Prawdopodobnie w drugiej połowie XVIII wieku w Andrychowie pojawili się pierwsi Żydzi, którymi byli kupcy, przybyli z innych regionów kraju. W XIX wieku tutejsze wyroby za ich pośrednictwem docierały do Konstantynopola, Smyrny, Aleksandrii, Wenecji, Barcelony, Lubeki, Hamburga i Moskwy.

Na początku XIX stulecia liczba Żydów w Andrychowie zaczęła szybko rosnąć. W 1799 roku w mieście zamieszkiwało zaledwie 37 Żydów (1,5% ogółu ludności), w 1816 roku – już 90 (3%). W drugiej połowie stulecia Andrychów miał najwyższy w historii odsetek ludności żydowskiej, gmina liczyła wówczas ponad 600 osób (około 17%). Dokładna data powstania w Andrychowie oddzielnej gminy żydowskiej nie jest znana. Wraz z bogaceniem się ludności żydowskiej rosła jej rola w mieście. Tutejsi Żydzi utrzymywali się początkowo w większości z handlu i wyszynku, ale stopniowo coraz więcej z nich zaczęło zajmować się działalnością rzemieślniczo-produkcyjną. W 1852 roku utworzono czytelnię żydowską, a w 1884 roku na miejsce drewnianej bóżnicy wybudowano murowaną synagogę na 600 miejsc, utrzymaną „w stylu niemieckim”. W tym samym czasie powstał cmentarz żydowski.

Wyroby produkowane w andrychowskich zakładach stały się popularne w całej Europie. W trzeciej ćwierci XIX wieku miejscowi Żydzi sprowadzali do miasta przędzę bawełnianą i odbierali gotowe płótna. Wielu innych stało się właścicielami farbiarni. Reprezentanci społeczności żydowskiej zasiadali w Radzie Miejskiej. Dane pochodzące z 1890 roku mówią już o ponad 650 Żydach zamieszkujących Andrychów, będących przemysłowcami, kupcami oraz rzemieślnikami. Pod koniec XIX wieku liczba Żydów zaczęła jednak powoli maleć – kupcom niezwiązanym z przemysłem tkackim trudno przychodziło utrzymać się w mieście. Wielki przełom w historii Andrychowa stanowiło uruchomienie w 1908 roku tkalni mechanicznej braci Czeczowiczków, założonej przez czeskich Żydów. Innym ważnym przedsiębiorcą żydowskim był Teodor Feliks, właściciel magla hydraulicznego połączonego z farbiarnią. 

W odrodzonej Polsce andrychowska społeczność żydowska znacznie się skurczyła — w 1921 roku liczyła już tylko nieco ponad 400 członków. Powodem był kryzys, który dotknął miasto po zakończeniu pierwszej wojny światowej. W wyniku otwarcia rynków zbytu na terenie Galicji dla łódzkich fabryk część Żydów musiała pozamykać swoje fabryki, po czym przeniosła się do Bielska i innych miast, zwłaszcza Wadowic. W wyborach do Rady Miejskiej w 1927 roku mandat uzyskało ośmiu Żydów (na 40 miejsc). Na żydowskich kandydatów głosowała także część ludności polskiej. W przededniu wybuchu drugiej wojny światowej w Andrychowie mieszkało niespełna 400 Żydów, co stanowiło już tylko 6% ogółu mieszkańców miasta. 

Od początku XX wieku w Andrychowie silną pozycję zdobyły organizacje syjonistyczne. W okresie międzywojennym w mieście istniał oddziały młodzieżówek Ha-Szomer ha-Cair i Akiba oraz międzynarodowej organizacji syjonistycznej kobiet (ang. Women’s International Zionist Organization, WIZO). Działało również żydowskie towarzystwo sportowe Makabi.

