Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

grodzisko, st. 45 - Zabytek.pl

grodzisko, st. 45


grodzisko Średniowiecze, VI-XIII w.n.e. Śniatycze

Adres
Śniatycze

Lokalizacja
woj. lubelskie, pow. zamojski, gm. Komarów-Osada

Przykład wczesnośredniowiecznego budownictwa obronnego.

Usytuowanie i opis

Grodzisko w Śniatyczach znajduje się w południowej części wsi, około 1 km na północ w linii prostej od szosy Komarów - Wolica Brzozowa. Jest położone na piaszczystym wyniesieniu-cyplu doliny Sieniochy. Teren ten obecnie jest zalesiony, otaczają go łąki i pola poprzecinane licznymi rowami melioracyjnymi.

Założenie obronne powstało na planie nieregularnego owalu z dodatkowym członem od wschodu. Tworzą go dwa wały: jeden dookolny o średnicy około 140-170 m (pow. ok. 2 ha) oraz łączący się z nim łukowaty zamykający mniejszą przestrzeń o wymiarach około 60 x 160 m (pow. ok. 1 ha). Nasyp grodziska jest nieznacznie zniszczony od strony południowo-wschodniej.

Historia

Grodzisko w terenie zostało zlokalizowane w 1990 roku na podstawie informacji pochodzących od mieszkańców wsi. W 1995 roku Jan Gurba, Ewa Banasiewicz, Marek Florek, Stanisław Gołub i Andrzej Rozwałka uwzględnili je na mapie wczesnośredniowiecznych stanowisk jako obiekt wczesnopaństwowy. Opisał je w swoim katalogu Jacek Poleski  uznając za obiekt wczesnośredniowieczny jednowałowy. Podczas badań powierzchniowych AZP z 2008 roku zostało zweryfikowane ponownie. Zanotowano wówczas, że wały stanowiska są niszczone wkopami rabunkowymi. Na powierzchni nie zarejestrowano zabytków wczesnośredniowiecznych, nartomiast pozyskano materiały neolityczne, z epoki brązu i okresu rzymskiego. W 2016 r. grodzisko zostało wpisane do rejestru zabytków.

Stan i wyniki badań 

Badania sondażowo-weryfikacyjne na grodzisku prowadziła w 1992 roku Ewa Prusicka. W trakcie prac wykopaliskowych założono 3 wykopy o łącznej powierzchni 47,50 m2 w północno-wschodniej części grodziska  obejmując  wał (wyk. I, II), rów-fosę (wyk. II) i majdan (wyk. III). 

Na podstawie badań udało się ustalić, że wał o szerokości około 4m i zachowanej wysokości nasypu od 0,5 do 1,1 m, nie posiadał konstrukcji drewnianych. Rów – fosa  tworzy zagłębienie o łukowatym przekroju szerokości od  3 do 3,5 m i głębokości około 1 m. W wykopie II odkryto naczynie datowane na VI-VII w., natomiast w nasypie wału (wyk. I i II) wystąpiły mało charakterystyczne fragmenty ceramiki wczesnośredniowiecznej. W wykopie III, założonym na majdanie, nie znaleziono żadnych śladów osadnictwa.

W trakcie prac wykopaliskowych stwierdzono ponadto, że grodzisko zostało założone na terenie starszego, pradziejowego osadnictwa. Pozyskano bowiem kilkadziesiąt fragmentów ceramiki kultury trzcinieckiej, materiały kultury łużyckiej (w tym fragment narzędzia kamiennego) oraz pojedynczy fragment naczynia glinianego kultury przeworskiej.

Na podstawie badań o niewielkim jak dotąd zakresie, nadal pozostaje otwarta sprawa datowania grodziska. Obecnie przyjmuje się jedynie ogólne określenie jego chronologii na wczesne średniowiecze. Za „plemienną” chronologią przemawia wielkość obiektu (jako założenie refugialne?), ale sam układ wałów z wydzielonym „podgrodziem” wskazuje na okres młodszy. Nie można w związku z tym wykluczyć dwufazowości obiektu.

Dostęp utrudniony. Grodzisko znajduje się na terenie silnie zadrzewionym i gęsto porośniętym krzewami tarniny.

Oprac. Ewa Prusicka, OT NID Lublin, 03-06-2020 r.

Rodzaj: grodzisko

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_A_06_AR.89414, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_06_AR.2365137,PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_06_AR.236501