Historia obiektu

Pierwsza wzmianka o miejscowości Dobra pochodzi z Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) z około 1300 r.

W dokumencie wystawionym 4.05.1349 r. w Oleśnicy pojawia się informacja o Jesku z Dobrej (Jesco de Dobra) – ławniku oleśnickim.

Średniowieczna siedziba znajdowała się prawdopodobnie w tym samym miejscu, co późniejszy dwór, o czym świadczą odnalezione w trakcie prac remontowych fragmenty gotyckich murów. Być może strawił ją pożar, czego możemy się domyślać w związku z odnalezieniem warstwy spalenizny w wykopie przy północno-wschodniej krawędzi plateau.

Dnia 14 kwietnia 1631 r. książę ziębicko-oleśnicki Karl Friedrich Podiebrad wmurował kamień węgielny pod budowę nowej siedziby. Ukończono ją 29 września 1632 r. W roku 1633 r. przy południowo-wschodnim narożniku obiektu wzniesiono wieżę. Od imienia księcia-fundatora posiadłość przyjęła nazwę Carlsburg. Prawdopodobnie pierwszym zarządcą był Georg Neugeburg, wymieniony w 1647 r. w księdze chrztów miejscowej parafii. Od 1673 r., gdy nastąpił podział księstwa oleśnickiego, w dworze rezydowały księżny-wdowy. Dobra Carlsburg i wieś Döberle były oddzielnymi jednostkami administracyjnymi. W 1935 r. lub 1928 r. połączyły się pod jedną nazwą Karlsburg.

W 1994 r. zamek przeszedł w ręce prywatne. Obecnie jest obiektem hotelowo-konferencyjnym.

Opis obiektu

Usytuowanie zabytku:

Stanowisko archeologiczne jest zlokalizowane w obrębie mezoregionu Równiny Oleśnickiej, w zakolu rzeki Dobra, kilkadziesiąt metrów na południe od zabudowań folwarku.

Opis stanowiska:

Według Kurta Bimlera w miejscu późniejszego dworu istniała w okresie średniowiecza wieża mieszkalna na kopcu. W 1631 r. wzniesiono istniejący do dzisiaj dwór. Założenie to zbudowano na rozległym, wielobocznym kopcu wysokości do 2 m, otoczonym fosą szerokości do 12 m. Na majdanie znajduje się murowany dwór na planie prostokąta. Do południowo-wschodniego narożnika przylega wieża średnicy 11 m z pięcioma przyporami.

Stan i wyniki badań archeologicznych:

Stanowisko archeologiczne było znane przed 1945 r. W 1930 r. badania powierzchniowe przeprowadził Max Hellmich, w latach 1959-1960 Andrzej Kudła, w 1978 r. Anna Piwko, w 1990 r. Ludwik Andrzej Kamiński. W ramach akcji weryfikacyjno-poszukiwawczej Archeologicznego Zdjęcia Polski stanowisko było badane powierzchniowo w roku 1988 przez zespół w składzie: Czesław Francke, Maria Górecka i Olena Prus. W trakcie prac remontowych w latach 90. XX w. odsłonięto fundamenty dworu i stwierdzono obecność fragmentów murów gotyckich. W wykopie sondażowym założonym przy północno-wschodniej krawędzi plateau, na głębokości 1 m znaleziono warstwę spalenizny. Odkryto także ułamki ceramiki, polepę i cegły palcówki.

Dostępność obiektu dla zwiedzających. Zabytek jest dostępny.

Autor noty: oprac. Donata Trenkler, OT NID we Wrocławiu, 20.5.2020