Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

dwór - Zabytek.pl

Adres
Jelenia Góra, Strumykowa 2

Lokalizacja
woj. dolnośląskie, pow. Jelenia Góra, gm. Jelenia Góra

Dwór malowniczo położony w dolinie potoku Pijawnik stanowi mimo przebudów i zniszczeń bardzo dobry przykład rezydencji możnowładczej, ukształtowanej w okresie dojrzałego i późnego renesansu na Dolnym Śląsku.

Na uwagę zwracają elementy wystroju dziedzińca - dębowe portale kształtowane na wzór obramień okiennych oraz sklepienia na parterze i bogato profilowane stropy drewniane, a także ślady renesansowych polichromii renesansowych polichromii na ścianach w pomieszczeniach narożnika południowo-wschodniego. Dwór jest obecnie siedzibą Fundacji Kultury Ekologicznej.

Historia

Wzniesiony w 1559 r. przez Caspara von Schaffgotscha jako trójskrzydłowy dwór z wieżą, z przy wykorzystaniu murów wzniesionej przez jego ojca Watzlawa I budowli późnogotyckiej z ok. 1535 r. Po pożarze z 1623 r. odbudowany w 1656 r. dla Ernsta von Nimptscha w kształcie zbliżonym do znanego obecnie. W latach 1679-1945 własność miasta Jelenia Góra po sprzedaży miastu majątku przez syna Ernsta von Nimptsch. W wyniku prac remontowych prowadzonych w latach dwudziestych XVII w. utracił renesansowe szczyty. Został przebudowany i powiększony po pożarze w 1718 r., kiedy do skrzydła wschodniego dostawiono dodatkowy trakt. W trakcie odbudowy po kolejnym pożarze, w latach 1885-1892, rozebrano osiemnastowieczną dobudówkę. Obiekt był remontowany na początku XX w. W roku 1948 we dworze i towarzyszącym mu folwarku ulokowano PGR, co doprowadziło do dewastacji budowli (w 1963 r. poważnemu uszkodzeniu uległ portal bramy). Obecnie znajduje się ona w trakcie szeroko zakrojonych prac konserwatorskich, prowadzonych od 1983 r.

Opis

Czteroskrzydłowy dwór, założony wokół prostokątnego wewnętrznego dziedzińca i otoczony fosą. Utrzymany w stylu renesansowym. Murowany z kamienia i cegły. Skrzydła dwukondygnacyjne, nakryte zespołem dwuspadowych dachów. W narożu zachodnim kwadratowa, trójkondygnacyjna wieża, kryta dachem namiotowym. Elewacje zewnętrzne z reliktami wyprawy tynkowej. Od strony dziedzińca ślady pierwotnego drewnianego ganku w postaci otworów służących mocowaniu belek. W skrzydle południowo-zachodnim przejazd bramny na dziedziniec, poprzedzony kamiennym mostem na fosie. Otwór przejazdu ujęty w bogato dekorowany portal renesansowy (obecnie rekonstruowany) z fryzem herbowym oraz sceną Ukrzyżowania w segmentowym naczółku. Otwory okienne prostokątne, w kamiennych oprawach typu fasciowego. Otwory drzwiowe oprawne w profilowane portale kamienne oraz drewniane. Układ wnętrz budowli jednotraktowy, amfiladowy. Pomieszczenia częściowo sklepione, częściowo kryte profilowanymi stropami belkowymi. Na ścianach pozostałości polichromii ściennych w postaci ornamentów roślinnych i łacińskich inskrypcji odnoszących się do wydarzeń z dziejów dworu. Wokół budowli relikty parku z pomnikowymi okazami drzew.

Obiekt dostępny, leży na oznaczonym szlaku turystycznym. Zwiedzanie możliwe po uprzednim kontakcie.

Oprac. Piotr Roczek, 27.10.2014 r.

Rodzaj: dwór

Styl architektoniczny: renesansowy

Materiał budowy:  kamienne

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_02_BK.96292, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.175816