Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła


kościół pocz. XX w. Cieklin

Adres
Cieklin

Lokalizacja
woj. podkarpackie, pow. jasielski, gm. Dębowiec

Świątynia w Cieklinie jest jedną z ciekawszych realizacji znanego architekta Jana Sasa Zubrzckiego.

Posiada duże walory artystyczne m.in. w postaci opracowanych w kamieniu elewacji - nielicznie występujące rozwiązanie na tym terenie. Z kamienia został także wykonany hełm wieży.

Historia

Parafia w Cieklinie istniała już przed 1480 r., tak samo jak i kościół. Obecna świątynia jest chronologicznie trzecią budowlą sakralną w miejscowości. W 1897 (wg B. Bosak) lub w 1901 r. (K. Stefański) rozpoczęto budowę nowego kościoła wg projektu wykonanego przez Jana Sas Zubrzyckiego. Prace zakończono w 1903 (K. Stefański) lub 1904 r. (B. Bosak). W 1904 nastąpiła konsekracja kościoła przez biskupa przemyskiego Jana Sebastiana Pelczara.

Opis

Kościół zlokalizowany w centralnej części wsi, na wschód od głównej drogi, na prawym brzegu rzeki Bednarki. Orientowany, z lekkim przesunięciem osi w kierunku północnego-wschodu.

Świątynia neoromańska. Wybudowana na planie krzyża łacińskiego, o urozmaiconym rysunku. Kościół trójnawowy (nawy trójprzęsłowe), o oktagonalnym przecięciu się nawy głównej i transeptu. Prezbiterium zakończone półkoliście od południa flankuje kaplica otwarta na transept, a od północy zakrystia. Kościół w Cieklinie jest świątynią halową, o masywnej rozczłonkowanej bryle. Fasada w formie niewysokiej wieży przekrytej strzelistym ostrosłupowym hełmem, u którego podstawy ustawiono narożne sterczyny i niewielkie facjatki. Wieża flankowana jest przez parę niższych półwieżyczek. Nawa główna, prezbiterium i transept równej wysokości. W miejscu skrzyżowania nawy i transeptu zlokalizowano sygnaturkę. Prezbiterium zakończone zostało wyraźnie niższą absydą. Zakrystia i odpowiadająca jej od pd. kaplica mają wysokość zbliżoną do wysokości naw bocznych. Od wschodu do ściany zakrystii dostawiony nieduży przedsionek. Podobnie do ściany kaplicy niewielką absydę. Nad nawą główną, częścią prezbiterium, transeptem oraz przedsionkiem zastosowano dachy dwuspadowe. Nad absydami, zbliżone do półstożków; nad bocznymi półwieżyczkami ostrosłupowe hełmy. Kościół jest budowlą murowaną z zewnątrz z piaskowca, a od wewnątrz z cegły. Oprócz hełmu wieży, który w całości wykonany został z kamienia, pozostałe pokrycia dachów wykonane są z blachy. Fasada jednowieżowa wieżowa z bocznymi półwieżyczkami zdominowana przez monumentalny portal bliźniaczy - o uskokowych, dekoracyjnych archiwoltach, zwieńczony wysoką wimpergą z centralnie umieszczoną rozetą. W półwieżyczkach biforia. Elewacje boczne oszkarpowane, obwiedzione pasami z cegły, fragmentarycznie ceglanymi fryzami ząbkowymi, zwieńczone fryzem podokapowym ze stylizowanych kroksztynów. Podobnie dekorowana elewacja tylna, w której dodatkowo zastosowano cegłę do podkreślenia otworów okiennych. Elewacje wschodnia zakrystii i kaplicy zwieńczone krenelażowymi półszczytami.

Wnętrze. Wysoka nawa główna została otwarta na niskie nawy boczne arkadami na kamiennych kolumnach, nad którymi umieszczono potrójne, ślepe blendy. Na ścianach skrzyżowania nawy i transeptu umieszczono konchowe nisze, w których ustawiono rzeźby. Nawy przekryte sklepieniami krzyżowymi. Na przecięciu sklepienie krzyżowo-żebrowe. Łuki sklepień naw bocznych wsparte zostały m.in. na kamiennych półkolumnach umieszczonych na ścianach naw. Ściany boczne prezbiterium dekoracją nawiązują do nawy głównej. Z prezbiterium dwa kamienne portale prowadzą do zakrystii i kaplicy. We wnętrzu świątyni zwraca uwagę kamienna ambona ukształtowana w formie kielicha (zapewne proj. Zubrzyckiego). Wystrój kościoła, podobnie jak wspomnianej ambony utrzymany jest w konwencji neostylowej i powstał na pocz. XX w. (ołtarz główny i boczne, ambona) i ok. lat 20. XX w. konfesjonały, ławki, boazeria.

Obiekt dostępny dla zwiedzających, możliwość zwiedzania po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym.

Oprac. Bartosz Podubny, OT NID w Rzeszowie, 30.10.2014 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  kamienne

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_18_BK.9845, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_18_BK.193558