Sąd Rejonowy - Zabytek.pl
Adres
Cieszyn, Garncarska 8
Lokalizacja
woj. śląskie,
pow. cieszyński,
gm. Cieszyn
Charakterystycznym elementem obiektu jest opracowanie głównej elewacji, wykazującymi się cechami neobaroku.
Historia
Budynek wzniesiono w 1905 r. Jego oficjalne otwarcie odbyło się dokładnie 2 września 1905 r. Decyzja o wzniesieniu obiektu została jednak podjęta wcześniej. W 1901 r. prezes Sądu Okręgowego, radca dworu Emanuel Harbich zwrócił się do radcy budowlanego Rudolfa Langa oraz architekta Eugeniusza Fuldy o wykonanie projektu nowego budynku. Jako miejsce jego realizacji wybrano ul. Garncarską, tak aby z tworzył wspólny kompleks wraz z budynkiem więziennym (wzniesionym w 1896 r.). Obiekt został wzniesiony przez firmę Eugeniusza Fuldy. Z kolei zdobienia wnętrz, wyposażenie poszczególnych biur wykonały wiedeńskie i cieszyńskie firmy. W 100-lecie istnienia obiektu został przeprowadzony generalny remont budynku.
Opis
Obiekt jest zlokalizowany na narożnej posesji ulic: Garncarskiej i Chrobrego. Ze względu na spadek terenu, na którym został umieszczony, widoczna jest różnica w wielkości prostokątnych okien w części przyziemia. Budynek został wzniesiony na planie zbliżonym do kwadratu z wewnętrznym dziedzińcem. Obiekt jest trzykondygnacyjny, murowany, wzniesiony z cegły, otynkowany i podpiwniczony. Nakryto go blaszanym, dwuspadowym z lukarnami, natomiast ryzalit wyróżniony jest wysokim mansardowym dachem. Każda z elewacji, na każdej z kondygnacji jest boniowana. Część przyziemia jest oddzielona wydatnym gzymsem. Elewacja frontowa, 16-osiowa (od strony ul. Garncarskiej) wyróżnia się 3-osiowym ryzalitem usytuowanym w centralnej części zdobionym detalem architektoniczno-sztukatorskim. W części jego przyziemia znajduje się portal główny bramy wejściowej z dwuskrzydłowymi drzwiami z półokrągłym nadświetlem. Po bokach wejścia głównego znajdują się prostokątne, czteropodziałowe okna (po jednej z każdej strony) ujęte w ozdobne obramienia. Na drugiej i trzeciej kondygnacji ryzalitu.
Portal zwieńczony jest przerwanym frontonem, na którym znajdują się posągi przedstawiające putta z mieczem i wagą. Pierwotnie w części ryzalitowej nad oknem drugiego piętra znajdował się cesarski dwugłowy orzeł oraz napis: „K.K. KREISGERICHT” (Cesarsko-Królewski Sąd Obwodowy). Okna na drugiej kondygnacji są prostokątne, czteropodziałowe zwieńczone ozdobnym obramieniem. Z kolei na trzecim piętrze prostokątne okna zamknięte są łukiem odcinkowym.
We wnętrzu przy głównym wejściu usytuowany jest obszerny hall przechodzący w klatkę schodową, która znajduje się w ryzalicie od strony dziedzińca. Hall i klatka schodowa jest zdobiona elementami architektonicznymi i dekoracjami sztukatorskimi. We wnętrzach zastosowano sklepienia zwierciadlane oraz krzyżowe wsparte na filarach. W hallu znajduje się posąd przedstawiający Temidę datowany na 1907 r. (sygnowany: Er. Hegenbarth 1907. Wien).
Obiekt jest dostępny z zewnątrz.
Oprac. Sabina Rotowska-Śpiewak, OT NID w Katowicach, 31-10-2016 r.
Rodzaj: budynek użyteczności publicznej
Styl architektoniczny: inna
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_24_BK.96221, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_24_BK.321190