Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

grodzisko, st. 1 - Zabytek.pl

Adres
Błotnica

Lokalizacja
woj. dolnośląskie, pow. ząbkowicki, gm. Złoty Stok - obszar wiejski

Grodzisko w Błotnicy jest przykładem późnośredniowiecznego założenia obronnego typu motte.

Historia obiektu

Pierwsze wzmianki o miejscowości Błotnica (Blothnicza, Blotnitz, Plottnitz) pochodzą z roku 1293r. W XIV-wiecznych dokumentach jako właściciele wsi są wymieniani przedstawiciele rodzin: Sandkonis i Biberstein.

Na początku XV wieku właścicielami Błotnicy zostali cystersi z Kamieńca. Mnisi założyli folwark z pałacem i stawy hodowlane.

Po sekularyzacji w 1810 r. dobra stały się własnością pruskiego skarbu państwa. Następnie trafiły w ręce króla Niderlandów Wilhelma I. Odziedziczyła je jego córka Marianna Orańska - małżonka księcia Friedricha Heinricha Albrechta von Hohenzollern. Dobra błotnickie należały do Hohenzollernów do lat 20. XX w., gdy wykupiło je państwo niemieckie. Zachowany do dzisiaj dwór został wzniesiony prawdopodobnie pod koniec XIX lub w pierwszych latach XX wieku. Na rycinie Friedricha Bernharda Wernera z połowy XVIII wieku są widoczne pałac i folwark zbudowane przez cystersów oraz założone przez nich stawy, które były wykorzystywane podobno do XIX wieku. Pozostały po nich ledwo widoczne obwałowania.

Można przypuszczać, że założenie obronne w Błotnicy wznieśli przedstawiciele rodzin Sandkonis lub Biberstein, później prawdopodobnie wykorzystywali je cystersi.

Opis obiektu

Usytuowanie zabytku:

Stanowisko archeologiczne jest zlokalizowane w obrębie mezoregionu Przedgórza Paczkowskiego, około 200 m na północ od północnego krańca wsi, w pobliżu cieku Pusta, przy drodze Błotnica -Topola.

Opis stanowiska:

Kopiec założenia obronnego wzniesiony na planie czworoboku z zaokrąglonymi narożami ma wymiary u podstawy 30, 5 x 32 m, u góry 15 x 16,5 m. Jego wysokość wynosi 3-3,5 m. Kopiec otaczają fosa szerokości od 5 do 13 m i wał zewnętrzny szerokości 5,5 – 9 m. Zachodnia część wału została zniszczona przez drogę wybudowaną w latach 20. XX wieku. Do roku 1928 r. na majdanie były widoczne fundamenty budynku wzniesionego z kamieni łamanych, łączonych gliną.  Obecnie na grodzisku rośnie 11 dębów szypułkowych. Część z nich została uznana w 2008 r. za pomniki przyrody.

Stan i wyniki badań archeologicznych:

Stanowisko archeologiczne było znane przed rokiem 1945. W 1928r. badania powierzchniowe i pomiary przeprowadzili Max Hellmich i Georg Raschke. W roku 1966 grodzisko badał powierzchniowo Jerzy Romanow, w 1968 r. Tadeusz Kaletyn. W 1972 r. zespół w składzie: Eugeniusz Cnotliwy, Tadeusz Nawrolski i Ryszard Rogosz wykonał badania wiertnicze. W ramach akcji weryfikacyjno-poszukiwawczej Archeologicznego Zdjęcia Polski stanowisko było badane powierzchniowo przez Zdzisława Wiśniewskiego w 1984 w roku. W trakcie badań powierzchniowych pozyskiwano pojedyncze ułamki ceramiki, typowe dla późnego średniowiecza. W związku z obecnością na grodzisku pomnikowych dębów szypułkowych nie ma możliwości przeprowadzenia archeologicznych badań o charakterze inwazyjnym. 

Dostępność obiektu dla zwiedzających. Zabytek jest dostępny.

Autor noty: oprac. Donata Trenkler, OT NID we Wrocławiu, 28-05-2020

Rodzaj: grodzisko

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_A_02_AR.27763, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_AR.3138505