakter bardzo reprezentacyjny. Pozostała część, na zachód i południe od dworu, ma charakter swobodnego parku angielskiego.

Obiekt dostępny w godzinach 11.00-15.00.

Oprac. Roman Marcinek, OT NID Kraków, 30.09.2014 r.