Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. Świętej Trójcy - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. Świętej Trójcy


kościół XVI w. Chynów

Adres
Chynów

Lokalizacja
woj. mazowieckie, pow. grójecki, gm. Chynów

Kościół parafialny wraz z wyposażeniem wnętrz, gotycką płytą nagrobną na cmentarzu przykościelnym oraz najbliższym otoczeniem stanowi cenny zabytek sztuki polskiej i jest przykładem jednego z najstarszych mazowieckich kościołów powstałych w XVI w., z drewnianą wolnostojącą dzwonnicą zbudowaną w 1867 r.

usytuowaną na przykościelnym cmentarzu, otoczonym ceglano-kamiennym murem.

Historia

Osada Chynów leżąca przy trakcie królewskim łączącym Grójec z Czerskiem wzmiankowana jest po raz pierwszy w XIV w. Parafia pw. Świętej Trójcy erygowana została 17 lipca 1434 r. z fundacji Piotra Pilika herbu Rogala (Pilikowicza), wojewody mazowieckiego i zarazem dziedzic rozległych dóbr, do których należał m.in. Chynów. Kościół wg różnych źródeł powstał w XVI, XVII, a nawet XVIII stuleciu. Najbardziej jednak prawdopodobnym jest, że kościół w obecnej formie nadanej mu w 1 poł. XVIII w. istnieje, z wykorzystaniem materiałów z wcześniejszej świątyni, już od wieku XVI, przez co uznawany jest za jeden z najstarszych na Mazowszu. W 1602 r. kościół wraz z dzwonnicą był odnowiony przez właścicieli Chynowa – rodzinę Bielskich. Następnie remontowany był w latach 1871–1873, 1930–1934, 1948–1950 (dobudowa kruchty i wieżyczki na dachu) i 1979-1980. Dzwonnica pochodzi z 1867 r.

Opis

Kościół zlokalizowany w centralnej części wsi, otoczony został kamienno-ceglanym murem. Wokół świątyni wykonano wybrukowane kostką Bauma procesyjne obejście. Dzwonnica usytuowana jest na przykościelnym cmentarzu, na południowy - zachód od kościoła. Po przeciwnej stronie, na północny-zachód od drewnianej świątyni, znajduje się nagrobna gotycka płyta, wykonana z piaskowca z datą 1500 dla Bartłomieja z Belska Dużego, dziekana warszawskiego (zmarłego w 1527 r.).

Kościół nie orientowany, skierowany prezbiterium ku północy, modrzewiowy, konstrukcji zrębowej, wzmocnionej lisicami, z zewnątrz oszalowany pionowymi deskami, z oblistwowaniem. Nawa na rzucie prostokąta, prezbiterium węższe, zamknięte trójbocznie. Do prezbiterium od zachodu dobudowana została zakrystia poprzedzona nowszym przedsionkiem, od wschodu skarbczyk. Do nawy dostawiona od południa nowsza kruchta (z 1948 r.). Po obu stronach nawy podcienia uzyskane poprzez przedłużenie ściany frontowej na wschód i zachód, osłonięte wysuniętym okapowo dachem. Do znajdujących się w górnej kondygnacji zakrystii i skarbczyka - lóż kolatorskich prowadzą zewnętrzne schody, usytuowane wzdłuż ściany wschodniej i zachodniej. 

Nad nawą i prezbiterium wspólny dach dwuspadowy, nad kruchtą główną daszek dwuspadowy, nad przedsionkiem pulpitowy. Wszystkie bite gontem. Na kalenicy (w południowym jej krańcu) czworoboczna wieżyczka na sygnaturkę z 1948 r., ze strzelistym hełmem zwieńczonym krzyżem.

Wnętrze jednonawowe, przekryte stropem płaskim. Chór muzyczny w południowej części kościoła, wsparty na czterech słupach. Wyposażenie wnętrza stanowią: rokokowy ołtarz główny z 3 ćw. XVIII w. z rzeźbami Św. Józefa z Dzieciątkiem Jezus i Św. Jana Nepomucena; w polu głównym barokowy krucyfiks z drugiej połowy XVIII w.; dwa ołtarze boczne: lewy późnorenesansowy z 1 poł. XVII , prawy o charakterze barokowym (zapewne z XIX w.); ambona barokowa z początku XVIII w.

Dzwonnica wzniesiona w konstrukcji słupowej wzmocnionej ryglami i zastrzałami, szalowana. Dach krokwiowy, kryty blachą. Zbudowana na planie kwadratu. W górnej części każdej elewacji po dwa otwory dzwonowe o kształcie stojących prostokątów przesłonięte drewnianymi żaluzjami. Dach krokwiowy, namiotowy, zwieńczony blaszaną sterczyną z krzyżem.

Obiekt dostępny podczas mszy oraz po uprzednim umówieniu się z proboszczem parafii w Chynowie.

Oprac. Jerzy Szałygin, OT NID w Warszawie, 16.01.2019 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  drewniane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_14_BK.173104, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_14_BK.204676