Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

ratusz, ob. Urząd Miasta - Zabytek.pl

ratusz, ob. Urząd Miasta


ratusz poł. XIX w. Wałbrzych

Adres
Wałbrzych, Plac Magistracki 1

Lokalizacja
woj. dolnośląskie, pow. Wałbrzych, gm. Wałbrzych

Wałbrzyski ratusz jest jednym z najbardziej reprezentacyjnych obiektów architektury w Wałbrzychu, a zarazem przykładem dobrej klasy architektury neogotyckiej na Dolnym Śląsku.

Historia

Pierwotny, nowożytny ratusz w Wałbrzychu, grożący zawaleniem z powodu szkód górniczych, usytuowany pośrodku Rynku zburzono w 1853 roku. Obecny budynek przy pl. Magistrackim wzniesiony został w latach 1855-57 według projektu wrocławskiego architekta Hermanna Friedricha Waesemanna, a następnie rozbudowany w latach 1903-04 wg projektu również wrocławskiego architekta Karla Grossera z użyciem form neogotyckich. Ratusz był remontowany w 1953 r. oraz w latach 1975-76 (m.in. wówczas zmieniono tynki zewnętrzne). W przyziemiu ratusza przed 1945 r. mieściła się restauracja Zum Ratskeller

Opis

Wolnostojący gmach ratusza usytuowany jest w północno-wschodniej pierzei pl. Magistrackiego, powyżej skarpy terenowej – obecnie zagospodarowanej w formie skweru, pierwotnie z tarasowym ogrodem urządzonym w latach  1855-57. 

Rozczłonkowana bryła i plan gmachu ratusza ukształtowane zostały podczas rozbudowy gmachu mającej miejsce na pocz. XX wieku. Jest to budynek podpiwniczony, założony na rzucie prostokąta, z dwoma prostokątnymi, symetrycznymi ryzalitami w elewacji tylnej oraz z dwoma trójbocznymi ryzalitami wieżowymi w fasadzie; część centralna (powstała w latach 1855-57) jest trójkondygnacyjna, nakryta dachem dwuspadowym w części frontowej oraz czterospadowym z sygnaturką ponad częścią tylną; od frontu ujęta dwiema oktogonalnymi wieżyczkami zwieńczonymi również ośmiobocznymi hełmami; części boczne (z czasu rozbudowy w latach 1903-04) są dwukondygnacyjne z wykuszami w zewnętrznych narożach, nakryte dachami dwuspadowymi. 

Fasada posiada symetryczną kompozycję z trzema schodkowymi szczytami w części środkowej, z głównym wejściem poprzedzonym biegiem zewnętrznych schodów i podestem na osi, ponad którym wsparty na konsolach wykusz, stanowiący osłonę wejścia; w skrzydle głównym w III kondygnacji okna sali posiedzeń są większe, zamknięte łukiem ostrym). Zachowana jest kompozycja elewacji bocznych z trójkątnymi szczytami; detal architektoniczny kamienny oraz wyrobiony w tynku: kamienna okładzina cokołu oraz powierzchni ścian narożnych wykuszy, gzymsy, w tym arkadkowe gzymsy koronujące w skrzydłach bocznych, obramienie głównego wejścia, kamienne, uszakowe obramienia okienne, profilowane opaski, trójkątne naczółki, płycina z dekoracją maswerkową w wykuszu ponad wejściem głównym, tarcze herbowe i zegar z oryginalnym mechanizmem w środkowym szczycie.

Zachowane są również dwuskrzydłowe, ramowo-płycinowe drzwi wejścia głównego z dolnymi płycinami dekorowanymi maswerkiem oraz górnymi przeszklonymi i przesłoniętymi kratą; częściowo zachowana jest również oryginalna stolarka okienna. W oknach klatki schodowej i sali posiedzeń zachowane są witraże o motywach heraldycznych i roślinnych.

Układ wnętrz jest trójtraktowy, korytarze są sklepione; trójbiegowa, kamienna klatka schodowa z kwadratową duszą umieszczona jest w tylnym trakcie, centralnie, wsparta na granitowych kolumnach. W nadprożu drzwi sali posiedzeń zachowany jest herb miasta i data 1904. 

Zabytek dostępny. 

Oprac. Bogna Oszczanowska, OT NID we Wrocławiu, 06.11.2018 r.

Rodzaj: ratusz

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_02_BK.72826, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.154491