Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny


kościół 2. poł. XVII w. Jasionna

Adres
Jasionna, 32a

Lokalizacja
woj. mazowieckie, pow. białobrzeski, gm. Białobrzegi - obszar wiejski

Zespół kościelny reprezentuje przykład sakralnej zabudowy usytuowany w małej miejscowości, o lokalnym znaczeniu, niemniej ze względu na czas powstania świątyni oraz dbałość o jej dobry stan zachowania zasługuje na uwagę.

Podkreślenia wymaga również nie objęte ochroną konserwatorską autentyczne otoczenie kościoła (cmentarz przykościelny) oraz zachowane przykłady nagrobków, jak również XIX w. murowana kapliczka usytuowana w pobliżu dzwonnicy.

Historia

Parafia w Jasionnej powstała ok. 1400 r. Pierwotny drewniany kościół p.w. Zwiastowania NMP wzmiankowany był w 1443 r. Obecny kościół pochodzi z 2 poł. XVII w. W połowie wieku XVIII oraz w latach 1865-1876 był restaurowany (przebudowani chór muzyczny i dobudowano kruchtę na osi nawy). W 1882 r. kościół otrzymał nową polichromię. W 1883 r. do zakrystii dobudowano przedsionek. W wieku XX (1902, 1930, 1978) trzykrotnie odnawiano wnętrze świątyni oraz dobudowano kruchtę i wieżyczkę na sygnaturkę. Kościół ze względu na zły stan techniczny został poddany gruntownemu remontowi (w latach 1986-1989) według projektu arch. Józefa Jamroza i Leona Obtułowicza z Krakowa, staraniem ks. Zdzisława Wołosa. Całkowicie go rozebrano, wymieniając zniszczone elementy konstrukcyjne i ponownie zmontowano na nowym fundamencie. Wówczas, po raz pierwszy w Polsce, do ogrzewania wnętrza wykorzystany został system pomp cieplnych, czerpiących energię z gruntu.

Towarzysząca kościołowi dzwonnica zbudowana w XIX w. niestety nie doczekała się remontu i jest zachowana w bardzo złym stanie. Obok niej zbudowano natomiast w 1989 r. nową dzwonnicę (na wysokim fundamencie) rozwiązaniem podziału elewacji przypominającą nieco tę oryginalną.

Opis

Kościół nie orientowany (prezbiterium skierowane na północ), położony jest po wschodniej stronie drogi biegnącej przez wieś. Stoi szczytem do drogi. Otoczony jest płotem murowanym z kamienia polnego. Teren działki przykościelnej porastają drzewa.

Świątynia drewniana, postawiona została na nowym, murowanym fundamencie, w konstrukcji wieńcowej, wzmocnionej lisicami, oszalowanej obustronnie deskami. Każda część kościoła przykryta jest oddzielnym, pokrytym miedzianą blachą dachem. Nad nawą, prezbiterium i kruchtą jest to dach dwuspadowy, natomiast nad przybudówkami dachy pulpitowe z małymi okapami. Nad nawą góruje wysmukła wieżyczka na sygnaturkę zwieńczona cebulastym hełmem z krzyżem. Więźba dachowa konstrukcji storczykowej. Wnętrze trójnawowe,  przedzielone dwoma parami pilastrów. Prostokątna nawa z przylegającym do niej węższym prezbiterium zamkniętym prosto, z przylegającą od zachodu zakrystią z małą kruchtą. Od frontu dobudowana kruchta i dwa małe składziki. Wewnątrz podłogi wykonane z płytek ceramicznych, z ogrzewaniem podłogowym. Wnętrze przykryte stropem płaskim oraz kolebkowym, boczne nawy pseudokolebką. Chór muzyczny wsparty na czterech słupach, z wysuniętą do przodu częścią środkową. Belka tęczowa z barokowymi rzeźbami Chrystusa i Matki Bożej z Janem. Ołtarz główny z XVIII w. z figurami św. św. Symeona i Józefa oraz obrazem Matki Bożej Jasiońskiej (Szkaplerzowej). Barokowe ołtarze boczne z XVIII w. z obrazami „Przemienienie Pańskie” oraz „Święty Józef”. Ambona z przedstawieniami świętych również wykonana została w XVIII w.

Wpisana do rejestru zabytków dzwonnica usytuowana jest na południowy-wschód od budynku kościoła. Wykonana została na planie kwadratu, w konstrukcji słupowo-ryglowej (ze środkowym słupem wspierającym centralnie dach) oszalowanej z zewnątrz pionowymi deskami, z oblistwowaniem. W każdej z elewacji, w górnej kondygnacji znajduje się po pięć otworów dzwonowych, przesłoniętych drewnianymi żaluzjami. Całość nakryta jest namiotowym dachem gontowym, z centralnie umieszczonym metalowym krzyżem.

Obiekt dostępny podczas mszy oraz po uprzednim umówieniu się z proboszczem.

Oprac. Jerzy Szałygin, OT NID w Warszawie, 9-08-2017 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  drewniane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_14_BK.173294, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_14_BK.250831