Historia

Pierwsze wzmianki o wsi St. Jacobi pochodzą z 1376 roku. W okresie od 1386 do 1399 r. wieś miała należeć do Jana Temritz, a w latach 1509-1520 do Jana Unwirde. Według Dominika Nowakowskiego grodzisko w Jakubowie jest pozostałością siedziby rycerskiej Temritzów z XIV wieku. Zapewne w pierwszej ćwierci XVI w., około 250 m na południe od kościoła, wzniesiono dla nowych właścicieli wsi – rodziny von Unwirde, dwór otoczony fosą. Dwór, który przebudowywano około połowy XVI w. i w XIX w., ostatecznie uzyskał formę 2-kondygnacyjnego pałacu na planie kwadratu z narożnymi wieżami. Od 1945 obiekt w ruinie, wpisany do rejestru zabytków nieruchomych pod numerem: K.O.K. I – 676/63 w dniu 12.12.1963.

Opis

Grodzisko znajduje się w obrębie mezoregionu Wzgórz Dalkowskich, na terenie rezerwatu przyrody „Buczyna Jakubowska”. Stanowisko jest zlokalizowane kilkadziesiąt metrów na południowy wschód od kościoła p.w. św. Jakuba.

Obiekt założono na planie zbliżonym do owalu o długości 47 m i szerokości 30 m. W części południowej znajduje się stożkowaty nasyp o wymiarach u postawy 17 x 22 m, wyniesiony nad otaczający teren około 2,5 m. Na północ od stożka widoczny jest drugi człon założenia o wymiarach 30 x 32 m. Strome stoki wzniesienia były zabezpieczone przed obsuwaniem się otoczakami. Na ww. stożku odkryto fragmenty cegieł, które są zapewne pozostałościami wieży zlokalizowanej w tym miejscu. Jej dolne partie były widoczne jeszcze w XIX wieku. W obrębie drugiego członu założenia obronnego odnaleziono polepę z odciskami belek, co może dowodzić tego, że ta część obiektu posiadała zabudowę drewnianą.

Grodzisko było znane już w XIX wieku. W 1875 r. nauczyciel J. Zimmermann przeprowadził badania powierzchniowe i wykonał opis obiektu, w 1887 r. ksiądz Tschepe i Zimmer dokonali oględzin grodziska. W okresie międzywojennym grodzisko badał powierzchniowo Max Hellmich. W 1979 r. Czesław Lasota sporządził plan wysokościowy stanowiska. W 1985 r. przeprowadzono badania powierzchniowe w ramach akcji Archeologicznego Zdjęcia Polski, a w 2001 r. prospekcji terenowej dokonali Dominik Nowakowski i A. Hajzler. W trakcie badań powierzchniowych odkrywano głównie ułamki ceramiki naczyniowej, fragmenty cegieł palcówek, przedmioty wykonane z żelaza, w tym groty strzał.

Zabytek dostępny dla zwiedzających.. Przez Jakubów przebiega Dolnośląska Droga św. Jakuba oznaczona symbolem muszli i żółtymi strzałkami.

oprac. Donata Trenkler, OT NID we Wrocławiu, 5-01-2016 r.