Historia

Cmentarz został założony podczas I wojny światowej, kiedy to w Stanisławce znajdował się szpital wojskowy, do którego przywożono rannych żołnierzy z położonego 3-4 km na północ (nad Wolicą, w okolicach Skierbieszowa) frontu, gdzie wiosną i latem 1915 r. rozgrywały się walki między wojskami niemieckimi i austro-węgierskimi przeciwko wojskom rosyjskim. Wielu rannych zmarło w szpitalu w Stanisławce. Byli to młodzi Czesi, w większości pochodzący z Czeskich Budziejowic, walczący w armii austro-węgierskiej.

 Cmentarz został odrestaurowany ze środków Fundacji Międzynarodowej Organizacji Czarnego Krzyża. Obiekt ogrodzono pod koniec lat 80. XX w.,  w latach 90. postawiono metalowy krzyż obok drewnianego z 1915 r. W 1988 r. cmentarz został wpisany do rejestru zabytków. 

Opis

Zabytek jest położony na południowym skaju wsi, wśród pół uprawnych, około 100 m na zachód od szosy Rozdoły – Stanisławka.

Zajmuje teren w kształcie czworokąta o powierzchni 0,03 hektara, ale  nie jest to jego powierzchnia pierwotna, bowiem pomiar geodezyjny wykazał 0.06 ha. Na cmentarzu znajduje się dziesięć mogił ziemnych oraz jedna wyróżniona mogiła, otoczona niskim płotkiem z metalowych prętów i betonowych słupków,  z postawionym na niej w ostatnich latach krzyżem metalowym z tablicą informacyjną. W zachodniej części cmentarza stoi metalowy krzyż, który w latach 90. XX w. zastąpił drewniany z 1915 r. Mogiły są usytuowane przypadkowo, nieoznakowane i prawie nieczytelne na powierzchni.  Ilość spoczywających w nich żołnierzy nie jest znana. Tylko wyróżniona mogiła posiada informację, że w grobie spoczywa siedmiu żołnierzy narodowości czeskiej, którzy zmarli w szpitalu polowym w Stanisławce, ranni w czasie walk w okresie od 5 maja do 20 lipca 1915 roku. Zmarli są znani z imienia i nazwiska: Ladislav Kadlec, Leopold Lapčik, Heinrich Nelešovský, Josef Obrátil, Peter Perčic, Eduard Tvarusek i Francz Zdráhal. Cmentarz,  ogrodzony metalowym płotem z furtką,  porasta trawa oraz kilka stosunkowo młodych drzew liściastych.

Dostępność obiektu dla zwiedzających. Obiekt dostępny przez cały rok.

Autor noty: Ewa Prusicka, OT NID w Lublinie, 22-08-2023 r.