Historia

Założenie obronne funkcjonowało na terenie wsi Sołtysowice. Dawne nazwy miejscowości: Schulchowitz (1283), Schultheschowicz (1312), Schuteswicz (1326), Schultheissowitz (1341), Scholteyzzewicz, Schultheisewicz (około 1350/60), Schulthe-isowitz mit Kegel und Molnsdorf (1441), Schuleissowitz und Kegell (XIV w.), Schulteissowicz und Kegell (XIV w.), Zottwitz (1630), Schottnitz (1845), Schottwitz (1937), Burgweide (1937). Wieś należała od XIV wieku do 1810 (sekularyzacja) do klasztoru św. Wincentego. Najpierw do opactwa na Ołbinie, potem do klasztoru św. Wincentego przy ob. Pl. Biskupa Nankiera, który przekazano premonstratensom z Ołbina po zniszczeniu na rozkaz rady miejskiej Wrocławia zabudowań słynnego opactwa. Założenie obronne w Sołtysowicach zamieszkiwał zapewne zarządca, który z ramienia premonstratensów administrował tutejszymi dobrami.

Opis

Grodzisko jest położone w obrębie mezoregionu Pradoliny Wrocławskiej, ok. 640 na południowy zachód od rzeki Widawy, na terenie Parku Sołtysowickiego, który stanowi część Lasu Sołtysowickiego.

Powierzchnia grodziska wynosi około około 84 ary. Początkowo sądzono, że obiekt jest trójczłonowy. W jego centrum miał znajdować się stożkowaty nasyp, na północ od niego większe podgrodzie o powierzchni około 2900 m kw., a na południe mniejsze podgrodzie. Kilkusezonowe badania wykopaliskowe pozwoliły zweryfikować tę hipotezę i ustalić, że grodzisko we Wrocławiu-Sołtysowicach ma dwa człony. Część północna jest nasypem na planie czworokąta o wymiarach u podstawy 35 x 36 m, u góry 10 x 15 m. Część południowa czyli podgrodzie o powierzchni około 1900 m kw. oddzielona jest od członu północnego fosą i wałem.

Grodzisko było znane już w okresie przedwojennym. W latach 1971, 1980 – 82 stanowisko badał wykopaliskowo Wojewódzki Ośrodek Archeologiczno-Konserwatorski. Ustalono, że w obrębie północnego członu grodziska znajdowała się murowana wieża mieszkalna (na planie kwadratu o boku 5,80 m). Wyższa kondygnacja zbudowana była, według badaczy, z drewna w konstrukcji zrębowej. Budynek ten został rozebrany i w tym samym miejscu wzniesiono następną wieżę na planie kwadratu o boku 5,20 m. Obok powstała drewniana półziemianka o wymiarach 4,6 x 4,6 m. Przebadano również około 100 m kw. powierzchni podgrodzia. Oprócz ułamków naczyń ceramicznych odkryto wyroby metalowe, np.: zespół 6 żelaznych dzwonków, ołowianą kulkę, ostrogę z kółkiem zębatym. Zarówno zabytki ruchome, jak i przebadane elementy konstrukcyjne i rozplanowanie obiektu wskazują, że gród funkcjonował w XIV-XV wieku.

Zabytek dostępny, oznakowany. W pobliżu nie przebiega żaden szlak turystyczny

oprac. Donata Trenkler, OT NID we Wrocławiu, 21-01-2016 r.