pałac - Zabytek.pl
Adres
Chotków, Kożuchowska 67
Lokalizacja
woj. lubuskie, pow. żagański, gm. Brzeźnica
Historia
Po raz pierwszy Chotków wzmiankowano około 1300 roku. W 1328 r. Henryk Żagański sprzedał majątek rodzinie von Nostitz i pod jej panowaniem dobra pozostawały do poł. XVI wieku. Pierwotny dwór obronny, wzniesiony między 1440 a 1490 rokiem, został po 1559 r. przebudowany w typie palazzo in fortezza przez kolejnego właściciela, Fabiana von Schoenaicha. Renesansowa siedziba była otoczona wałem ziemnym i murami obronnymi z czterema bastejami w narożach.W 1709 r. dwór przekształcono w barokową rezydencję dla hrabiego Georga Christopha von Prosskau. Z jego inicjatywy zmieniono wystrój elewacji, podwyższono basteje i nadano im formę cylindrycznych wież, a od pd. założono ogród ozdobny. Dobra przejęte przez miasto Szprotawa od 1732 r. były wydzierżawiane. W XIX w. zniszczono dwie basteje przy elewacji tylnej, przed pałacem wzniesiono zabudowania gospodarcze. Po II wojnie światowej majątek został przejęty przez skarb państwa i utworzono w nim PGR. W latach 80. XX stulecia przeprowadzono remont dworu. Na pocz. XXI w. wymieniono dach dworu i obu wież. Budynki są obecnie własnością prywatną.
Opis
Zespół usytuowany w środkowej części Chotkowa, przy rozjeździe dróg do Jelenina, Brzeźnicy i Wichowa. Dwór i dwie wieże przed jego fasadą znajdują się w głębi terenu, na nieznacznym wzniesieniu. Główny wjazd, umieszczony po stronie pd., prowadzi przez rozległe podwórze gospodarcze i teren po zasypanej na fragmencie fosie. Dwór murowany z kamienia i cegły, założony na planie prostokąta, piętrowy, podpiwniczony, nakryty dachem mansardowym. Elewacje podzielone lizenami. Na osi fasady barokowy kamienny portal i ozdobny balkon o kamiennej, ażurowej balustradzie, z dekoracją w formie stylizowanych liści akantu. W kluczu obramienia drzwi tabliczka z datą „1709”, nad wejściem płaskorzeźbiony kartusz herbowy. Wewnątrz zachowany renesansowy układ piwnic i, odpowiadający mu, dwutraktowy układ parteru z sienią na osi. Na parterze sala narożna, pd.-zach., kryta sklepieniem gwiaździstym, w pomieszczeniu narożnym pn.-zach. sklepienie krzyżowe z lunetami. Zachowany barokowy kominek z XVIII wieku. Dwie wolno stojące wieże założone na planie koła nakryte łamanymi dachami stożkowymi. W sześciobocznych wnętrzach malarstwo iluzjonistyczne.
Dostęp do zabytku ograniczony. Własność prywatna – obiekt dostępny z zewnątrz.
opr. Anna Jackiewicz, OT NID w Zielonej Górze, 2-11-2017 r.
Rodzaj: dwór
Styl architektoniczny: barokowy
Materiał budowy:
kamienne
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_08_BK.34261, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_08_BK.113430