Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kaplica-dzwonnica - Zabytek.pl

kaplica-dzwonnica


architektura sakralna XVIII w. Chrzelice

Adres
Chrzelice, 58

Lokalizacja
woj. opolskie, pow. prudnicki, gm. Biała - obszar wiejski

Wybudowana w II połowie XVIII wieku stanowi świadectwo minionej epoki.Wzbogaca lokalny krajobraz kulturowy.

Wiejska kapliczka w formie dzwonnicy popularnej na Śląsku Opolskim.

Historia

Powstała w 1774 roku, otrzymała wezwanie św. Urbana. Kapliczkę zbudowano w podziękowaniu za przetrwanie epidemii dżumy, a także w intencji mieszkańców, którzy zmarli z powodu zarazy. Dzwoniąc w kapliczce, odpędzano złowrogie chmury gradowe, które podobno posłusznie przesuwały się nad Smolarnię. W chwili obecnej sygnaturka pełni funkcję oznajmiającą o „odejściu do wieczności” kolejnego mieszkańca, a także informuje o rozpoczęciu nabożeństwa w pobliskim kościele.

Dla potrzeb miejscowej ochotniczej straży pożarnej na początku lat 90. XIX wieku wybudowano pierwszą remizę. Była nią mała przybudówka, dobudowana do dzwonnicy - kapliczki od strony zachodniej. Była ona na tyle obszerna, że mieściła się w niej sikawka konna oraz trochę podstawowego sprzętu przeciwpożarowego. W roku 1941 kapliczka przeszła remont, podczas której najprawdopodobniej wymieniono stolarkę drzwiową. Przybudówka przy dzwonnicy pełniła swoją funkcję do roku 1957. Początkowo zdecydowano, że dobudówka otrzyma funkcję sakralną, jednak po wybudowaniu nowej kaplicy przybudówka pełni tylko rolę magazynu. Jeszcze w latach 70‘ XX wieku na drugiej kondygnacji we wnęce od strony elewacji frontowej znajdował się prosty w formie zegar słoneczny. Na jednym ze szczytów była niewielka okrągła płycina obwiedziona opaską. W miejscu dzisiejszych krzyży znajdowały się tzw. krzyże patriarchalne lub inaczej zwane kardynalskimi, będące atrybutem św. Urbana.

Opis

Kapliczka usytuowana we wschodniej części miejscowości. Od północy sąsiaduje z zabudowaniami na posesji nr 58. Wolnostojąca, zwrócona frontem w stronę południowo zachodnią. Murowana, otynkowana. Podzielona na trzy zwężające się kondygnacje. Dolna kondygnacja wzniesiona na planie prostokąta. Od zachodniej strony podłużna dobudówka, nakryta dachem dwuspadowym. Pokrycie dachu z dachówki ceramicznej. Elewacja południowa dobudówki przeszklona dwoma oknami, zamkniętymi łukiem spłaszczonym. Elewacja frontowa jednoosiowa, pośrodku wejście zamknięte łukiem, a nad nim data „1774”. W wejściu drzwi jednoskrzydłowe, drewniane, częściowo przeszklone. Druga kondygnacja kwadratowa o ściętych narożnikach. Pomiędzy drugą a trzecią kondygnacją dzwonnicy niewielki daszek z dachówki ceramicznej umieszczony na profilowanym gzymsie. W drugiej kondygnacji znajdują się wnęki zamknięte łukiem spłaszczonym. W trzeciej kondygnacji po każdej ze stron umieszczono zamknięte łukiem otwory okienne, przez które widać sygnaturkę. Powyżej oddzielone niewielkim daszkiem pokrytym dachówką dwa szczyty, ujęte w dwa spływy umieszczone od strony zachodniej i wschodniej. Pośrodku każdego z nich znajduje się żelazny krzyż łaciński. We wnętrzu kaplicy sklepienie kolebkowo - krzyżowe.

Zabytek dostępny jedynie od zewnątrz.

Oprac. Magdalena Urbaniak - Leśniak, OT NID w Opolu, 23-08-2017 r.

Rodzaj: architektura sakralna

Styl architektoniczny: barokowy

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_16_MA.1587, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_16_MA.852