Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół ewangelicki, ob. rzymskokatolicki parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny - Zabytek.pl

kościół ewangelicki, ob. rzymskokatolicki parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny


kościół XVII w. Gęstowice

Adres
Gęstowice, 7

Lokalizacja
woj. lubuskie, pow. krośnieński, gm. Maszewo

Jedna z najcenniejszych budowli barokowych w woj. lubuskim.

Historia

Kościół, pierwotnie ewangelicki, został wzniesiony w latach 1696-1711 r. na miejscu wcześniejszej, prawdopodobnie drewnianej, katolickiej świątyni, którą rozebrano w 1693 r. z powodu złego stanu technicznego. Nowy, barokowy kościół powstał z inicjatywy ówczesnego właściciela Gęstowic - generała Mikrandera. Budowlę według projektu architekta Bernarda Riegelana wzniósł mistrz murarski Jan Karol Matuszka, elementy rzeźbiarskie wykonał Johann Ernst Plato, prace malarskie w stallach przeprowadził Mueller - malarz z Frankfurtu, organy wykonał Gottfried Seidler. Kościół był remontowany pod k. XIX w. i kilka razy po 1945 r. Podczas powojennych prac m.in. na elewacje narzucono nowe tynki, które zatarły detal architektoniczny, zamurowano koliste okna, zdemontowano zegar, a wewnątrz usunięto ławę kolatorską, ławki i balustradę ołtarzową. W 2009 r. wymieniono pokrycie dachowe.

Opis

Kościół usytuowany na wzniesieniu po wschodniej stronie głównej drogi przecinającej miejscowość. Świątynia barokowa, orientowana, murowana z cegły, jednonawowa, założona na planie prostokąta z transeptem na osi poprzecznej. Do trójbocznie zamkniętego prezbiterium przylega od wschodu absyda. W korpus od strony zachodniej wtopiona czworoboczna wieża zwieńczona hełmem z latarnią. Nad nawą założony wysoki dach dwuspadowy, ramiona transeptu nakryte niższymi dachami dwuspadowymi, zakrystię wieńczy dach wielospadowy. Dachy kryte dachówką karpiówką układaną w koronkę, hełm wieży wyłożony blachą. Elewacje rozczłonkowane rytmicznie pilastrami i profilowanymi gzymsami, przeprute umieszczonymi wysoko półkolistymi oknami. Fasada oraz elewacje ramion transeptu zamknięte szczytami o wklęsłych bokach zwieńczonymi trójkątnymi przyczółkami. Główne wejście flankowane pilastrami podtrzymującymi przerwany przyczółek o wykroju odcinka łuku. Nad nim duże, półkoliście zamknięte okno. Po obu stronach osiowo rozmieszczone konchowe wnęki, nad nimi płyciny zwieńczone przyczółkami. Wnętrze świątyni przekryte sklepieniami kolebkowymi z lunetami z wyjątkiem zakrystii, w której zastosowano spłaszczoną kopułę, i dolnych kondygnacji transeptu nakrytych drewnianym stropem belkowym. Ściany podzielone wiązkami potrójnych pilastrów w porządku jońskim wspierającymi szeroki profilowany gzyms. Przy połączeniu nawy z przedsionkiem, emporą organową oraz pomieszczeniami transeptu zastosowane arkady zamknięte eliptycznym łękiem. Na balustradach empor transeptu zachowane drewniane parapety z płaskorzeźbioną dekoracją roślinną, a na balustradzie empory organowej - dekoracja z motywem muzykujących putt. Przetrwała również barokowa ambona.

Dostęp do zabytku ograniczony. Możliwość zwiedzania wnętrza po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym.

Oprac. Anna Jackiewicz, OT NID w Zielonej Górze, 11.12.2014 r.

Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Andrzej Kwasik.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: barokowy

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_08_BK.26395, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_08_BK.112756