kościół filialny pw. Matki Boskiej Częstochowskiej - Zabytek.pl
kościół filialny pw. Matki Boskiej Częstochowskiej
Adres
Kielce, Prosta 278
Lokalizacja
woj. świętokrzyskie,
pow. Kielce,
gm. Kielce
Charakteryzuje się dobrymi proporcjami bryły i stosownym użyciem tradycyjnych materiałów.
Historia
W XIX w. wieś Zagórze należała do kieleckiej parafii katedralnej. Z inicjatywy ks. Józefa Ćwiklińskiego (ur. 1817 r., zm. 1894 r., który odegrał znaczącą rolę w działalności społecznej i dobroczynnej kościoła kieleckiego) w 1865 r. wybudowano w tej miejscowości drewnianą kaplicę pw. Matki Boskiej Częstochowskiej. W 1982 r. rozbudowano kaplicę; m.in. dostawiono aneks przy nawie, przekształcono wnętrze i zlikwidowano strop belkowy. Na początku lat 90. wzniesiono na południe od kaplicy murowaną dzwonnicę. W roku 2003 odrestaurowano ołtarz boczny z k. XIX w., w którym znajduje się obraz św. Floriana. W 2012 r. wykonano remont dachu i wymieniono pokrycie dachu – na nowy gontowy. Wyremontowano również sygnaturkę i wymieniono okna na nowe, drewniane; konieczne było ankrowanie ścian. Zainstalowano także alarm i sygnalizację przeciwpożarową. Obecnie jest to kościół filialny parafii pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Mójczy.
Opis
Kaplica położona jest obecnie na obrzeżu Kielc, na pd.-wsch. od śródmieścia, przy zbiegu ulic: Prostej i Zagórskiej, na nieco wzniesionym terenie. Drewniana kaplica o konstrukcji zrębowej na podmurówce kamiennej jest budowlą orientowaną, jednonawową. Dach jest tu krokwiowo-płatwiowy, dwuspadowy, od wsch. przechodzący w trójpołaciowy, a wszystkie pobite są gontem. Góruje nad nimi sześcioboczna wieżyczka sygnaturki z arkadkową latarenką, nakrytą ostrosłupowym daszkiem. Świątynia składa się z prostokątnej nawy, do której przylega niewyodrębnione w bryle, trójbocznie zamknięte prezbiterium oraz dwie prostokątne, symetryczne przybudówki: od pd. aneks boczny nawy, a od pn. zakrystia. Zewnętrzne ściany szalowane są pionowo deskami z listwowaniem i zwieńczone gzymsem podokapowym. Szczyt zach. i szczyty przybudówek mają szalunki z ozdobnym układem desek, przybijanych w jodełkę lub promieniście. We wnętrzu wielopłaszczyznowy strop, nad nawą i prezbiterium wspólny wciągnięty w konstrukcję więźby. Jest w całości pokryty różnokierunkowym listwowaniem, na płaszczyznach poziomych z dekoracyjną, współczesną płaską snycerką. Ściany również zostały obite boazerią. W ścianie pd. nawy szeroki, prostokątny otwór, przedzielony słupem, prowadzący do aneksu bocznego, w części zach. znajduje się chór muzyczny o podkowiastym kształcie, wsparty na słupach. Okna w kaplicy są prostokątne, z trójkątnym zwieńczeniem. Od strony zach. nad chórem muzycznym, jedno okienko sześcioboczne. Główny korpus oświetlony jest usytuowanymi symetrycznie, dwoma otworami okiennymi od pd. i dwoma w trójbocznym zamknięciu prezbiterium. Wejścia do nawy znajdują się od północy i południa, naprzeciw siebie pod chórem muzycznym i od strony zakrystii. W całości kaplicy występują podsadzki kamienne. W prezbiterium znajduje się ołtarz główny z k. XIX w. z obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej; ołtarz boczny z obrazem św. Floriana.
Zabytek dostępny. Możliwość zwiedzania po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym z proboszczem (parafia w Mójczy).
Oprac. Wioletta Szafarczyk, OT NID w Kielcach, 10.04.2020 r.
Rodzaj: kościół
Styl architektoniczny: nieznana
Materiał budowy:
drewniane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_26_BK.74292, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_26_BK.19759