poprzez ziemiańską kaplicę rodzinną. Domniemany cud ozdrowienia w czasie epidemii cholery w 1852 r. stał się przyczyną corocznej, wciąż kultywowanej i żywej tradycji lokalnego pielgrzymowania do świątyni z okazji święta Przemienienia Pańskiego.

Historia

Galew wzmiankowany jest od XIV w. Według lokalnej tradycji po 1831 r. na wzgórzu w centrum miejscowości miała znajdować się mogiła powstańców listopadowych. Pomiędzy 1841 a 1845 r. Przechadzcy, ówcześni właściciele majątku ziemskiego w Galewie wznieśli w jej pobliżu kaplice rodową pw. św. Jana Nepomucena. W czasie zarazy cholery szerzącej się w okolicy w lipcu 1852 r. mieszkańcy pobliskiego Turku odbyli do kaplicy pielgrzymkę błagalną na kolanach, a po powrocie do domu zastali swoich krewnych cudownie ozdrowionych. 6 sierpnia 1852 r. w święto Przemienienia Pańskiego wyruszyła z Turku do Galewa pierwsza procesja dziękczynna. Zwyczaj ten, związany z lokalnym odpustem parafialnym, kontynuowany jest do czasów współczesnych. W latach 80-tych XIX w. Walenty Przechadzki dobudował do kaplicy od zachodu kruchtę i nowy chór. Nad wejściem wzniesiona została wieża. Równocześnie od 1882 r. Przechadzcy czynili starania w biskupstwie kalisko-kujawskim o utworzenie w Galewie samodzielnej parafii, co jednak nie znajdowało aprobaty dóbr kościelnych. Rozbudowany kościół nadal pełnił funkcję kaplicy grobowej, ponadto w oparciu o niego w Galewie odbywały się wspomniane odpusty na święto Przemienienia Pańskiego i na Emaus, na które pielgrzymowali okoliczni mieszkańcy. W 1920 r. Maria Przechadzka zapisała w testamencie na rzecz przyszłej parafii kościół oraz dwór z budynkami gospodarczymi. Wkrótce potem zmarła na gruźlicę. 7 lutego 1920 r. bp Stanisław Zdzitowiecki erygował w Galewie parafię. W 1921 r. kościół przyjął wezwanie Przemienienia Pańskiego i św. Walentego. W latach 1927-1930 ze względu na rosnący udział wiernych w corocznych pielgrzymkach kościół został ponownie rozbudowany od wschodu, poprzez wzniesienie nad grobowcem Przechadzkich zakrystii połączonej z otwartą na zewnątrz galerią na piętrze oraz dobudowę kaplicy Przemienienia Pańskiego.

W czasie II wojny światowej kościół był użytkowany przez Niemców jako magazyn chemikaliów oraz punkt obserwacyjny. Ponadto obrabowali oni kościół z wyposażenia, a także zniszczyli krzyże i kapliczki przydrożne. Wystrój zdewastowanego przez okupanta kościoła odnowił po wojnie ks. Stefan Kwiatkowski. W 1958 r. wzniesiono w kaplicy przemienienia Pańskiego ołtarz boczny, rok później przebudowano chór, restaurację wnętrza przeprowadził artysta malarz Henryk Walczyński, uczeń Józefa Mehoffera. W 1976 r. wstawiono do kaplicy dwa witraże przedstawiające Chrystusa Przemienionego oraz Chrystusa Wzgardzonego. W 1989 r. odnowiono elewacje kościoła i wymieniono pokrycie jego dachu na blachę. W latach 1997-1998 Józef Wiącek z Ostrowa Wielkopolskiego przeprowadził konserwację obrazów i rzeźb oraz wykonał w kościele nową polichromię.

Od lat 70-tych XX w. otoczenie kościoła, zwane Wzgórzem Przemienienia, na którym odbywają się odpustowe Msze św., zdobione jest przedstawieniami Drogi Krzyżowej, figurami i kapliczkami.

Opis

Wieś Galew usytuowana jest na wzniesieniu, przez które przebiega droga łącząca Turek z Kościelcem. Kościół pw. Przemienienia Pańskiego i św. Walentego wznosi się po wsch. stronie tej drogi. Jest świątynią murowaną z cegły i orientowaną. Jego bryła ukształtowana została w wyniku rozbudowy kaplicy, której pozostałością jest trójosiowy korpus nakryty dwuspadowym dachem z przylegającą do niego od pn. przybudówką, krytą dachem pulpitowym. Od zach. przylega do niego wyższy pawilon dobudowany w l. 80-tych XIX w. mieszczący chór muzyczny oraz kruchtę, ponad którym wznosi się kwadratowa wieża zwieńczona wielobocznym hełmem z krzyżem. Z kolei w latach 1927-1930 r. do korpusu od pd. dobudowana została kaplica Przemienienia Pańskiego, natomiast od wsch. — zakrystia, ponad którą wznosi się galeria służąca do odprawiania Mszy św. na zewnątrz świątyni, zamknięta arkadową niszą z polichromowanymi ścianami zdobionymi płaskorzeźbą Przemienienia Pańskiego przeniesioną w 1962 r. na to miejsce z ołtarza. Wnętrze kościoła nakryte jest stropem z fasetą, wnętrze kaplicy Przemienienia Pańskiego — sklepieniem krzyżowym. Jego wyposażenie stanowią m.in. ołtarz główny z neobarokową nastawą ufundowaną po 1887 r. przez Przechadzkich oraz ołtarz w kaplicy ufundowany w 1958 roku.

Kościół dostępny dla zwiedzających z zewnątrz.

oprac. Tomasz Łuczak, 16-11-2015 r.