Użytkowane było przez ludność kultury przeworskiej, utożsamianej przez większość badaczy z germańskimi Wandalami. Badania wykopaliskowe wykazały dużą wartość tego stanowiska dla nauki i dziedzictwa archeologicznego. Stanowisko to jest bezcennym źródłem do poznania pradziejów Górnego Śląska i naszego kraju.

Historia

Pradziejowa nekropola z późnego okresu rzymskiego w Świbiu, stanowisko 4 (AZP 93-43/-), pow. gliwicki, woj. śląskie, została przypadkowo odkryta w 1936 roku. Już w następnym roku T. Kubiczek przeprowadził na stanowisku badania sondażowe, które miały niewielki zakres. Znalezione w trakcie tych prac zabytki niestety zaginęły w czasie wojny. Dalsze wykopaliska na stanowisku prowadziła W. Galasińska-Hrebenda, w 1964 i 1966 roku.

Odkryte na stanowisku zabytki ruchome i nieruchome (obiekty archeologiczne) jednoznacznie wykazały, że zabytek jest cmentarzyskiem (tzw. typu dobrodzieńskiego) użytkowanym przez ludność kultury przeworskiej i należy je datować na późny okres rzymski, czyli IV w. p.n.e. i początki V w. p.n.e.

Opis

Cmentarzysko położone jest niecałe 2 km na zachód od miejscowości Świbie. Znajduje się w lesie, na krawędzi wyraźnego wyniesienia terenu, w sąsiedztwie pól i łąk. Mniej więcej, przez środek stanowiska biegnie obecnie ogrodzenie wzniesione z betonowych słupów i drutu kolczastego.

Cmentarzysko warstwowe, typu dobrodzieńskiego, w Świbiu na całym swym obszarze posiada warstwę kulturową powstałą z rozsypanych resztek stosów pogrzebowych. Warstwa ta zawiera ślady spalenizny, fragmenty przedmiotów (np. przepalone grudki brązu i szkła) oraz drobne kości ludzkie.

Nekropola zajmowała stosunkowo niewielki obszar i prawdopodobnie nie była długo użytkowana. Można wysunąć taką hipotezę ponieważ wspomniana wyżej warstwa kulturowa ma niedużą miąższość i zawiera relatywnie małą ilość zabytków ruchomych.

Podczas prac wykopaliskowych zarejestrowano 16 obiektów archeologicznych – jam. Dwa z tych obiektów określono jako groby – pojedyncze pochówki.

Stanowisko jest dostępne przez cały rok, ale tylko w połowie, ponieważ przecina je trudne do sforsowania ogrodzenie.

Opr. Michał Bugaj, OT NID w Katowicach, 15.06.2019 r.