Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

dwór - Zabytek.pl

Adres
Duńkowice

Lokalizacja
woj. podkarpackie, pow. jarosławski, gm. Radymno

Dwór w Duńkowicach stanowi cenny przykład drewnianej siedziby ziemiańskiej w stylu klasycyzmu z końca XVIII w., która funkcjonowała w otoczeniu założenia parkowo-ogrodowego.

Historia obiektu

Dwór i folwark w Duńkowicach wzmiankowane były już w pocz. XVII w. z okazji podziału dóbr ziemskich po śmierci Jana Drohojowskiego, kasztelana sanockiego, który zmarł w 1615 r. Zachowany częściowo do chwili obecnej drewniany dwór powstał przypuszczalnie pod koniec XVIII stulecia, kiedy właścicielami Duńkowic byli Dominik Drohojowski i jego siostra Hiacynta, żona Karola Łapińskiego. W 1817 r. Dominik Drohojowski odsprzedał swoją połowę Duńkowic Karolowi Łapińskiemu, który zmarł po 1844 r. W tym okresie do zespołu dworsko-parkowego od strony pd. przylegał folwark z majdanem gospodarczym, w obrębie którego stało kilka drewnianych zabudowań gospodarczych. Kolejnymi właścicielami majątku ziemskiego w Duńkowicach byli Jan Urbański i Alojzy Rybicki. W poł. XIX w. przed dworem od strony wsch. znajdował się owalny gazon, a od strony zach. niewielkie założenie parkowe z siecią ścieżek spacerowych. W 1880 r. Alojzy Rybicki zdecydował się sprzedać majątek Jakubowi Bleicherowi. W 1904 r. miejscowy zespół dworsko-parkowy należał przejściowo do Banku Parcelacyjnego we Lwowie, od którego zakupili go na licytacji Seweryn i Róża Friedmanowie. Byli oni właścicielami majątku dworskiego w Duńkowicach do jesieni 1939 r., kiedy Duńkowice po agresji sowieckiej na Polskę wraz z dużą częścią województwa lwowskiego znalazły się w granicach ZSRR. W okresie PRL dawny dwór wykorzystywany był kolejno jako szkoła podstawowa, poczta, posterunek Milicji Obywatelskiej i budynek mieszkalny. W tym czasie budynek był kilkakrotnie remontowany. Podczas remontu z 1958 r.  z elewacji frontowej usunięto portyk wsparty na czterech drewnianych kolumnach. Do 1994 r. budynek pełnił funkcje mieszkalno-handlowe. W 2008 r. budynek dworu przeszedł na własność gminy Radymno. Jeszcze w tym samym roku obiekt został zakupiony przez prywatnych właścicieli i od tego czasu nieremontowany, zaczął popadać w ruinę. Po koniec lipca 2014 r. budynek dworu został poważnie zniszczony na skutek pożaru, który objął jego pd. część. Ogień strawił m.in. więźbę dachową i stropy, większość połaci dachu, dwa pomieszczenia wraz z glinianymi tynkami i drewnianymi podłogami oraz ściany zewnętrzne ryzalitu od strony zach., co znacznie przyspieszyło proces destrukcji całego obiektu.

Opis obiektu

Dwór położony jest w środkowej części wsi na pd. od drogi krajowej nr wiodącej z Radymna w kierunku wsi Korczowe w otoczeniu niewielkiego założenia parkowego. Założenie dworsko-parkowe od strony zach. i wsch. ograniczają drogi wiejskie o przebiegu południkowym. Budynek parterowy, otynkowany, częściowo podpiwniczony od strony pd., wzniesiony z modrzewiowych brusów w konstrukcji zrębowej na rzucie wydłużonego prostokąta z dwoma ryzalitami na osi środkowej w elewacjach wsch. i zach. Fundamenty dworu wykonane są z cegły ceramicznej. Dwór stojący na osi zbliżonej do kierunku pn.-pd. zwrócony jest frontem w kierunku zach. i do momentu pożaru pod koniec lipca 2012 r. nakryty był wysokim dachem czterospadowym o pokryciu z blachy, który zachowany jest obecnie tylko częściowo. Piwnice ceglano-murowane ze sklepieniami kolebkowymi. Wnętrze budynku obecnie zdewastowane o układzie dwu i półtraktowym z korytarzem usytuowanym centralnie posiada walory pierwotnego rozplanowania. Z wystroju wnętrz zachowała się ponadto cenna dekoracja architektoniczna nawiązująca do architektury murowanej. Stolarka okienna i drzwiowa na skutek zniszczeń wywołanych przez pożar zachowana fragmentarycznie. Bryła dworu zwarta o jednej kondygnacji. Elewacja frontowa dworu (wsch.) o 11 osiach z gankiem o trzech osiach, który wieńczy trójkątny szczyt ozdobiony centralnie umieszczonym okulusem. Elewacja zach. od strony ogrodu również o 11 osiach z trzyosiowym ryzalitem na osi środkowej. Elewacja pn.  jednoosiowa z otworem drzwiowym pośrodku. Elewacja pd. dwuosiowa z drzwiami wejściowymi na osi środkowej i otworem okiennym w części wsch.

Dostępność obiektu. Zabytek dostępny z zewnątrz.

Autor noty: Oprac. dr Andrzej Gliwa, OT NID w Rzeszowie, 24.05.2023 r.

Rodzaj: dwór

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  drewniane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_18_BK.10341, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_18_BK.192176