Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół ewangelicki, ob. rzymskokatolicki garnizonowy pw. Podwyższenia Krzyża Świętego - Zabytek.pl

kościół ewangelicki, ob. rzymskokatolicki garnizonowy pw. Podwyższenia Krzyża Świętego


kościół 1892 - 1894 Poznań

Adres
Poznań, Augustyna Szamarzewskiego 3

Lokalizacja
woj. wielkopolskie, pow. Poznań, gm. Poznań

Powstanie protestanckiej świątyni przy ul.Szamarzewskiego podyktowane było wzrostem liczby ewangelików zamieszkujących ówczesne przedmieścia Poznania - Jeżyce.

Nowa gmina została wydzielona z parafii pw. św. Pawła, mieszczącej się przy ul. Fredry, a patronem wznoszonego w latach 1892-1894 kościoła obrano św. Łukasza. Do realizacji koncepcji, ze względu na ograniczenia finansowe, wybrano projekt O. Hirta o formach neogotyckich, utożsamianych z typowo „germańskim stylem”.

Charakterystyczną cechą świątyni, wskazującą na jej ewangelickie założenie, są drewniane empory poprowadzone wokół trzech ścian nawy (Kurzawa, Kusztelski 2006). Kościół odznacza się prostotą wnętrza, kontrastującą ze wznoszoną

w podobnym okresie katolicką świątynią na Jeżycach, przy ul. Kościelnej; z pierwotnego wyposażenia wnętrza do czasów współczesnych przetrwały organy, ławki, a także chrzcielnica, pełniąca obecnie funkcje kropielnicy, z widocznym w cokole nazwiskiem ofiarodawcy w języku niemieckim, a także wieszarowa konstrukcja więźby dachowej. Niewątpliwą osobliwością kościoła jest jego funkcjonowanie jako świątyni garnizonowej, w wyniku otrzymanej pomocy finansowej na jego budowę, z Departamentu Ekonomicznego Ministerstwa Wojny w Berlinie (Kurzawa, Kusztelski, 2006). Zamiar przeznaczenia budowli dla duszpasterstwa wojskowego powstał już na etapie tworzenia projektu, stąd być może, dostrzegalne w zewnętrznej bryle ozdobne zwieńczenia hełmów, nawiązujące formą do tradycyjnych pruskich hełmów Pickelhube.

W kościele znajdują się tablice liczne tablice pamiątkowe, poświęcone przede wszystkim poległym żołnierzom Wojska Polskiego w latach 1939 – 1945r.

Na terenie otaczającym świątynie warto zwrócić uwagę na umieszczoną na frontowej ścianie świątyni tablicę poświęconą represjonowanym żołnierzom-górnikom oraz na pomnik jednego z głównych inicjatorów pracy organicznej w Wielkopolsce, a zarazem patrona ulicy, przy której położony jest kościół – popiersie ks. A. Szamarzewskiego.

Ciekawe rozwiązanie architektoniczne, z uwzględnieniem dbałości o zachowanie charakterystycznego stylu architektonicznego miejsca zastosowano dobudowując w 1990 r. nową część plebanii do wzniesionej w 1899 r. dawnej pastorówki, na której zachowała się, niemożliwa jednak do odczytania, inskrypcja w języku niemieckim.

Ciekawostkę historyczną stanowi fakt, że zgodnie z zachowaną tabliczką, mechanizm zegara, funkcjonujący w ukończonej w 1905 wieży, wykonany został przez firmę Georga Richtera z Berlina. Prace zrealizowane przez wspomnianą firmę, cieszącą się wsparciem i patronatem samego cesarza niemieckiego Wilhelma II, nie były zbyt często spotykane ze względu na wysokie koszty konstrukcji technologicznej, stąd pojawiały się one w miejscach o wyjątkowym znaczeniu, m.in. Zamku Cesarskim w Poznaniu czy też odbudowywanym obecnie Zamku Miejskim w Berlinie.

Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Artur .

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: neogotycki

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_30_BK.172094, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_30_BK.148870