Historia

Budynek został wzniesiony w 1896 roku jako kamienica czynszowa, w stylu historyzującym. Obiekt zwany jest „Bujniewiczówką” w związku z nazwiskiem Dr Bujniewicza, pierwszego właściciela obiektu. Po likwidacji getta we wrześniu 1943 r. w budynku znalazło schronienie trzech uciekinierów z rzeszowskiego getta. Katarzyna Sikora pomagała przetrwać trzem młodzieńcom, którzy dzięki jej ofiarności i poświęceniu przeżyli okupację. W latach 50. XX w. do ściany części północnej dobudowano garaż. Drzwi w sieni do dawnej służbówki zamurowano w 1973 r. Wymiana pokrycia dachowego z dachówki ceramicznej na blachę oraz remont więźby dachowej odbył się w 1986 r. W trakcie ostatnich prac w 2016 roku odświeżono elewację frontową kamienicy. Budynek został przeznaczony na mieszkania lokatorskie, w części urządzono gabinet lekarski. Obecnie obiekt stanowi własność Wspólnoty Mieszkaniowej.

Opis

Kamienica usytuowana jest w centrum miasta Rzeszowa, w dzielnicy Śródmieście. Budynek ulokowany jest w zwartej zabudowie północnej pierzei ul. Sobieskiego, pomiędzy zabytkowymi kamienicami przy ul. Sobieskiego 3 i Asnyka 7.

Wystrój architektoniczny kamienicy stanowią elementy o różnej proweniencji w duchu historyzującym.

Kamienica została wzniesiona na planie przybliżonym do prostokąta, dłuższym bokiem wzdłuż ulicy, jako obiekt podpiwniczony, o dwóch kondygnacjach nadziemnych i prostopadłościennej bryle przekrytej dachem dwuspadowym. Wnętrzu nadano układ dwutraktowy, z sienią przelotową. 

Obiekt został wzniesiony z cegły ceramicznej, sygnowanej inicjałami „AK”. Drewniany, dwuspadowy dach kamienicy pokryty jest obecnie blachą ocynkowaną (pierwotnie dachówką ceramiczną).

Elewacja południowa zaprojektowana została jako 7-osiowa, symetryczna, z dwuosiowymi pseudoryzalitami po bokach i bramą pośrodku. Fasadę wzbogacają elementy wystroju architektonicznego: bloki surowego (skorodowanego) kamienia w przyziemiu, pasy w tynku w parterze, faktura cegły (na piętrze), pilastry, obramienia okienne, płyciny podokienne, naczółki, kolumny międzyokienne (w ryzalitach na parterze) oraz profilowane gzymsy: pośrednie, międzykondygnacyjne i koronujący. Oś podkreślono półokrągłym balkonem z ozdobną, kutą balustradą, wspartym na masywnej konsoli z motywem ślimacznicy. Elewację frontową wieńczy ścianka kolankowa oddzielona profilowanym gzymsem, wzbogacona szeregiem ozdobnych drewnianych kroksztyn, wspierający wysunięty przed lico okap. Elewacja północna pozbawiona jest wystroju architektonicznego.

Nad parterem wykonano murowane z cegły sklepienie krzyżowe na gurtach. W wyposażeniu wnętrza znajdują się oryginalne dwa piece kaflowe oraz jeden nowy, do którego wykończenia użyto kafle, będące pozostałościami po innym zabytkowym piecu z tego obiektu. W części mieszkań zachował się oryginalny parkiet z klepek. Przestrzeń wspólną we wnętrzu akcentują drobne sztukaterie (m.in. pilastry z belkowaniem i fasety). W kamienicy zaprojektowano dwie klatki schodowe: w części głównej schody łamane dwubiegowe z kutą balustradą oraz schody zabiegowe w części gospodarczej z drewnianą, tralkową balustradą).

Dostęp do zabytku ograniczony. Część tylna, podwórze dostępne częściowo.

Oprac. Patryk Kornaga, OT NID Rzeszów, 06-08-2019 r.