Usytuowanie i opis

Grodzisko leży wśród pół na północnym krańcu wsi Kaleń Drugi, pomiędzy drogami biegnącymi na północ z centrum miejscowości.

Grodzisko ma plan prostokąta o wymiarach ok. 55 x 50 m. Otacza je pojedyncza linia wałów. zachowanych do wysokości 4 -5 m. Dwie przerwy w ich obwodzie po stronie północno - wschodniej i południowo - zachodniej to prawdopodobnie pierwotne wjazdy. Grodzisko otacza fosa o szerokości do 10 m, częściowo wypełniona wodą. Pośrodku majdanu - wewnętrznej części grodziska, widoczne jest niewielkie wzniesienie. Teren grodziska to obecnie nieużytek. Wały, a częściowo także majdan porośnięte są drzewami i krzewami.

Grodzisko położone jest na gruntach prywatnych, między dwiema dogami biegnącymi przez wieś Kaleń Drugi w linii północ - południe, w odległości do 100 m od każdej z nich.

Historia

Wobec braku badań archeologicznych stanowisko datowane jest jedynie szacunkowo na okres późnego średniowiecza XIII - XV w.

Stan i wyniki badań

Badania inwentaryzacyjne grodziska przeprowadzono w roku 1959. Stanowisko nie było badane wykopaliskowo. W trakcie inwentaryzacji na powierzchni wzniesienia pośrodku majdanu odnaleziono liczne kamienie, fragmenty średniowiecznych cegieł palcówek, naczyń glinianych i kafli.

Grodzisko w Kaleniu nie było dotychczas badane wykopaliskowo. Nie wiadomo, jaka dokładnie była jego funkcja (dwór obronny, gródek strażniczy) i kiedy było użytkowane, a mimo to uznano je za zabytek cenny na tyle, by objąć go ochroną prawną (wpis do rejestru zabytków). Sytuacja ta dobrze oddaje specyfikę dziedzictwa archeologicznego, gdzie „najważniejsze jest niewidoczne dla oczu”. Stanowiska archeologiczne ukryte są pod ziemia lub pod wodą, tak że nie mamy pewności, co chronimy. Uzyskanie pełnej wiedzy na ich temat wymaga przeprowadzenia kompleksowych badań archeologicznych, co równoznaczne jest ze zniszczeniem substancji zabytkowej. Postępowanie takie, w którym zachowujemy informację naukową o stanowisku, niszcząc je, przeciwstawia się dzisiaj tzw. ochronie in situ, czyli zachowaniu reliktów w miejscu ich pierwotnego występowania w stanie możliwie nie zmienionym. Zasada ta jest podstawą obowiązującej doktryny konserwatorskiej. Wynika ona z zapisów ratyfikowanej przez Polskę Europejskiej Konwencji o ochronie dziedzictwa archeologicznego zwanej powszechnie Konwencja Maltańską oraz Międzynarodowej Karty Ochrony i Zarządzania Dziedzictwem Archeologicznym ICOMOS, tzw. Karty Lozańskiej. Pozostawiając grodzisko w Kaleniu Drugim w obecnej formie dla przyszłych pokoleń działamy także zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju.

Dostęp do obiektu ograniczony.Grodzisko położone jest na gruntach prywatnych.

Oprac. Agnieszka Oniszczuk,OT NID w Warszawie, 07.10.2014 r.