wrocławskiego pałacu Hatzfeldtów oraz kościoła pw. 11 Tysięcy Dziewic.

Historia

Znajdująca się obecnie w ruinie budowla była pierwotnie gotycką wieżą mieszkalną, rozbudowaną prawdopodobnie w 1571 r. dla Konrada von Seidlitz w czteroskrzydłowy, piętrowy dwór nawodny z prostokątnym dziedzińcem, który ujmowały arkady w obu kondygnacjach. Następnie w l. 1740-1744 dwór ten został zbarokizowany zapewne przez architekta Christopha Hacknera, dla ówczesnych właścicieli barona Franciscusa Alexandra Augustusa von Kalckreuth i jego żony Marii Elisabeth Schmerhowsky von Lidkowitz. Budowla poprzez zmianę bryły i wystroju elewacji zyskała formę okazałego, czteroskrzydłowego pałacu, krytego dachami mansardowymi, z elewacjami ozdobionymi pilastrami w wielkim porządku. Fasadę rozczłonkowywał trójosiowy ryzalit z balkonowym portalem na osi, zwieńczony trójkątnym tympanonem. Zmieniono wówczas także układ i wystrój wnętrz.

W okresie między 1768, a 1850 r. rozebrano południowe i wschodnie skrzydło budowli, przykrywając pozostałe po nich piwnice płaskim dachem. Po 1850 r. zamurowano arkady dziedzińca; po 1871 r. zmieniono kształt dachu nad skrzydłem północnym i zachodnim; a w 1935 r. odnowiono tynki. Po 1945 r. pałac zamieszkały był do roku 1984.

Opis

Ruina pałacu na złożeniu renesansowym, otoczona pozbawioną wody fosą, powiązana jest przestrzennie z folwarkiem i usytuowana w centralnej części wsi.

Pałac był podpiwniczoną, II-kondygnacyjną, czteroskrzydłową budowlą na wysokim cokole, założoną wokół prostokątnego dziedzińca, ujętego arkadami w obu kondygnacjach. Południowe i wschodnie skrzydło pałacu rozebrano w okresie między 1768, a 1850 r., pozostawiając nakryte dachami piwnice, w których od południa znajdują się relikty gotyckie. Jednotraktowe, północne, frontowe skrzydło pałacu z ryzalitem zwieńczonym trójkątnym tympanonem, poprzedzał most wsparty na półkolistym przęśle, przerzuconym ponad fosą. Elewacje artykułowały kompozytowe pilastry w wielkim porządku, dźwigające odcinki belkowania i profilowany gzyms wieńczący. Otwory okienne otaczały rozbudowane, uszakowe obramienia z gzymsami nadokiennymi (w przyziemiu) i kluczami (w II kondygnacji), ozdobione u dołu płycinami podokienników. Główny otwór wejściowy na osi ryzalitu ujmował kamienny portal zamknięty łukiem koszowym, z dwiema kolumnami i dwiema hermami z półpostaciami atlantów, wspierających balkon o ażurowej balustradzie. Wnętrza nakrywały renesansowe sklepienia krzyżowe i kolebkowe z lunetami oraz barokowe sufity z fasetami ozdobione plafonami z dekoracją stiukową. Obecnie zachowane są znacznie uszkodzone ściany obwodowe skrzydła pn. i zach., a także część sklepionych pomieszczeń w przyziemiu, sień przelotowa i piwnice. Na elewacjach widoczne są pozostałości detalu architektonicznego i portalu (w fasadzie).

Zabytek niedostępny, własność prywatna.

Oprac. Beata Sebzda, OT NID we Wrocławiu, 24.04.2015 r.