Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

osada, st. 2 - Zabytek.pl

Adres
Nowa Wieś Mała

Lokalizacja
woj. opolskie, pow. brzeski, gm. Lewin Brzeski - obszar wiejski

Osada hutnicza w Nowej Wsi Małej użytkowana i zamieszkiwana na przełomie IV i V stulecia n.e.

przez ludność kultury przeworskiej, jest archeologicznym reliktem informującym współczesnych o pradziejach Śląska. Jest ważnym materialnym źródłem pomnażającym naszą wiedzę o starożytnym osadnictwie produkcyjnym na Ziemi Brzeskiej. Na stanowisku tym w starożytności z rudy darniowej wytapiano „łupy” żelazne – półprodukty do wyrobu  przedmiotów żelaznych.

Usytuowanie i opis

Obiekt zlokalizowany jest na gruntach położonych po północnej stronie doliny niewielkiego cieku dopływu Nysy Kłodzkiej, na polach łagodnie opadających do koryta rzeczki, po południowej stronie drogi gruntowej, około 750 m na wschód od kapliczki „Pomnika 9 chłopców” stojącego przy drodze gruntowej z Nowej Wsi Małej do Łosiowa, około 600 m na południe od toru kolejowego Opole-Wrocław. 

Opis stanowiska: osada hutnicza położona jest na polach ornych rozciągających na lekko wyniesionej piaszczystej terasie nad doliną bezimiennego cieku dopływu Nysy Kłodzkiej, na działce gruntowej nr 17/1 (część wschodnia). Relikty pradziejowej osady zalegają pod warstwą orną, a artefakty archeologiczne głównie w postaci fragmentów naczyń glinianych oraz kawałków żużli żelaznych zostały odkryte na powierzchni pól. 

Historia

Stanowisko zostało odkryte w toku badań powierzchniowych w 1975 r. prowadzonych przez Studenckie Koło Naukowe Archeologów przy Katedrze Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego pod kierunkiem dr. Michała Burdukiewicza. Oznaczono je literą A. Stanowisko zostało zweryfikowane w 1986 r. podczas badań inwentaryzacyjnych wykonywanych w ramach Archeologicznego Zdjęcia Polski przez dr. Marka Bednarka ze studentami z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Rozpoznanie powierzchniowe pozwala na określenie chronologii obiektu na koniec okresu rzymskiego i okres wczesnośredniowieczny.

Stan i wyniki badań archeologicznych

Stanowisko archeologiczne – osada hutnicza, zostało odkryte w 1975 r. przez studentów Studenckiego Koła Naukowego Archeologów Katedry Archeologii we Wrocławiu pod kierunkiem mgr. M. Burdukiewicza. Znaleźli oni kilkadziesiąt fragmentów ceramiki kultury przeworskiej datowanej na koniec IV w. n.e., grudy żużli żelaznych oraz osełkę z różowego piaskowca. W 1986 r. w ramach badań Archeologicznego Zdjęcia Polski powierzchniową penetrację pól przeprowadził dr M. Bednarek ze studentami, a kwerendę do badań wykonał prof. S. Pazda z Uniwersytetu Wrocławskiego. Na polach znaleziono kilkadziesiąt fragmentów naczyń glinianych, kawałki żużli i paciorek szklany. Na podstawie odkrytych zabytków prof. Stanisław Pazda określił, że osada była użytkowana głównie przez ludność kultury przeworskiej pod koniec późnego okresu rzymskiego faza D. Odkryto także ślad osadnictwa datowany na epokę kamienia (rdzeń krzemienny) oraz na okres wczesnośredniowieczny (kilka ułamków ceramiki).  Artefakty archeologiczne zostały odkryte na powierzchni pól. Stanowisko niszczone jest głęboką orką.

Stanowisko położone jest na gruntach prywatnych. Teren ogólnie dostępny.

Oprac. Krzysztof Spychała, NID OT Opole, 14.02.2020 r.

Rodzaj: osada

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_A_16_AR.4688, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_16_AR.1199007