Usytuowanie i opis

Zabytek o nazwie „Mogiła Szwedzka“  lub „Mogiłka“ jest zlokalizowany  we wschodniej części miejscowości, ok. 0,5 km na północny wschód od zwartej zabudowy osady, ok. 60 m na północny zachód w linii prostej od szosy z Krasnegostawu do Chełma, na polach ornych. Położony jest na obszarze falistym, w strefie poza dolinami rzecznymi. 

Opis stanowiska: Kopiec zajmuje powierzchnię około 0,2 ha. Zachował się do wysokości względnej ok. 3 m. Jego średnica u podstawy wynosi około 25 m. Nosi on ślady po wkopach. Obiekt jest zadbanym nieużytkiem, porośniętym drzewami, w których przeważa modrzew, na obrzeżach krzewami.  W centralnej części kopca stoi wysoki metalowy krzyż z napisem: PAMIĘCI POLEGŁYM POWSTAŃCOM 1863. 

Historia

Kopiec ziemny do literatury archeologicznej wprowadził w 1961 r. Stanisław Skibiński. W tym samym roku obiekt został uznany za zabytek i określony jako mogiła kurhanowa, a jej chronologię wyznaczono wstępnie na średniowiecze. Jan Gurba datuje stanowisko na wczesne średniowiecze. W 1973 r. Jerzy Gąsowski i Andrzej Kempisty również określili chronologię kopca na wczesne średniowiecze. Podczas weryfikacji terenowej przeprowadzonej w 1984 r. przez Edmunda Mitrusa i Bogusława Okupnego, badacze poddali w wątpliwość funkcję obiektu jako kurhanu. Stwierdzili, że oprócz tej możliwości oceny, mogą wchodzić w rachubę jeszcze dwie inne. Być może jest to grodzisko stożkowate lub mogiła zmarłych po epidemii w XIX w. Według miejscowej ludności jest to mogiła zbiorowa lub powstańczy cmentarz poległych w potyczkach pod Rejowcem w 1863 r. W mogile pochowano prawdopodobnie dwóch oficerów, kilku szeregowców powstańców i kilkunastu Rosjan.

Stan i wyniki badań archeologicznych

Badania powierzchniowe w ramach Archeologicznego Zdjęcia Polski wykonał w 1990 roku Andrzej Bronicki. Zabytek został określony jako kurhan bez bliższej chronologii.

Zabytek nie był objęty archeologicznymi badaniami wykopaliskowymi. 

Zabytek dostępny dla zwiedzających.

Oprac. Ewa Prusicka, OT NID Lublin, 22.01.2019 r.