Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół Starokatolicki Mariawitów, ob. kaplica - Zabytek.pl

kościół Starokatolicki Mariawitów, ob. kaplica


kościół pocz. XX w. Kamionka

Adres
Kamionka

Lokalizacja
woj. mazowieckie, pow. miński, gm. Latowicz - obszar wiejski

Kościół związany jest z dziejami mariawityzmu w Polsce.Stanowi świadectwo historii wsi i jej okolic, tworzy znaczący element w układzie przestrzennym miejscowości.

Jest reliktem doskonałej sztuki ciesielskiej i kultury materialnej regionu.

Historia

Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z 1524 r. W XVI w. liczyła ona 18 i pół włók ziemi, 30 domów i 180 mieszkańców. W 1613 r. liczba domów spadła do 19, zaś mieszkańców do 120. Po Potopie Szwedzkim w 1660 r. zasianych było 1½ włóki ziemi, ocalało 5 domów. W 1789 r. w Kamionce było 10 domów w stanie dobrym. W 1827 r. miała 18 domów i 132 mieszkańców. Jej powierzchnia wynosiła 596 morgów, w tym 292 morgi gruntów ornych i ogrodów. W 20.leciu międzywojennym osada liczyła 30 domów. Istniała w niej 4-klasowa szkoła powszechna, Ochotnicza Straż Pożarna oraz Koło Gospodyń Wiejskich. W 2009 r. wieś liczyła 76 domów i 549,85 ha gruntów.

Kościół mariawicki został ufundowany przez miejscowych gospodarzy: Franciszka Chrósta i Ludwika Redę, którzy po ucieczce z carskiej armii sfinansowali jego budowę jako wotum dziękczynne za ocalenie życia. Wznosili ją w latach 1906-1910 cieśle, bracia Wojciechowscy z Siodła, W latach 30. XX w. mariawici stanowili ok. 25% mieszkańców Kamionki. Przed II wojną światową w Kamionce żyło 15 rodzin mariawickich, po wojnie – 7, obecnie – 2. Do Kamionki przyjeżdżali też mariawici z Dzielnika – 4 rodziny, Kiczek – 2 rodziny i Walisk – 1 rodzina. W kaplicy odbywały się odpusty na św. Walentego – 14 lutego i Świętą Trójcę.

Opis

Drewniany kościół zlokalizowany jest w centrum Kamionki, na płaskim terenie, przy skrzyżowaniu dróg z Latowicza, Walisk i Wielgolasu. Wokół kościoła (ob. kaplicy) posadzono w momencie budowy drzewa - robinie akacjowe i kasztanowce. Obecnie liczą one 2,2-2,4 m obwodu pnia. Przykościelne działka na rzucie wydłużonego prostokąta otoczona jest drewnianym, sztachetowym płotem. Wejście na teren prowadzi przez metalową furtkę.

Świątynia jest usytuowana południkowo, prezbiterium w kierunku północnym. Wykonana została z drewna sosnowego, w konstrukcji słupowo - ramowej, obustronnie ozdobnie oszalowanej deskami, posadowiona na kamiennym fundamencie. Zbudowana została na planie prostokąta, z dostawioną od strony południowej dwukondygnacyjną prostopadłościenną wieżą zwieńczoną otwartą galerią arkadową przykrytą stożkowym hełmem, z kulą i krzyżem. Od strony prezbiterium usytuowany został aneks mieszkalny (4 pomieszczenia w dwóch kondygnacjach). Ściany korpusu głównego nakryte zostały dwuspadowym krokwiowym dachem pokrytym dachówką, dach wieży blachą. Stolarka okienna ozdobna, witrażowa, zamknięta łukiem ostrym. Wnętrze nawy trójdzielne, podzielone wysmukłymi kolumnami. Nad nawą główną sklepienie pozorne, nad nawami bocznymi oraz pomieszczeniami mieszkalnymi stropy płaskie, deskowe. Prezbiterium od strony północnej wydzielone zostało drewnianą balustradą. Od strony południowej usytuowany został chór muzyczny, z którego prowadzi wejście na piętro wieży, gdzie usytuowana została sygnaturka.

Wyposażenie wnętrza stanowi ołtarz składający się z tabernakulum (flankowany przez dwa drewniane anioły), nad którym umieszczono napis: Chwała Na Wysokości Bogu, krzyż i obraz Matki Bożej Nieustającej Pomocy oraz konfesjonał (z boku ołtarza). Wejście do pomieszczeń mieszkalnych (do których prowadzą również drzwi zewnętrzne osłonięte gankiem) z nawy usytuowane zostało po zachodniej stronie ołtarza. 

Obiekt dostępny podczas mszy oraz po uprzednim umówieniu się z proboszczem parafii w Piasecznie.

Oprac. Jerzy Szałygin, OT NID w Warszawie, 22-01-2019 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  drewniane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_14_BK.181604, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_14_BK.228422