Intrygujące jest zagospodarowanie tego miejsca wyłącznie w sepulkralnym celu oraz fakt powtórnego jego wykorzystania po kilkuset latach. Badania archeologiczne przeprowadzone na stanowisku ukazały interesujące fakty na temat dawnych praktyk związanych z chowaniem zmarłych, a także zmiany w obrzędowości pogrzebowej naszych przodków. 

Położenie obiektu

Stanowisko znajduje się na wzgórzu wchodzącym w skład pasma wyniesień tworzących wschodnią krawędź szerokiej doliny Główny. Jest ono położone w lesie, na północnym skraju wsi, bezpośrednio na wschód od szosy prowadzącej do Lednogóry.

Historia badań

Głównym powodem podjęcia badań na stanowisku były wiadomości o wydobywaniu i handlu przedmiotami pozyskanymi z cmentarzyska w okolicach Imielna. Badania  poprzedzone były dwuletnimi poszukiwaniami tej nekropolii, do których zwieńczenia przyczyniły się dopiero informacje mieszkańca pobliskiej wsi. Prace archeologiczne przeprowadzono w latach 1991-1992 pod kierownictwem Czesława Strzyżewskiego z ramienia Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie. 

Stan i wyniki badań archeologicznych

Łącznie przebadano powierzchnię 165 m2 odkrywając 37 obiektów. Pośród nich wyróżnić można 26 grobów birytualnych kultury wielbarskiej, 9 wczesnośredniowiecznych grobów szkieletowych oraz 2 nieokreślone obiekty średniowieczne. 

Cmentarzysko kultury wielbarskiej 

Spośród grobów łączonych z kultura wielbarską 15 z nich to pochówki o obrządku ciałopalnym, gdzie przepalone szczątki składano bezpośrednio w jamie (w większości przypadków) bądź w popielnicy. Pozostałe 11 to groby szkieletowe. Znaczna część tych ostatnich posiadała elementy kamienne. Blisko połowa grobów, w obu obrządkach, posiadała wyposażenie. Były to naczynia gliniane (garnki, wazy, dzbany, puchary, czarki), zapinki (których łącznie zarejestrowano tutaj 10), sprzączki do pasa, grzebienie oraz ostroga. Cmentarzysko funkcjonowało w okresie wpływów rzymskich, pomiędzy II a III w. n. e.  

Cmentarzysko z okresu wczesnego średniowiecza

Groby z tego okresu to groby szkieletowe, o orientacji pochówków na osi wschód-zachód. Część z nich było obstawionych kamieniami. Jako wyposażenie grobowe odnotowano kabłączki skroniowe, części wiadra oraz brakteat łaciński Mieszka III bity w latach 1173-1177 z wyobrażeniem św. Wojciecha i napisem ALBERTUS. Wczesnośredniowieczne pochówki mają wyraźnie archaiczne cechy obrządku, choćby w usytuowaniu miejsca grzebalnego poza terenem kościelnym czy wkopaniu naczyń, od których to praktyk odchodzono przy pochówkach chrześcijańskich.

Młodsze cmentarzysko ze stanowiska w Imielnie datuje się na poł. XII – poł. XIII w. n.e. 

opr. Elżbieta Wyrwińska, NID, Specjalistyczna Pracownia Terenowa w Trzebinach, 29-04-2021 r.

Bibliografia

• Skorupka T., Strzyżewski Cz., Cmentarzysko ludności kultury wielbarskiej w Imielnie, stan. 33, woj. wielkopolskie, Fontes Archaeologici Posnanienses, t. 42, 2006, s. 97-124.
• Pawlak P., Skorupka T., Strzyżewski Cz., Cmentarzysko wczesnośredniowieczne w Imielnie, stan. 33, woj. wielkopolskie, Fontes Archaeologici Posnanienses, t. 42, 2006, s. 157-173.