Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

Sąd Rejonowy - Zabytek.pl

Sąd Rejonowy


budynek użyteczności publicznej 1890 - 1900 Cieszyn

Adres
Cieszyn, Garncarska 8

Lokalizacja
woj. śląskie, pow. cieszyński, gm. Cieszyn

Reprezentacyjny gmach Sądu Rejonowego wyróżnia się przede wszystkim wysokimi wartościami artystycznymi.

Charakterystycznym elementem obiektu jest opracowanie głównej elewacji, wykazującymi się cechami neobaroku.

Historia

Budynek wzniesiono w 1905 r. Jego oficjalne otwarcie odbyło się dokładnie 2 września 1905 r. Decyzja o wzniesieniu obiektu została jednak podjęta wcześniej. W 1901 r. prezes Sądu Okręgowego, radca dworu Emanuel Harbich zwrócił się do radcy budowlanego Rudolfa Langa oraz architekta Eugeniusza Fuldy o wykonanie projektu nowego budynku. Jako miejsce jego realizacji wybrano ul. Garncarską, tak aby z tworzył wspólny kompleks wraz z budynkiem więziennym (wzniesionym w 1896 r.). Obiekt został wzniesiony przez firmę Eugeniusza Fuldy. Z kolei zdobienia wnętrz, wyposażenie poszczególnych biur wykonały wiedeńskie i cieszyńskie firmy. W 100-lecie istnienia obiektu został przeprowadzony generalny remont budynku.

Opis

Obiekt jest zlokalizowany na narożnej posesji ulic: Garncarskiej i Chrobrego. Ze względu na spadek terenu, na którym został umieszczony, widoczna jest różnica w wielkości prostokątnych okien w części przyziemia. Budynek został wzniesiony na planie zbliżonym do kwadratu z wewnętrznym dziedzińcem. Obiekt jest trzykondygnacyjny, murowany, wzniesiony z cegły, otynkowany i podpiwniczony. Nakryto go blaszanym, dwuspadowym z lukarnami, natomiast ryzalit wyróżniony jest wysokim mansardowym dachem. Każda z elewacji, na każdej z kondygnacji jest boniowana. Część przyziemia jest oddzielona wydatnym gzymsem. Elewacja frontowa, 16-osiowa (od strony ul. Garncarskiej) wyróżnia się 3-osiowym ryzalitem usytuowanym w centralnej części zdobionym detalem architektoniczno-sztukatorskim. W części jego przyziemia znajduje się portal główny bramy wejściowej z dwuskrzydłowymi drzwiami z półokrągłym nadświetlem. Po bokach wejścia głównego znajdują się prostokątne, czteropodziałowe okna (po jednej z każdej strony) ujęte w ozdobne obramienia. Na drugiej i trzeciej kondygnacji ryzalitu.

Portal zwieńczony jest przerwanym frontonem, na którym znajdują się posągi przedstawiające putta z mieczem i wagą. Pierwotnie w części ryzalitowej nad oknem drugiego piętra znajdował się cesarski dwugłowy orzeł oraz napis: „K.K. KREISGERICHT” (Cesarsko-Królewski Sąd Obwodowy). Okna na drugiej kondygnacji są prostokątne, czteropodziałowe zwieńczone ozdobnym obramieniem. Z kolei na trzecim piętrze prostokątne okna zamknięte są łukiem odcinkowym.

We wnętrzu przy głównym wejściu usytuowany jest obszerny hall przechodzący w klatkę schodową, która znajduje się w ryzalicie od strony dziedzińca. Hall i klatka schodowa jest zdobiona elementami architektonicznymi i dekoracjami sztukatorskimi. We wnętrzach zastosowano sklepienia zwierciadlane oraz krzyżowe wsparte na filarach. W hallu znajduje się posąd przedstawiający Temidę datowany na 1907 r. (sygnowany: Er. Hegenbarth 1907. Wien).

Obiekt jest dostępny z zewnątrz.

Oprac. Sabina Rotowska-Śpiewak, OT NID w Katowicach, 31-10-2016 r.

Rodzaj: budynek użyteczności publicznej

Styl architektoniczny: inna

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_24_BK.96221, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_24_BK.321190