kościół filialny pw. św. Józefa Robotnika - Zabytek.pl
kościół filialny pw. św. Józefa Robotnika
Adres
Lubiechów Górny, 35
Lokalizacja
woj. zachodniopomorskie,
pow. gryfiński,
gm. Cedynia - obszar wiejski
Historia obiektu
Kościół zbudowany został w 2. połowie XIII w. W 1387 r. wymieniany jest w Lubiechowie pleban Andreas Wuterok. Około 1540 r. kościół przejęty został przez protestantów. Od czasów średniowiecza zarówno przed, jak i po reformacji był kościołem parafialnym. Przez cały też czas pozostawał pod patronatem kolejnych rodów będących w posiadaniu dóbr lubiechowskich: von Feldhahn, von Lindekow, von Gerhard von Brederlow, von dem Block, von Schöning, von der Marwitiz, von Endel i Keudell. W 1700 r. groził zawaleniem. Zapewne w XVIII w. przebito nowe, większe okna zamknięte łukami odcinkowymi. W 1880 r. kościół został gruntownie odrestaurowany i przebudowany. Nadbudowano wtedy wieżę, wieńcząc ją hełmem w stylu północnego neorenesansu, przekształcono formę otworów okiennych, dobudowano wieże boczne z klatkami schodowymi prowadzącymi na empory i wieżę, we wnętrzu wbudowano empory boczne oraz wykonano neogotyckie wyposażenie. Po II wojnie światowej kościół przejęty został przez katolików i 1 września 1946 r. poświęcony pod obecnym wezwaniem. Początkowo należał do parafii w Moryniu, od stycznia 1968 r. do utworzonej wówczas parafii w Cedyni, a od 12 czerwca 1974 r. stał się filią nowo powstałej parafii w Czachowie.
Opis obiektu
Kościół położony w centrum wsi owalnicy, przy skrzyżowaniu dróg na północ od nawsia i na południe od zespołu dworskiego, w obrębie cmentarza otoczonego kamiennym murem. Orientowany, murowany ze starannie obrobionych ciosów kamiennych. Górne kondygnacje wieży, wieże boczne oraz neogotycki detal – z cegły maszynowej. Dach pokryty dachówką ceramiczną, hełm wieży blachą. Kościół salowy, z wieżą od zachodu o szerokości równej nawie. W miejscu styku nawy i wieży dobudowane dwie wieże bocznych klatek schodowych - na rzucie ośmioboku wtopionego w ścianę kościoła. Korpus nawowy nakryty dachem dwuspadowym. Wieża wtopiona w bryłę korpusu, oddzielona od niego optycznie dwiema poligonalnymi wieżami bocznymi, zwieńczonymi ceglanymi hełmami w kształcie ostrosłupa. Dolna kondygnacja wieży o formie szerokiego, nierozczłonkowanego masywu, wyrastającego z korpusu nawowego. Górna część wieży, nadbudowana w XIX w. na rzucie kwadratu, zwieńczona ośmioboczną latarnia, nakrytą kopulastym hełmem ze smukłą iglicą zakończoną kulą z krzyżem. Boczne partie masywu wieżowego, narożniki górnej kondygnacji wieży oraz hełm – zwieńczone sterczynami. Elewacje na cokole o sfazowanej krawędzi. Na osi elewacji zachodniej główny portal wejściowy, zamknięty ostrołukowo, o ościeżach czterokrotnie schodkowanych. W lewym ościeżu żłobiony w kamieniu motyw ukośnej szachownicy. W górnej kondygnacji masywu wieżowego dwudzielne ostrołukowe otwory dzwonne. Boczne partie masywu zwieńczone rodzajem attyki z wolutami przy ścianie nadbudowanej części wieży, w której półkoliście zamknięte otwory dzwonne, wyżej kwadratowe tarcze zegarowe, a nad nimi nadwieszone balkony o tralkowej balustradzie. Najwyższa, ośmioboczna kondygnacja u podstawy hełmu przepruta półkoliście zamkniętymi otworami. Okna bocznych ścian masywu wieżowego i korpusu nawowego oraz dwa otwory w ścianie wschodniej zamknięte łukiem odcinkowym, przedzielone ceglanym laskowaniem. W południowej elewacji bocznej dwa zamurowane wczesnogotyckie ostrołukowe portale z kostki granitowej. W ścianie wschodniej, pomiędzy obecnymi oknami – relikt zamurowanego wąskiego okna o ostrołukowym zamknięciu. W szczycie wschodnim ostrołukowa trójdzielna blenda, po bokach dwie mniejsze blendy dwudzielne, w górnej części cztery wąskie okienka, a w zwieńczeniu sterczyna z krzyżem.
Wnętrze nawy jednoprzestrzenne, o wysmukłych proporcjach osiągniętych poprzez częściowe odsłonięcie konstrukcji więźby dachowej (przy odeskowaniu wewnętrznych stron połaci dachowych i górnych belek wiązarowych). Wystrój wnętrza jednolity, o neogotyckim charakterze stylowym. Ściana wschodnia podzielona przez trzy malowane arkady, zwieńczone wimpergami. W środkowej, zamkniętej ostrołukowo obraz ołtarzowy, w bocznych – otwory okienne. W zwieńczeniu ścian bocznych pomiędzy wspornikami stropu – malowana dekoracja roślinna tworząca rodzaj fryzu. Przy ścianie zachodniej – drewniany chór muzyczny wsparty na dwóch słupach. Zachowane elementy wyposażenia z ok. 1880 r.: obraz ołtarzowy „Przemienienie Pańskie” – płótno, olej, mensa ołtarzowa, ambona drewniana, ławy, dawna szafa organowa (obecnie bez piszczałek), cztery witraże ornamentalne, dwa mosiężne świeczniki korpusowe. Na wieży trzy dzwony z 1882 r. odlane w pracowni G. Vossa w Szczecinie.
Obiekt dostępny dla zwiedzających po uprzednim zgłoszeniu do ks. proboszcza w Czachowie.
Autor noty: Oprac.: Maciej Słomiński, OT NID Szczecin, 04-07-2024 r.
Rodzaj: kościół
Styl architektoniczny: nieznana
Materiał budowy:
kamienne
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_32_BK.110018, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_32_BK.395634