kościół parafialny pw. św. Mikołaja - Zabytek.pl
Adres
Jelenin
Lokalizacja
woj. lubuskie, pow. żagański, gm. Żagań
na trenie województwa lubuskiego.
Historia
Kościół powstał w 4 ćw. XIII wieku. W latach 1540-1668 r. należał do ewangelików. Kolejnymi opiekunami świątyni byli jezuici oraz augustianie, którzy władali nim aż do kasacji dóbr zakonnych w 1810 roku. W 1. poł. XIV w. po stronie zach. dobudowano wieżę, a w XVI w. założono sklepienia w nawie i w prezbiterium. Równocześnie zamurowano stare i wykonano nowe otwory okienne. W XVIII w. powiększono okna i dobudowano kruchtę. Około 1900 r. świątynię regotycyzowano. Po II wojnie światowej, w latach 1975-1976, przeprowadzono prace remontowe.
Opis
Usytuowany w środkowej części miejscowości, przy skrzyżowaniu głównych dróg. Plac przykościelny otoczony kamiennym murem z XVI w. z bramkami pochodzącymi z XVIII wieku. Przy murze cmentarnym po stronie wsch. kaplica grobowa rodu Tomaszewskich z 1746 roku. Świątynia orientowana, murowana z kamienia. Dwunawowy, trzyprzęsłowy, korpus główny nakryty sklepienie sieciowym wspartym na dwóch ośmiobocznych filarach. Prostokątne prezbiterium sklepione krzyżowo. Przy nim od pn. zakrystia, a od pd. kruchta nakryta sklepieniem krzyżowo-żebrowym. Po stronie zach. oskarpowana wieża, założona na rzucie prostokąta. Dachy dwuspadowe z neogotyckimi szczytami. W elewacjach zachowane okna o wykroju ostrołukowym. W podłuczu łuku tęczowego polichromia z przedstawieniem św. Jerzego z 2. poł. XV wieku. Do najcenniejszych elementów wyposażenia należą: późnogotycki tryptyk przedstawiający Madonnę z Dzieciątkiem i świętych, późnobarokowe ołtarze boczne z lat 1749-1750 (1751?), kamienne sakramentarium z 1497 r. i manierystyczna drewniana chrzcielnica z około 1600 roku. W elewacjach umieszczono kamienne epitafia z XVI-XVIII w. upamiętniające m.in. członków rodu von Knobelsdorff.
Dostęp do zabytku ograniczony. Możliwość zwiedzania wnętrza po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym.
oprac. Piotr Pachut, OT NID w Zielonej Górze, 06-09-2017 r.
Rodzaj: kościół
Styl architektoniczny: gotycki
Materiał budowy:
kamienne
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_08_BK.31168, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_08_BK.118609