lamus, ob. dom mieszkalny - Zabytek.pl
Adres
Głogoczów, 871
Lokalizacja
woj. małopolskie, pow. myślenicki, gm. Myślenice - obszar wiejski
Historia
W 1560 roku Głogoczów, Włosań i Mogilany stały się przedmiotem zamiany przeprowadzonej przez opata cysterskiego, Jana Janowskiego z wojewodą sandomierskim, Wawrzyńcem Spytkiem Jordanem z Zakliczyna, na wsie położone bliżej Szczrzyca i odtąd dobra mogilańskie wraz z Głogoczowem pozostawały w rękach Jordanów.
W XVIII w. dwór rozbudowano, być może wówczas już służył nie celom mieszkalnym, lecz jako spichlerz lub lamus. Wtedy także nakryty został charakterystycznym łamanym dachem gontowym, powstał też oryginalny, drewniany ganek podcieniowy wsparty na słupach.
Według katalogu zabytków województwa krakowskiego czas wzniesienia Lamusa ustalono na XVIII wiek. Jednak w rzeczywistości, na podstawie twierdzeń byłego właściciela - Pana inżyniera Stanisława Konopki - zabytkowy Lamus pochodzi z roku 1657. Taka data widniała ponoć na modrzewiowych drzwiach, które podobnie jak drewniane stragarze podłogi i sufitu zostały spalone przez stacjonujące tutaj zimą 1914r wojsko węgierskie
W okresie międzywojennym budynek ponownie przystosowano do celów mieszkalnych. Prostokątne wnętrze Lamusa w 1923r. zostało przedzielone dwoma równoległymi murami i zamienione na mieszkanie. Od strony zachodniej połowę budynku zajął obecny właściciel, zaś część wschodnia, niezamieszkała uległa zniszczeniu.
Z uwagi na wartość zabytkową budynku świadczącą o dawnej kulturze polskiej, Gromadzka Rada Narodowa w Głogoczowie uzyskała subwencje z Wojewódzkiego Urzędu Konserwatorskiego dzięki którym zniszczoną część budynku gruntownie odremontowano przy pomocy miejscowych cieśli i murarzy. W miejsce spróchniałych naciągnięto nowe tragarze sufitowe, które wydłużone ponad ganek podtrzymują cały dach, wstawiono nową podłogę, umocniono sklepienie okienne żelaznymi krytymi w murze szynami, zrobiono nowe drzwi i okna, naprawiono uszkodzone kominy oraz piec z cegieł szamotkowych. W tak uporządkowanym pomieszczeniu przez pewien czas działała biblioteka gromadzka a mieszkańcy Głogoczowa i Bęczarki gromadzili tutaj przedmioty muzealne, które następnie powędrowały do Muzeum Regionalnego PTTK w Myślenicach.
-
Głogoczów, lamus, stan na rok 2009, fot. R. Marcinek.
Opis
Lamus znajduje się po zachodniej stronie „Zakopianki” (droga krajowa nr 7) we wsi Głogoczów. Zlokalizowany jest tuż przy szosie, poniżej dworu.
Tak zwany lamus dworski w Głogoczowie to faktycznie dawny renesansowy dwór obronny, niegdyś otoczony fosą. Powstał w widłach Głogoczówki i Włosanki, w miejscu łatwym z natury do obrony, zapewne po 1560 r., gdy właścicielami Głogoczowa zostali Jordanowie.
Budynek w kształcie prostokąta, 11m długi i 10m szeroki, o łamanym dachu polskim, parterowy, podpiwniczony z potężnym sklepieniem, od południa wzdłuż ściany ma przylegający ganek drewniany w rodzaju podcienia z czterema słupami.
Własność prywatna.
Oprac. Grzegorz Młynarczyk, OT NID w Krakowie, marzec 2015 r.
Rodzaj: budynek gospodarczy
Styl architektoniczny: nieznana
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_12_BK.192952, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_12_BK.390018
Zobacz dokumentację zabytku
2 dokumenty
-
Karta biała
5Karta biała
-
Karta zielona
2Karta zielona
Zobacz także w najbliższej okolicy
10 obiektów
-
Dodaj do ulubionych Przejdź do podstrony obiektu zespół dworsko-parkowy
GłogoczówGłogoczów 1zespół dworsko-parkowy
-
Dodaj do ulubionych Przejdź do podstrony obiektu ślad osadniczy, st. 1
Głogoczówślad osadniczy, st. 1
-
Dodaj do ulubionych Przejdź do podstrony obiektu ślad osadniczy, st. 5
Głogoczówślad osadniczy, st. 5
-
Dodaj do ulubionych Przejdź do podstrony obiektu ślad osadniczy, st. 6
Głogoczówślad osadniczy, st. 6
-
Dodaj do ulubionych Przejdź do podstrony obiektu zajazd, ob. dom mieszkalny
GłogoczówGłogoczów 341zajazd, ob. dom mieszkalny
10Pokaż wszystkie