Historia

Obecny pałac w Jakubowicach wzniesiony został przez rodziny von Szczutowsky prawdopodobnie w 1879 roku. Z wcześniejszej, XVIII-wiecznej siedziby właścicieli majątku jakubowickiego pozostały jedynie, częściowo zasypane, piwnice. W roku 1937 właścicielką pałacu była Maria Seeger von Szczutowsky, a w okresie powojennym zajmowany był przez biura PGR. Kolejnym właścicielem majątku była Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa (od 1993 r.). Obecnie pałac własność prywatną , a od 2003 roku znajduje się w nim dom opieki.

Opis

Pałac położony jest w zachodniej części miejscowości. Z trzech stron otoczony jest parkiem krajobrazowym, a na północny wschód od niego znajdują się budynki gospodarcze dawnego folwarku. Zbudowany został na planie wieloboku składającego się z prostokąta z dłuższym bokiem na linii północ-południe, z wyładowaniem w części północno zachodniej i dwoma, zróżnicowanymi wielkością, czworobocznymi wieżami w narożnikach elewacji wschodniej. Od frontu większej wieży (północnej) znajduje się trójboczny ryzalit. Wejście do pałacu poprzedzone jest wysokimi schodami z tarasem. Budynek jest murowany z cegły i otynkowany. Wzniesiony został jako budowla zasadniczo dwukondygnacyjna z trójkondygnacyjną wieżą północną oraz z wysokimi piwnicami i użytkowym poddaszem. Układ wnętrza jest dwutraktowy z holem i klatką schodową przesuniętą lekko na północ w stosunku do osi poprzecznej budynku. Pierwotnie w trakcie frontowym układ pomieszczeń miał charakter amfiladowy. Pałac nakryty jest zróżnicowanymi dachami: korpus kryty jest dachem czterospadowym z lukarnami od frontu i z boku, ryzalit środkowy nakryty jest dachem namiotowym zaś wieże ostrosłupowymi hełmami. Na hełmie wieży północnej znajduje się chorągiewką z datą 1879, hełm wieży południowej i ryzalit zwieńczone są metalowymi, ażurowymi kwiatonami. Elewacja frontowa pałacu jest dwunastoosiowa o układzie niesymetrycznym (1+4+3+2+2), z czego skrajne osie obejmują wieże, a osie środkowe mieszczą się w nieznacznie wysuniętym przed lico, ryzalicie wejściowym. Pionowa artykulacja elewacji wyznaczona jest gzymsami: międzykondygnacyjnym w formie fryzu aedikulowego z motywami floralnymi i wydatnego gzymsu koronującego. Dominującym elementem wertykalnym jest, poprzedzony schodami i tarasem, ryzalit wejściowy w formie dwukondygnacyjnej, zamkniętej półkoliście niszy, nad którą umieszczony został kartusz herbowy. Elewacja w partii parteru dekorowana jest pasowym boniowaniem. Otwory okienne są zróżnicowane w zależności od kondygnacji: w partii piwnicy i parteru są prostokątne, powyżej zamknięte półkoliście w tynkowych opaskach z kluczem i klinami, nad nimi znajdują się odcinki gzymsu nadokiennego. W ostatniej kondygnacji wieży północnej znajdują się po trzy otwory okienne zamknięte półkoliście, ujęte opaskami z kluczem. W pozostałych elewacjach artykulacja jest podobna. Wnętrza pałacu na przestrzeni lat zostały przekształcone i dostosowane do pełnionej ostatnio funkcji - dom opieki. Zachowane zostały niektóre elementy dawnego wystroju, takie jak piec kaflowy w sieni oraz stolarka drzwiowa.

Obiekt prywatny - Dom Opieki, dostęp ograniczony.

Oprac. Aleksandra Ziółkowska, OT NID w Opolu, 6.08.2015 r.