Historia

Legenda wywodzi nazwę miejsca i potoku od murowanej świątyni, która miała stać tu przed wiekami. Możliwe, że pierwotnie w tym miejscu położony był kościół św. Urbana, fundowany przez mieszczan bocheńskich przed 1680 r. Być może nazwa „Murowianka” to zniekształcone słowo „Morowianka”, czyli miejsce gdzie znajdował się cmentarz epidemiczny, na którym chowano ofiary epidemii („morowego powietrza”). W latach 1854-1856 Michał, Wincenty i Tomasz Łosikowie, górnicy, ufundowali małą kaplicę na gruncie ofiarowanym przez ich sąsiada - Józefa Kronenberga. W 1856 r. do kaplicy przeniesiono barokową figurę Matki Boskiej Anielskiej (ob. w kaplicy znajduje się kopia, a oryginał jest w kościele pw. św. Jana Nepomucena). Pierwotnie znajdowała się ona w kościele bernardynów bocheńskich, a po jego rozebraniu trafiła do kościoła w Krzyżanowicach zbudowanego w 1794 r. Wróciła do Bochni za sprawą krawca Gargula, który za wykonaną pracę poprosił proboszcza z Krzyżanowic o figurę Matki Bożej. Krawiec podarował swoją figurę swojemu krewnemu Łapińskiemu, a ten z kolei sprzedał ją Stanisławowi Czyżowi, który ją darował Łosikowi do nowo wybudowanej kaplicy. Historię cudownej figury spisał w 1887 r. Michał Łosik. Do słynącej z wielu łask figury przybywają pielgrzymi w pierwszą niedzielę sierpnia. Kapliczkę powiększono w 1892 r. Rozbudowana została w l. 2001-2006 o pd. skrzydło.

Opis

Kaplica na Murowiance położona jest w sąsiedztwie ul. Brzeźnickiej, na stoku opadającym ku centrum miasta. Kilkanaście metrów od niej wypływa źródełko, uważane za cudowne. Źródło to daje początek potokowi Murowianka - prawemu dopływowi Babicy. Kaplica zbudowana w stylu późno klasycystycznym. Jednonawowa, z kwadratową nawą i węższym prezbiterium zamkniętym półkoliście, z częścią dobudowaną współcześnie. Przekryta dachem dwuspadowym, zwieńczonym sygnaturką z ostrosłupowym daszkiem. Murowana z kamienia i cegły, tynkowana. Dach kryty dachówką i blachą. Elewacja frontowa z pilastrami i portalem zamkniętym półkoliście. Powyżej okno w obramieniu z kluczem. Wewnątrz główny ołtarz w stylu ludowo-barokowym z 2. poł. XIX w. W nim figura Matki Bożej Anielskiej z Dzieciątkiem, stojąca na półksiężycu i otoczona złocistym promieniami. Dwa ołtarze boczne ludowo-klasycystyczne z 1. poł. XIX w. W lewym - obraz Matki Boskiej Śnieżnej, w prawym - obraz św. Mikołaja. Polichromie kaplicy wykonał w 1892 r. Jan Lubrański. Ściany zdobi cykl czternastu obrazów ludowych o nazwie „Taniec Śmierci”. Powstał on prawdopodobnie z chwilą wyposażenia, zbudowanej w 1854 r. kaplicy. Wzorowany był na cyklu „Tańca śmierci” w kościele OO. Bernardynów w Krakowie. Malowidło przedstawia dialog Śmierci z przedstawicielami różnych stanów, którzy muszą się pogodzić z jej wszechwładzą.

Zabytek dostępny.

Oprac.: Olga Dyba, OT NID w Krakowie, 16-01-2018 r.