W pierwszych dniach września 1939 roku miasto zostało zajęte przez wojska niemieckie, a następnie włączone do Trzeciej Rzeszy. Część andrychowskich Żydów zbiegła na wschodnie tereny Polski, które znalazły się pod okupacją sowiecką. W samym mieście natychmiast rozpoczęły się prześladowania: rabunki żydowskich sklepów i mieszkań, eksmisje, konfiskata przedsiębiorstw i warsztatów pracy oraz wysyłanie do pracy przymusowej. W listopadzie Niemcy podpalili synagogę. W wyniku przeprowadzonego w grudniu spisu ludności żydowskiej odnotowano we wcielonym do Rzeszy Andrychowie 370 Żydów, w trzeciej części uciekinierów ze Śląska Cieszyńskiego. W końcu 1939 roku Niemcy ustanowili Judenrat (Radę Żydowską), którego pierwszym przewodniczącym został Aharon Weinsaft.

Jesienią 1941 roku władze niemieckie postanowiły utworzyć otwarte getto dla 300 Żydów. Jego lokalizację wyznaczono w najbiedniejszej części miasta, w trójkącie ulic: Szewskiej, Brzegi i Koświckiego. Kierowano tu transporty z Żydami z pobliskich miejscowości. Od samego początku swego istnienia getto było pomyślane jako obóz pracy przymusowej dla Żydów, a jednocześnie służyło podczas wizyt przedstawicieli Czerwonego Krzyża jako wizytówka „humanitarnego” traktowania Żydów w Trzeciej Rzeszy. Panowały w nim porządek i czystość, nie wybuchały żadne epidemie. Niemcy przymykali też oko na kontakty przebywających w getcie ze światem zewnętrznym. W lipcu 1942 roku Niemcy przystąpili do likwidacji getta andrychowskiego, wysyłając kilkaset osób do innych gett i do niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady Auschwitz. Druga wywózka ludności żydowskiej miała miejsce we wrześniu 1942 roku — ponad 200 osób zostało deportowanych do Auschwitz-Birkenau. W maju następnego roku getto w Andrychowie zostało przekształcone w obóz pracy przymusowej dla Żydów, zlikwidowany po kilku miesiącach. Szacuje się, że zagładę przeżyło około 25 andrychowskich Żydów, w większości w obozach pracy.

Cmentarz żydowski w Andrychowie został założony w pierwszej połowie XIX wieku po przeciwnej niż centrum miasta stronie rzeki Wieprzówki, przy obecnej ulicy Żwirki i Wigury. Spoczęło na nim ok. 1 tys. Żydów z Andrychowa i okolic oraz z Kęt. Na teren cmentarza wchodziło się przez budynek bramny, w którym znajdował się dom przedpogrzebowy (obecnie nieistniejący). 

Obiekt przetrwał drugą wojnę światową w stanie prawie nienaruszonym, a w 1989 roku został wpisany do rejestru zabytków. Prace porządkowe prowadzono w latach 90. XX wieku. Uzupełniono wówczas ogrodzenie, na którym znalazła się nieistniejąca dziś tablica: „Mur postawiono z datków Żydów w świecie pod zarządem pani Steli Dorn-Weinsaft i Isaaka Korna”. W 1991 r. Jessica Skippon zinwentaryzowała 608 zachowanych macew (spis na https://sztetl.org.pl). Od 2003 roku nekropolią opiekuje się Gmina Wyznaniowa Żydowska w Bielsku-Białej.

Na powierzchni 0,6 hektara przetrwało ponad 600 nagrobków pochodzących z XIX i XX wieku. Część macew jest uszkodzona. Macewy głównie w kształcie prostokątnych lub zwieńczonych półkoliście płyt oraz obelisków wykonane zostały z piaskowca, marmuru, bazaltu i granitu przez miejscowych kamieniarzy lub kamieniarzy z oświęcimskiej firmy „Wulkan”. Inskrypcje na nagrobkach są w językach niemieckim i polskim, rzadziej hebrajskim. Ogrodzenie odpowiada pierwotnym granicom, ale fragmenty historycznego ogrodzenia murowanego z cegły zachowały się tylko od wschodu i północy, natomiast od zachodu i południa stoi ogrodzenie współczesne z drucianej siatki i częściowo z elementów betonowych. Na cmentarzu przetrwał starodrzew, złożony głównie z jesionów, dębów i kasztanowców.

Właściciel praw autorskich do opisu: Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN