parowozownia wachlarzowa z warsztatami - Zabytek.pl
parowozownia wachlarzowa z warsztatami
Adres
Jaworzyna Śląska, Towarowa 4
Lokalizacja
woj. dolnośląskie, pow. świdnicki, gm. Jaworzyna Śląska - miasto
Königszelt). Zespół parowozowni tworzą: 19-stanowiskowa lokomotywownia wachlarzowa z warsztatem (1909), elektryczna obrotnica kolejowa (ok. 1920 r.), budynek zapadni kolejowej (1918) oraz olejarnia (1909 r.), dźwig węglowy (1909 r.) oraz piaskownia (1909 r.) a także układ torów o dł. całkowitej 3 km.
Parowozownia pełniła swoją funkcję - tj. miejsca bieżącej eksploatacji taboru - do lat 90-tych XX wieku. W następstwie przekształceń strukturalnych PKP u progu XXI wieku przekazana została - wraz z częścią taboru kolejowego - Miastu i Gminie w Jaworzynie Śląskiej.
W 2004 r. z inicjatywy osób prywatnych powołane zostało Muzeum Przemysłu i Kolejnictwa na Śląsku, które od 2016 r. jako Muzeum Kolejnictwa na Śląsku jest Oddziałem Fundacji Ochrony Dziedzictwa Przemysłowego Śląska, największej w Polsce organizacji pozarządowej zajmującej się aktywną ochroną zabytków kultury technicznej.
Muzeum Kolejnictwa na Śląsku swoją misję realizuje w formule "żywego muzeum techniki", prezentującego historię kolei i kolejnictwa w oparciu o czynne, zabytkowe pojazdy kolejowe oraz obiekty kolejowej infrastruktury technicznej. Na terenie d. parowozowni w Jaworzynie Śląskiej prezentowanych jest ponad 140 jednostek taboru kolejowego - w tym 40 lokomotyw parowych. Do najważniejszych obiektów należy czynny polski parowóz TKt48-18 z 1951 r., czynne wagony osobowe Ci28 i Bi29 z lat 1928-1930 wyprodukowane w latach 1928-1930 we Wrocławiu w wytwórni Linke - Hoffmann - Werke.
W budynku dawnego warsztatu kolejowego zorganizowane zostały ekspozycje stałe Muzeum Kolejnictwa na Śląsku prezentujące historię kolei i techniki kolejowej od XIX wieku do okresu PRL. W częściowo chronologicznym układzie wyodrębniono 7 tematycznych przestrzeni ekspozycyjnych: Naczelnik 1930 (historia kolei w Jaworzynie Śląskiej 1843 - 1945), Naczelnik 1977 (historia kolei w Jaworzynie 1945 - 1990), pracownia ODRA (prezentująca jedyną na Dolnym Śląsku cyfrową maszynę obliczeniową ODRA 1305), Kolejowa Kasa, Kolejowa Medycyna Pracy, drukarnię oraz zabytkową makietę kolejową H0 prezentowaną w nowej aranżacji.
Intencją Muzeum było opowiedzenie historii kolei, jednego z najważniejszych wynalazków w dziejach naszej cywilizacji, w oparciu o lokalny, dobrze udokumentowany kontekst w zrekonstruowanych wnętrzach stanowiących autentyczne i atrakcyjne tło dla głównej narracji.
Zawartość ekspozycji stanowią w dużej mierze nie prezentowane wcześniej artefakty ze zbiorów Muzeum Kolejnictwa na Śląsku i pozostałych oddziałów Fundacji Ochrony Dziedzictwa Przemysłowego Śląska. Dużej liczbie różnorodnych rodzajowo zabytków towarzyszy bogaty materiał ilustracyjny — tekstowy, mapowy oraz ikonograficzny.
Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Fundacja .
Rodzaj: infrastruktura kolejowa
Styl architektoniczny: inna
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_02_BK.83166, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.104030