Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

pałac - Zabytek.pl

pałac


pałac 3. ćw. XIX w. Jodłownik

Adres
Jodłownik, 12

Lokalizacja
woj. dolnośląskie, pow. dzierżoniowski, gm. Dzierżoniów

Pałac w Jodłowniku jest przykładem wznoszenia w dużych majętnościach dodatkowych budynków o charakterze rekreacyjnym.

Stylistycznie połączeniem neoklasycyzmu i neogotyku.

Historia

Jodłownik powstał u podnóża Gór Sowich przy drodze z Bielawy na Przełęcz Woliborską, przy której to drodze ok. 1785 r. istniała tylko karczma Tannenkretscham. Przy niej, do ok. 1830 r. wykształciła się kolonia należąca wraz gruntami i z całym otoczeniem do dóbr w Ostroszowicach. W Jodłowniku znajdowało się też dominialne leśnictwo, a w końcu XIX w. na miejscu obecnego pałacu stała dominialna leśniczówka. Po 1896 r. przeznaczono na nią inny budynek, a na jej miejscu zbudowano w 1900 r. (data na chorągiewce) niewielki pałac (Wiesen-Schloss) o charakterze rekreacyjnym. Może przy jego budowie wykorzystano dawny budynek leśnictwa. Pałac otrzymał rozczłonkowaną bryłę oraz wystrój elewacji w stylu historyzmu, z dominacją neoklasycyzmu. Utrzymano w nim korpus pałacu z dachem naczółkowym oraz artykulację i obramienia otworów. W duchu neogotyku naroża korpusu budynku urozmaicono czterema wieżowymi wykuszami z iglicowymi hełmami, schodkowym szczytem oraz narożnie usytuowaną wieżą, a jej górną, nadwieszoną kondygnację rozwiązano podobnie jak górne kondygnacje niektórych sudeckich wież widokowych. Zastosowano bardzo oszczędny, neogotycki detal ograniczony do form pseudomachikuł i pseudokroksztyn. Z kolei w stylu neorenesansu skomponowano portyk, dekorację heraldyczną na elewacji ryzalitu w fasadzie i jego szczyt. Wraz z pałacem wzniesiono jego północną, parterową przybudówkę. Pałac kryty był szarym łupkiem. Został wyremontowany w latach 2006-2010. 

Opis

Pałac w Jodłowniku jest murowany, tynkowany, zbudowany jest na planie prostokąta, dwukondygnacjowy z częściowo z mieszkalnym poddaszem i nakryty dachem naczółkowym. Naroża korpusu podkreślone są wielobocznymi wykuszami wieżowymi z ostrosłupowymi hełmami, a w elewacji frontowej znajduje się asymetrycznie usytuowany, podwyższony ryzalit zespolony z trójarkadowym, filarowym portykiem (obecnie bez balustrady). Z kolei elewację tylną zdobi szeroki, środkowy ryzalit pozorny zwieńczony schodkowym szczytem i poprzedzony przybudówką z tarasem (obecnie bez balustrady) oraz ze schodami do parku. W pn.-zach. narożnik korpusu wbudowana jest wieża, w dolnej części czworoboczna, w górnej cylindryczna, nakryta stożkowym, iglicowym hełmem, a jej nadwieszona na pseudomachikułach górna kondygnacja (belweder) rozczłonkowana jest masywnymi filarami. Artykulację elewacji tworzą gzymsowania, w tym gzyms koronujący na modylionach i profilowane obramienia otworów. Na elewacji ryzalitu w fasadzie umieszczona jest para tarcz herbowych, m.in. z herbem hrabiów von Seherr-Thoss. Dzielony gzymsami neorenesansowy szczyt ryzalitu zdobią skrajnie spływy wolutowe ze ślimacznicami. W elewacji wieży, na poziomie I pietra budynku znajduje się balkon na pseudokroksztynach. Jednorodna z pałacem jest jego parterowa przybudówka w stylu neoklasycyzmu, nakryta dachem płaskim z okapami na drewnianych, ozdobnych wspornikach. Przy pałacu znajduje się park. 

Zabytek dostępny przez cały rok, możliwość zwiedzania wnętrza po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym.

Oprac. Iwona Rybka-Ceglecka, OT NID we Wrocławiu, 16.07.2019 r.

Rodzaj: pałac

Styl architektoniczny: eklektyczny

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_02_BK.72785